Kontrakcja (paleografia)
Kontrakcja (z łac. abbreviatio per contractionem – czyli ściągnięcie[1]) – jedna z form abrewiatury, stosowana od czasów starożytnych[2]. Kontrakcja polega na usunięciu niektórych lub wszystkich liter ze środka wyrazu i pozostawieniu pierwszej i ostatniej[1]. Kontrakcję rozróżnić można na dwa typy[3]:
- Kontrakcja czysta lub regularna – gdy pozostają jedynie litery pierwsza i ostatnia
- Kontrakcja mieszana lub nieregularna – gdy – gwoli lepszej czytelności – pozostawiane są również inne litery, np. druga i przedostatnia lub któraś z wewnętrznych
Niewątpliwą przewagą kontrakcji nad suspensją jest możliwość łatwiejszego odczytywania wyrazów skróconych, bowiem zachowują one końcówkę gramatyczną[4]. Ten sposób skracania upowszechnił się na początku naszej ery najprawdopodobniej za sprawą rzymskiej tachygrafii[5] oraz dzięki najstarszym rękopisom z tekstami chrześcijańskimi, w których poprzez ściągnięcie skracano imiona święte, czyli nomina sacra[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Szymański 2001 ↓, s. 357.
- ↑ Semkowicz 2011 ↓, s. 411.
- ↑ Semkowicz 2011 ↓, s. 422.
- ↑ Semkowicz 2011 ↓, s. 422–423.
- ↑ Semkowicz 2011 ↓, s. 410.
- ↑ Semkowicz 2011 ↓, s. 411-412, 422.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Władysław Semkowicz: Paleografia Łacińska. Kraków: 2011.
- Henryk Szymański: Nauki Pomocnicze Historii. Warszawa: 2001.