Kropka nad ypsylonem
Autor |
Edward Stachura |
---|---|
Typ utworu |
poemat |
Data powstania |
1975 |
Wydanie oryginalne | |
Język |
polski |
Kropka nad ypsylonem – poemat autorstwa Edwarda Stachury, powstały w 1975 roku. Po raz pierwszy został opublikowany pod koniec 1975 roku w 12. numerze „Twórczości”[1].
Utwór jest buntem pisarza wobec społeczeństwa, któremu Edward Stachura zarzuca obojętność[2] oraz brak zdolności widzenia rzeczy istotnych, takich jak piękno świata oraz wartość życia. W poemacie autor wznosi wartość indywidualizmu nad przeciętność, dlatego prosi, aby skończono tłamszenie jednostek wybijających się ponad obowiązujące schematy[3].
Formuła poematu ma charakter groteski, jednak przy jego pomocy Edward Stachura ukazuje sposób postrzegania świata. W dziele podmiot liryczny jest outsiderem[4], który zdaje sobie sprawę z istnienia zła oraz z własnej wyjątkowości. Gardzi tłumem – zarzuca ludziom brak empatii i wrażliwości, jednocześnie będąc skazanym na odosobnienie.
Główna postać poematu i zarazem największy wróg narratora to Schemat. Cały utwór przeplata jak refren dwuwiersz[5]:
pomóż wspomóż dopomóż wyjątku czuły
odeprzeć tłumne armie reguły
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- C. Wilson, Outsider, tłum. M. Traczewska, Warszawa: Rebis 1992, ISBN 83-85202-59-5.
- E. Stachura, Kropka nad Ypsylonem [w:] Życie to nie teatr, Warszawa: Anagram 2002, ISBN 83-86086-17-3.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Marian Buchowski: Edward Stachura – biografia i legenda. Opole: Kamerton, 1993, s. 130. ISBN 83-85971-00-9. OCLC 838715170.
- ↑ Kropka nad ypsylonem [online], www.edoor.edu.pl [dostęp 2018-10-25] (pol.).
- ↑ Robert Surma , Edwarda Stachury filozofia, Tychy 2009 [dostęp 2018-10-25] .
- ↑ Kim jest outsider?, „Wyobraznia.eu”, 27 września 2018 [dostęp 2018-10-25] (pol.).
- ↑ Marian Buchowski: Edward Stachura – biografia i legenda. Opole: Kamerton, 1993, s. 131. ISBN 83-85971-00-9. OCLC 838715170.