Metoda domiarów prostokątnych

Metoda ortogonalna

Metoda domiarów prostokątnych (metoda rzędnych i odciętych lub ortogonalna) – metoda pomiaru szczegółów terenowych wykorzystywana w geodezji.

Polega na pomiarze rzędnej i odciętej mierzonego szczegółu terenowego. W geodezji wartość rzędnej nazywana jest domiarem prostokątnym, a wartość odciętej miarą bieżącą. Rzędna jest to miara od mierzonego punktu do rzutu prostokątnego tego szczegółu na linię osnowy geodezyjnej. Rzut prostokątny punktu wykonuje się z użyciem węgielnicy. Odcięta jest to odległość rzutu szczegółu na osnowę od punktu osnowy, od którego wykonujemy pomiar.

Zgodnie ze standardami geodezyjnymi, długość odciętej nie powinna przekraczać:

• 250 metrów na terenach zurbanizowanych
• 400 metrów na terenach rolnych i leśnych

Długość rzędnej zależy od grupy szczegółów dokładnościowych, do której mierzony obiekt terenowy należy. Wyróżnia się I, II i III grupę szczegółów – dopuszczalna długość rzędnej wynosi odpowiednio 25, 50 i 70 m. Dopuszczalny błąd pomiaru długości rzędnej i odciętej został określony odpowiednio do grupy szczegółów i wynosi 0,05, 0,05 oraz 0,10 m.

W czasie pomiarów należy dodatkowo mierzyć elementy kontrolne:

• przekątne
• miary czołowe, tzw. czołówki
• podpórki – stosuje się dla tych szczegółów grupy II i III, dla których przekroczone zostały dopuszczalne długości rzędnych. W przypadku pomiaru kontrolnego szczegółów II oraz III grupy rzędne mogą zostać zwiększone odpowiednio do 75, oraz 100 metrów.

Bibliografia

• Wiesław Kosiński: Geodezja. Warszawa: SGGW. ISBN 83-7244-072-7.brak strony w książce