Płyta centralna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Płyta centralna – duża struktura geologiczna płyty północnoamerykańskiej i kontynentu północnoamerykańskiego. Otacza tarczę kanadyjską od zachodu i południa. Od zachodu płyta centralna graniczy z Kordylierami, od południa z pasmem Ouachita-Marathon, od południowego wschodu z Appalachami[1].

Na obszarze płyty centralnej skały trzech głównych prowincji prekambryjskich: kenorańskiej, hudsońskiej i grenwilskiej są przykryte młodszymi skałami osadowymi[1].

Skały osadowe pokrywające płytę centralną są różnego wieku – od kambru po trzeciorzęd. Ich miąższość osiąga w centralnej części płyty ponad 4000 m, natomiast przy brzegach rośnie do 7000 m. Tak duże zróżnicowanie grubości pokrywy platformowej jest spowodowane różnym natężeniem ruchów epejrogenicznych[1].

Na obszarze płyty centralnej można wyróżnić cały szereg wyniesień i obniżeń, które powstały od kambru do permu. Są to, powstałe w starszym paleozoiku: wał transkontynentalny, wyniesienie Wisconsin, obniżenie Michigan, obniżenie Illinois i obniżenie pensylwańskie oraz powstałe w młodszym paleozoiku: obniżenie Forest City, wyniesienie Ozark, zrąb Amarillo-Wichita i obniżenie zachodnioteksaskie[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d E. Stupnicka: Zarys geologii regionalnej świata, Wyd. Geologiczne, Warszawa 1978