Parada masek Ijele
Parada masek Ijele – taneczna parada masek towarzysząca świętom, pogrzebom czy prośbom o dobry urodzaj w czasie pory suchej grup Ibo w stanie Anambra w południowo-wschodniej Nigerii.
W 2009 roku parada masek Ijele została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Ijele wywodzi się z tradycji grup tanecznych Akunechenyi ze społeczności Aguleri i Umuleri zamieszkujących wzdłuż wschodnich dopływów Nigru[2].
Parada[edytuj | edytuj kod]
Wyjście tancerza Ijele poprzedza kobiecy śpiew matki Ijele (Nne Ijele) oraz igba eze – muzyka królów - wygrywana przez orkiestrę złożoną z bębnów, fletów i gongów[3]. Występom tancerza Ijele towarzyszy żeński chór[3]. Wreszcie ubrany w strzelistą maskę tancerz Ijele wychodzi w otoczeniu strażników i niesie przed sobą magiczne lustro mające moc karania złoczyńców[2]. Tancerze wybierani są drogą głosowania. Przed paradą izolują się na okres trzech miesięcy i stosują specjalną dietę, by nabrać siły do dźwigania masek[2]. Parada towarzyszy festiwalom i ważnym uroczystościom, wykorzystywana jest do okazania lojalności w stosunku do króla lub wodza, dostarcza młodym okazji do wykonywania pieśni i tańców do muzyki Akunechenyi[2].
Maski[edytuj | edytuj kod]
Maski mają ok. 4 metrów wysokości i są największymi na świecie[2]. Składają się z dwóch części: górnej Mkpu Ijele i dolnej Akpakwuru Ijele lub Ogbanibe przedzielonej częścią centralną Eke-Ogba – pytonem[2]. Wykonywane są z kolorowych materiałów rozpiętych na bambusowym szkielecie, dekorowane figurkami i obrazkami nawiązującymi do wszystkich aspektów życia[2]. Na głowie tancerza spoczywa ogromna taca, do której przymocowywane jest ok. 1000 rozmaitych elementów[4]. Ich przygotowanie wymaga 350 godzin pracy czterech sprawnych krawców i dekoratorów[4] Z uwagi na rozmiary przechowywane są w osobnym pomieszczeniu[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ UNESCO ICH: Ijele masquerade. [dostęp 2013-11-18]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h UNESCO: Nomination for inscription on the Representative List in 2009 (Reference No. 00194). [dostęp 2014-07-27]. (ang.).
- ↑ a b Kariamu Welsh-Asante, Elizabeth A. Hanley: African Dance. Infobase Publishing, 2010, s. 47. ISBN 978-1-60413-477-3. [dostęp 2014-07-29].
- ↑ a b Hope B. Werness: Continuum Encyclopedia of Native Art: Worldview, Symbolism, and Culture in Africa, Oceania, and North America. A&C Black, 2003, s. 146. ISBN 978-0-8264-1465-6. [dostęp 2014-07-29].