Paralelizm kulturowy
Wygląd
Paralelizm kulturowy – proces równoległego formowania się podobnych elementów kultury (analogii kulturowych) przebiegający niezależnie na wzajemnie odizolowanych obszarach.
Ze względu na genezę rozróżnia się dwa typy paralelizmu kulturowego:
- Paralelizm filogenetyczny będący następstwem odległego, ale wspólnego dziedzictwa kulturowego.
- Paralelizm właściwy (niezależny) wynikający z oddziaływania na kulturę tych samych determinant.
Pod względem charakteru analogicznych zjawisk wyróżnia się:
- Prosty paralelizm kulturowy uzewnętrzniający się w podobieństwie poszczególnych wytworów lub ich kompleksów.
- Rozwojowy paralelizm kulturowy związany z ewolucją, a więc obejmujący nie tylko podobieństwa poszczególnych elementów, ale także zbieżności ich przemian, które przechodzą podobne etapy.
U podstaw paralelizmu kulturowego leży założenie o psychicznej jedności ludzkości, której rezultatem jest powstawanie podobnych albo wręcz tożsamych idei.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Słownik etnologiczny: terminy ogólne, Z. Staszczak (red.), Warszawa-Poznań, 1987.