Pentekostalizm w Meksyku
Pentekostalizm w Meksyku – społeczność wyznawców Kościołów zielonoświątkowych w Meksyku. Ruch zielonoświątkowy dotarł do Meksyku w roku 1914 i aż do lat 70. XX wieku był marginalnym ugrupowaniem. W roku 2010 osiągnął około 5%[1]. W Meksyku zielonoświątkowcy dzielą się na cztery główne nurty: jednościowcy, klasyczny pentekostalizm (pierwsza fala), autonomiczny pentekostalizm (druga fala) i charyzmatycy lub neopetekostalizm (trzecia fala). Pentekostalizm Jedności Bóstwa odgrywa większą rolę niż w innych krajach (nie należy go identyfikować z arianami)[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwszą osobą nawróconą na pentekostalizm jest Romanita Carbajal de Valenzuela, w 1912 roku, w Los Angeles. W 1914 roku założyła w północnym Meksyku pierwszą zielonoświątkową denominacja – Iglesia Apostólica de la Fe en Cristo Jesús (Kościół Apostolski Wiary w Chrystusa Jezusa)[3]. Stąd rozprzestrzenia się po całym Meksyku, a w latach 50. wysyła misjonarzy do innych latynoskich krajów oraz USA. W kościele tym, pomimo iż został założony przez kobietę, kobiety nie są ordynowane. W kościele tym zaszło kilka podziałów, z których najważniejszy miał miejsce w 1926 roku, powstał wtedy La Luz del Mundo (Światło Świata). Kolejny ważny podział miał miejsce w 1942 roku, w wyniku którego powstał La Buen Pastor (Dobry Pasterz). Luz del Mundo jest najważniejszą denominacją jednościowców, prowadzi działalność misyjną w innych latynoskich krajach[3].
W 1919 przybywają do Meksyku szwedzcy misjonarze Axel i Esther Andersson. W wyniku ich pracy powstaje Fraternidad Pentecostal Independiente. W 1922 roku powstaje Iglesia Cristiana Independiente Pentecostés założony przez Andrésa Ornelasa Martíneza oraz Raymunda Nieto. Oba te kościoły najpierw połączyły się, ale następnie powstało w ich łonie wiele schizm i nowych połączeń. Wśród wyłonionych denominacji wyróżnia się Unión de Iglesias Evangélicas Independientes (Związek Niezależnych Kościołów Ewangelikalnych), utworzony w latach 30. przez Venancio Hernándeza[3].
Do denominacji utworzonych w początkowym okresie należą ponadto: Zbory Boże (Asambleas de Dios) oraz Iglesia de Dios (Kościół Boży)[4].
W początkowym okresie swej historii pentekostalizm, podobnie jak i wszystkie protestanckie ugrupowania, docierał głównie do rodowitych Indian[5]. W roku 2000 zielonoświątkowcy stanowili 31,16% ewangelikalnych protestantów (w statystyce tej uwzględniane są tylko te osoby, które mają przynajmniej 5-letni staż w danej religii)[6].
W latach 50. powstaje kolejna pentekostalna denominacja Jedności Bóstwa, jest nią La Voz de la Piedra Angular (Głos Kamienia Węgielnego), założona przez Williama Soto Santiago i nawiązująca do Branhama[7].
Obecnie w Meksyku jest ponad 150 zielonoświątkowych denominacji[3].
Denominacje[edytuj | edytuj kod]
James W. Dow w 2004 wyliczył następujące denominacje o charakterze pentekostalnym i neopentekostalnym:[8]
- Amistad Cristiana
- Asambleas de Dios – 444 tysiące wiernych (2010)[9]
- Casa de Oración
- Centro de Fe
- Fuerza Agape
- Iglesia Alfa y Omega
- Iglesia Agua Viva
- Iglesia Apostento Alto
- Iglesia Apostólica de la Fe en Cristo Jesús, znany jako Iglesia Apostólica – 159 tysięcy wiernych[9]
- Iglesia de Dios – 189 tysięcy wiernych[9]
- Iglesia de Dios de la Profecía – 32 tysięcy wiernych[9]
- Iglesia El Buen Pastor
- Iglesia del Evangelio Completo
- Iglesia Pentecostal Unida Internacional
- Iglesia de Dios del Evangelio Completo
- Iglesias Pentecostales Independientes
- Iglesia de Dios en la República Mexicana
- Iglesia Cristiana Bethel
- Iglesia Visionera Misionera Pentecostal
- Indígena Pentecostal Tradicionalistas
- La Voz de la Piedra Angular
- Sociedades Cristianas Evangélicas Pentecostales
- Sociedades Cristianas
- Sociedades Evangélicas
- Evangélica Neotestamentaria
- Sociedades Pentecostales
- Pentecostal Independiente
- Sociedades Cristianas Evangélicas
- Sociedades Cristianas Pentecostales
- Sociedades Evangélicas Pentecostales
- Soldados de la Cruz de Cristo
W osobnej grupie wyodrębnił trzy denominacje o zielonoświątkowych korzeniach:[8]
- Iglesia del Dios Vivo
- Columna y Apoyo de la Verdad
- Iglesia La Luz del Mundo
Ponadto w Meksyku istnieją następujące denominacje o charakterze pentekostalnym:[2]
- Movimiento Iglesia Evangélica Pentecostés Independientes
- Iglesia Jesucristo
- Iglesia Cristiana Interdenominacional – 15 500 wiernych[9]
- Iglesia Mexicana del Evangelio de Cristo
- Iglesia Nacional Evangélica Pentecostés
- Iglesia Universal de Jesús Pentecostés
- Iglesia Cristiana Apostólica Pentecostal
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ INEGI 2010 ↓.
- ↑ a b Gaxiola i Estudio de la Religión ↓.
- ↑ a b c d Anderson 2014 ↓, s. 87.
- ↑ Cervantes-Ortiz 2006 ↓.
- ↑ Dow 2004 ↓, s. 1.
- ↑ Dow 2004 ↓, s. 15.
- ↑ Apostoles de la Palabra ↓.
- ↑ a b Dow 2004 ↓, s. 16.
- ↑ a b c d e Holland 2011 ↓.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Allan Anderson: An Introduction to Pentecostalism: Global Charismatic Christianity. Cambridge University Press, 2014. ISBN 978-1-107-03399-3.
- Jael de la Luz García. El pentecostalismo en México y su propuesta de experiencia religiosa e identidad nacional. Un breve recorrido histórico, 1920-1948. „Revista Cultura y Religión”, s. 199-217. Editorial Manda, México. ISSN 0718-4727.
- James W. Dow: Protestantism and Native Religion in Mexico: A Biological Viewpoint. Las Vegas: Meeting of the Latin American Studies Association, 2004.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Censo de Población y Vivienda 2010. INEGI. [dostęp 2014-05-09].
- Clifton L. Holland: Conela: Resumen estadístico de la iglesia latina global. Prolades.com, 2011.
- Manuel J. Gaxiola: Las Cuatro Vertientes del Pentecostalismo Mexicano. [w:] Centro para el Estudio de la Religión en Latinoamérica, AC [on-line]. Nuestra Historia.
- Leopoldo Cervantes-Ortiz: Pentecostalismo y política en México. Agencia Latinoamericana y Caribeña de Comunicación, 25 de agosto 2006.
- Iglesias Separadas, Sectas y Nuevos Movimientos Religiosos. Apostoles de la Palabra.
- Apéndice A. Información Acerca de la Validez e Invalidez del Bautismo en Algunas Iglesias y Sectas. Vicaría de Pastoral, Arquidiócesis Primada de México. [dostęp 2014-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-06-12)]. – lista denominacji
- James W. Dow. The Expansion of Protestantismin Mexico: An Anthropological View. „Anthropological Quarterly”. Vol. 78, No. 4, s. 827–851, Autumn 2005. Oakland University.