Plac Juliusza Kossaka w Krakowie

plac Juliusza Kossaka

Stare Miasto
Plac widziany z południa, z ul. Zwierzynieckiej
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Kraków
Poprzednie nazwy	Latarnia Wygoda
Położenie na mapie Krakowa plac Juliusza Kossaka
Położenie na mapie Polski plac Juliusza Kossaka
Położenie na mapie województwa małopolskiego plac Juliusza Kossaka
50°03′23,0″N 19°55′42,9″E

Plac Juliusza Kossaka – plac w Krakowie w dzielnicy I, u zbiegu ulic Retoryka, Zwierzynieckiej oraz K. Morawskiego, na Nowym Świecie.

Plac zaczął się pojawiać na planach miasta w początkach XIX wieku, opisywany jako „Wygoda, plac pusty zwany Latarnia”. Nazwa Latarnia wzięła się od zniekształconego nieco, nazwiska krakowskich patrycjuszy – Laternów, którzy mieli tutaj w XVI wieku posiadłość. W wieku XVIII znajdowała się tutaj jurydyka Wygoda.

W 1851 zbudowano tutaj dla W. Kołodziejskiego willę, według projektu Jana Bogumiła Trennera. W 1871 dom ten kupił Juliusz Kossak i zamieszkał tam wraz z żoną i pięciorgiem dzieci. Dworek nazwany „Wygoda”, to dzisiejsza Kossakówka.

Po śmierci Juliusza w roku 1899 plac, dla uczczenia artysty, otrzymał obecną nazwę.

Zabudowa

Po zachodniej stronie placu na miejscu dzisiejszego DH Jubilat w jeszcze w latach 30. XX wieku znajdował się dworek Pod Pawiem, potem wokół placu zaczęto budować czynszowe kamienice. Obecnie w kilku znajdują się hotele.

• pl. Kossaka 1 (ul. Zwierzyniecka 31) – modernistyczna kamienica, obecnie hotel, proj. Alfred Düntuch (1935)
• pl. Kossaka 2 – kamienica czynszowa, proj. Szulem Mehl (1930)
• pl. Kossaka 3 (ul. K. Morawskiego 2) – kamienica czynszowa, proj. Bernard Birkenfeld (1930)
• pl. Kossaka 4 – dworek Kossakówka, proj. Jan Bogumił Trenner (1851)
• pl. Kossaka 6 – willa Medyńskich, obecnie hotel, proj. Jacek Matusiński (1889)

• 
  pl. Kossaka 2
  Kamienica Antoniny Mehlowej
• 
  pl. Kossaka 3 (ul. Morawskiego 2)
  Kamienica czynszowa
• 
  pl. Kossaka 4
  Dworek Kossakówka
• 
  pl. Kossaka 6
  Willa Medyńskich

Źródła

• Elżbieta Supranowicz Nazwy ulic Krakowa, Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, Kraków 1995, ISBN 83-85579-48-6 s. 79
• Praca zbiorowa Zabytki Architektury i budownictwa w Polsce. Kraków, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa 2007, ISBN 978-83-9229-8-1 s. 210
• Praca zbiorowa Encyklopedia Krakowa, wydawca Biblioteka Kraków i Muzeum Krakowa, Kraków 2023, ISBN 978-83-66253-46-9 t. 1, s. 714
• Barbara Zbroja Leksykon architektów i budowniczych pochodzenia żydowskiego w Krakowie w latach 1868-1939, Wydawnictwo Wysoki Zamek, Kraków 2023, ISBN 978-83-966500-2-3 s. 154-156