Rachunkowość zrównoważona
Rachunkowość zrównoważona (ang. „sustainability accounting”), inaczej rachunkowość w rozwoju zrównoważonym lub rachunkowość rozwoju zrównoważonego.
Termin „rachunkowość zrównoważona”[edytuj | edytuj kod]
Termin „rachunkowość zrównoważona” wprowadza praca habilitacyjna pt. „Rachunkowość zrównoważona w ujęciu kognitywno-teoretycznym”[1], oznaczając rachunkowość w koncepcji rozwoju zrównoważonego, czyli rachunkowość ukierunkowaną na realizację zasad rozwoju zrównoważonego. Przyjęcie przymiotnika „zrównoważona” po rzeczowniku „rachunkowość” pozwala podkreślić charakter terminu jako nazwy własnej, a nie określenia przymiotnikowego rachunkowości jako antonimu niezrównoważonej rachunkowości.
Termin „rachunkowość zrównoważona” przedsiębiorstwa służy wskazaniu potrzeby całościowego postrzegania znaczenia rachunkowości – rachunkowości ukierunkowanej na realizację zasad rozwoju zrównoważonego przedsiębiorstwa, o rozszerzonym zakresie przedmiotowym względem jej konwencjonalnego ujęcia.
Znaczenie rachunkowości zrównoważonej należy postrzegać z perspektywy systematycznego rozszerzenia przedmiotu rachunkowości na potrzeby sprawozdawczości zewnętrznej, jak i potrzeby zarządcze przedsiębiorstwa. Obejmuje ona zatem rachunkowość konwencjonalną oraz rachunkowość aspektów oddziaływania społecznego i aspektów środowiskowych, które synergicznie wspierają przeprowadzenie rozrachunku z pełnej odpowiedzialności dotyczącej wpływu przedsiębiorstwa na otoczenie, pozwalając ocenić realizację zasad rozwoju zrównoważonego.
Cel rachunkowości zrównoważonej[edytuj | edytuj kod]
Celem rachunkowości zrównoważonej jest włączenie aspektów środowiskowych i społecznych w obszar przedmiotowy rachunkowości tak, aby był możliwy pomiar operacji gospodarczych w relacjach między działalnością gospodarczą a środowiskiem przyrodniczym i społeczeństwem. Podstawową ideą rachunkowości zrównoważonej jest zatem integrowanie wyników gospodarczych ze społeczno-środowiskowymi działalności przedsiębiorstwa zrównoważonego[1][2].
Zarządcza rachunkowość zrównoważona[edytuj | edytuj kod]
Zarządcza rachunkowość zrównoważona:
1) stanowi narzędzie strategicznego zarządzania przedsiębiorstwem zrównoważonym, które poprzez pomiar wyników służy do oceny stopnia realizacji zasad rozwoju zrównoważonego jako podstawy rozrachunku z odpowiedzialności ekonomicznej, społecznej i środowiskowej przedsiębiorstwa, a także do komunikowania wyników tej realizacji poprzez wielowymiarową prezentację wyników realizacji działań o charakterze operacyjnym i strategicznym wspierającą zarządzanie przedsiębiorstwem[1];
2) legitymizuje działania zarządcze realizujące strategię odpowiedzialności społecznej danego przedsiębiorstwa[3][4].
Rachunkowość zrównoważona może stanowić jeden z instrumentów accountability, który poprzez pomiar wyników dokonań przedsiębiorstwa wspiera rozrachunek z jego odpowiedzialności wobec interesariuszy zewnętrznych i wewnętrznych. Rachunkowość może bowiem integrować różne poziomy accountability poprzez sprzężenie wyników pomiaru ekonomicznego różnych osiągnięć związanych z realizacją zasad rozwoju zrównoważonego[5].
Znaczenie rachunkowości zrównoważonej[edytuj | edytuj kod]
Na przyszły rozwój rachunkowości zrównoważonej wpłynie opracowywana obecnie Dyrektywa w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (Corporate Sustainability Reporting Directive, CSRD), gdyż sprawozdawczość ESG zgodnie z zasadami dyrektywy CSRD będzie obowiązkowa w ramach taksonomii UE.
Rachunkowość zrównoważona w świetle teorii rachunkowości[edytuj | edytuj kod]
Założenia normatywnych teorii rachunkowości i pozytywnych teorii rachunkowości pozwalają na interpretację rozwoju rachunkowości zrównoważonej (szerzej: "Rachunkowość zrównoważona w ujęciu kognitywno-teoretycznym" 2019, Wydawnictwo UEP[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Beata Zyznarska-Dworczak, Rachunkowość zrównoważona w ujęciu kognitywno-teoretycznym, Poznań: Uniwersytet Ekonomiczny, 2019, ISBN 978-83-66199-91-0, OCLC 1264710025 [dostęp 2022-02-09].
- ↑ Beata Zyznarska-Dworczak, The Development Perspectives of Sustainable Management Accounting in Central and Eastern European Countries, „Sustainability”, 10 (5), 2018, s. 1445, DOI: 10.3390/su10051445 [dostęp 2022-02-10] (ang.).
- ↑ Beata Zyznarska-Dworczak, Sustainable management accounting in the light of legitimacy theory, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 82, 2015, s. 181–190, DOI: 10.5604/16414381.1155824.
- ↑ Beata Zyznarska-Dworczak, Legitimacy Theory in Management Accounting Research, „Problemy Zarządzania”, 16 (1(72)), 2018, s. 195–203, DOI: 10.7172/1644-9584.72.12 [dostęp 2022-02-09].
- ↑ Beata Zyznarska-Dworczak, The impact of the accountability on accounting development as the essence of sustainability accounting, „Problems of Management in the 21st Century”, 2019, s. 73–83, DOI: 10.33225/pmc/19.14.73, ISSN 2538-712X [dostęp 2022-02-09] (ang.).