Rugby union

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez 2a00:f41:28f6:1361:0:55:9cdf:6201 (dyskusja) o 00:41, 25 mar 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Piłka do rugby używana w obydwóch rodzajach rugby.

Rugby union (pot. rugby) – zespołowa gra między dwiema piętnastoosobowymi drużynami, polegająca na podawaniu owalnej piłki ręką lub nogą, przy czym podania ręką do przodu są zabronione; punkty zdobywa się za przyłożenie piłki na polu punktowym przeciwnika (5 punktów), za celny strzał z karnego lub dropgola na bramkę w kształcie litery H, z poprzeczką umieszczoną na wysokości 3 metrów, ponad którą piłka musi być przerzucona (3 punkty). Po przyłożeniu następuje tzw. podwyższenie (skuteczne jest warte 2 punkty); piłkę ustawia się na podstawce (kiedyś usypywano górkę z piasku) na linii prostopadłej do linii końcowej boiska i przebiegającej przez miejsce, w którym wykonano przyłożenie, ale w dowolnej odległości od słupów – z tego miejsca kopacz musi trafić w bramkę ponad poprzeczką.

Rugby na świecie

Najważniejszą imprezą rugby na świecie jest rozgrywany co cztery lata Puchar Świata, a w Europie coroczny Puchar Sześciu Narodów z udziałem Anglii, Francji, Irlandii, Szkocji, Walii i Włoch. Światową czołówkę stanowią rugbyści z RPA, Nowej Zelandii, Australii i Argentyny - grający w The Rugby Championship i drużyn wymienionych państw europejskich. Aktualnym mistrzem świata jest Nowa Zelandia (od 2011 roku).

W rankingu IRB Polska zajmuje obecnie (26 września 2016) 34 miejsce. Nie należy utożsamiać rugby z futbolem amerykańskim.

Zasady

Wymiary boiska do rugby

Czas gry

Dwie 40-minutowe części z przerwą nie dłuższą niż 15 minut. Czas może być zatrzymany po sygnalizacji sędziego. W przypadku przekroczenia regulaminowego czasu gry akcja nie jest przerywana przez sędziego – mecz kończy się dopiero po przerwaniu akcji (np. po zdobyciu punktów lub wyjściu piłki za linię boczną boiska).

Boisko

Maksymalne wymiary boiska to 100 m x 70 m. Na każdej z połów boiska znajdują się:

  • linia przerywana, 10 metrów od środka boiska,
  • pole obronne o długości 22 metrów (oznaczone linią ciągłą),
  • linia przerywana, w polu obronnym, 5 metrów przed linią końcową
  • za linią końcową boiska znajduje się pole punktowe, nie dłuższe niż 22 metry.

Wzdłuż linii bocznych boiska, w odległości 5 i 15 metrów, biegną linie przerywane. Na liniach końcowych (między polem obronnym a punktowym) znajdują się bramki. Bramka ma kształt litery H, poprzeczka jest zawieszona na wysokości trzech metrów, odległość między słupami wynosi 5.6 metra, natomiast minimalna wysokość słupów to 3.6 metra.

Zawodnicy

Podstawowe rozmieszczenie zawodników na boisku
 Osobny artykuł: Pozycje zawodników w rugby union.

Numeracja zawodników jest ściśle określona przez zasady. Zawodnicy wychodzący od początku na boisko mają numery od 1 do 15, rezerwowi od 16 do 23. Drużyna składa się z dwóch podstawowych formacji – formacji młyna (zawodnicy z numerami 1-8) i ataku (numery 9-15). Nazwy poszczególnych pozycji:

  1. Lewy filar (loosehead prop)
  2. Młynarz (hooker)
  3. Prawy filar (tighthead prop)
  4. Lewy wspieracz (number-4 lock)
  5. Prawy wspieracz (number-5 lock)
  6. Lewy rwacz (blindside flanker)
  7. Prawy rwacz (openside flanker)
  8. Wiązacz (number-8)
  9. Łącznik młyna (scrum-half)
  10. Łącznik ataku (fly-half)
  11. Lewy skrzydłowy ataku (left-wing)
  12. Środkowi ataku (inside center)
  13. Środkowi ataku (outside center)
  14. Prawy skrzydłowy ataku (right-wing)
  15. Obrońca (full-back)

Ogólne zasady

Piłkę można kopać lub podawać ręką, przy czym w tym drugim przypadku zabronione jest podanie do przodu. Zawodnik jest na pozycji spalonej, jeśli znajduje się przed partnerem niosącym piłkę lub przed partnerem, który ostatni zagrał piłkę (reguła spalonego jest bardziej skomplikowana). Zawodnik na pozycji spalonej nie może brać udziału w grze.

Można zatrzymywać tylko zawodników będących w posiadaniu piłki, łapiąc za koszulkę, nogi, ręce, blokując ciałem; łapanie za głowę lub szyję jest zabronione. Nie można atakować przeciwnika nie będącego obiema nogami na ziemi. Zawodnik powalony powinien albo natychmiast wstać albo pozbyć się piłki (nie wolno jej trzymać leżąc na ziemi). W formacjach autowych zawodnicy nie mogą się uderzać itp., mogą tylko walczyć o piłkę.

Zdobywanie punktów

Punkty w meczu można obecnie zdobywać na kilka sposobów[1]:

  • przyłożenie, 5 punktów – zawodnik przykłada piłkę do ziemi na polu punktowym przeciwnej drużyny,
  • podwyższenie, 2 punkty – podwyższenie jest możliwe tylko po przyłożeniu, zawodnik kopie ustawioną na ziemi piłkę na bramkę (między słupy, ponad poprzeczką) z dowolnej odległości od pola punktowego przeciwników, w linii prostopadłej do linii końcowej i przechodzącej przez miejsce przyłożenia piłki,
  • karny, 3 punkty – zawodnik kopie piłkę na bramkę przeciwnika z dowolnej odległości od ich pola punktowego, w linii prostopadłej do linii końcowej i przechodzącej przez miejsce przewinienia,
  • dropgol, 3 punkty – kopnięcie na bramkę przeciwnika z gry, piłka musi zostać uderzona po koźle.

Przez lata system punktowania w rugby union ewoluował – pierwotnie przyłożenie nie miało wartości punktowej, umożliwiało tylko wykonanie próby kopnięcia na bramkę (czyli strzelenie gola). Mecze były rozgrywane do dwóch goli, jednak potrafiły trwać kilka dni, zanim został wyłoniony zwycięzca, toteż ustalono stały czas gry, a zwyciężała drużyna z większą ilością goli. Przy jednakowej liczbie goli, mecz był uważany za remisowy – w późniejszych latach w takiej sytuacji za zwycięzcę mogła być uznana drużyna z większą ilością przyłożeń. Gole można było zdobywać z gry (stosowany również obecnie dropgol) oraz poprzez tzw. kop po chwycie "mam" (ang. goal from mark). Rzuty karne zostały wprowadzone w latach 90. XIX w., a ustalanie wyniku meczu na podstawie punktów, a nie zdobytych goli, pod koniec lat 80. XIX w.[2] Goal from mark od 1977 r. nie jest już prawidłową formą zdobywania punktów, bowiem chwyt "mam" można wykonać jedynie we własnym polu 22 m lub polu punktowym i kop z niego jest obecnie jedynie rzutem wolnym, co oznacza, że nie można wówczas kopać na bramkę[1].

Ewolucja punktacji w rugby union[3]
Sezon Przyłożenie Podwyższenie Karny Dropgol Goal from mark
1886 – 1888 1 2 – 3 –
1888/9 – 1890/1 1 2 2 3 –
1891/2 – 1892/3 2 3 3 4 4
1893/4 – 1904/5 3 2 3 4 4
1905/6 – 1947/8 3 2 3 4 3
1948/9 – 1970/1 3 2 3 3 3
1971/2 – 1977/8 4 2 3 3 3
1977/8 – 1991/2 4 2 3 3 –
1992/3 – 5 2 3 3 –

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b Przepisy gry w rugby. pzrugby.pl. [dostęp 2014-10-09]. (pol.).
  2. ↑ ESPN Scrum – The players with the most Test wins, Welshmen in Italy and the conversion kick
  3. ↑ Scoring through the ages

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rugby_union&oldid=52975335”