Silikat
.jpg)
Silikat (od łac. silicium „krzem”) – materiał budowlany wytwarzany z piasku kwarcowego, wapna palonego i wody[1], produkowany w formie cegieł silikatowych, bloczków i pustaków. Wykorzystywany w budownictwie mieszkaniowym i gospodarczym.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Technologia wytwarzania silikatów została opisana w patencie niemieckiego naukowca Wilhelma Michaelisa („Sposób wytwarzania sztucznego piaskowca”, German Patentschrift nr 14195/1881)[2]. Masowa produkcja tych materiałów rozpoczęła się w 1894 r. w Neumünster[2], natomiast pierwsza wytwórnia na ziemiach znajdujących się obecnie w granicach Rzeczypospolitej Polskiej rozpoczęła swoją działalność w 1903 r. w Piszu (Mazurska Wytwórnia Cegły Piaskowo-Wapiennej Sp. z o.o.; Johannisburg, Masurische Kalksandsteinwerke e.G.m.b.H.)[3].
Produkcja[edytuj | edytuj kod]
Silikat jest odwzorowaniem występującego w naturalnych warunkach piaskowca. Do jego produkcji wykorzystywane są piasek kwarcowy (ok. 90–92% masy) składający się niemal w całości z ditlenku krzemu SiO2, wapno palone (ok. 5–8% masy) i woda. Z wymienionych surowców przygotowywana jest mieszanka, która dojrzewa od 2 do 4 godzin w silosach (reaktorach). W tym czasie następuje proces gaszenia wapna, w trakcie którego zachodzi reakcja chemiczna tlenku wapnia z wodą i powstaje wodorotlenek wapnia: CaO + H
2O → Ca(OH)
2. Następnie mieszanka dostarczana jest do pras, które formują odpowiednie wyroby. Ostatni etap produkcji silikatów polega na ich naparzaniu w hermetycznych zbiornikach nasyconą parą wodną pod wysokim ciśnieniem (1,2–1,6 MPa) w temperaturze ok. 200 °C. Proces ten nazywany jest autoklawizacją i trwa od 6 do 12 godzin. W zachodzącej wówczas reakcji chemicznej wodorotlenek wapnia łączy się z ditlenkiem krzemu, który to proces, w bardzo dużym uproszczeniu, opisuje następujące równanie reakcji: 2Ca(OH)
2 + SiO
2 → 2CaO·SiO
2·2H
2O. Powstające w tym procesie uwodnione krzemiany wapnia nadają wyrobom wysoką wytrzymałość na ściskanie[2].
Wymagania wobec materiałów silikatowych w Polsce określa norma PN-EN 771-2+A1:2015-10 Wymagania dotyczące elementów murowych – Część II: Elementy murowe silikatowe[4].
Asortyment[edytuj | edytuj kod]
Wytwarza się:cegły pełne, bloczki drążone, elementy uzupełniające (bloki wentylacyjne, połówki, bloki pomocnicze), cegły łupane oraz płytki elewacyjne. Możliwe jest barwienie w masie[1].
Właściwości[edytuj | edytuj kod]
Wyroby silikatowe cechują się następującymi zaletami[5]:
- dobra izolacyjność akustyczna wynikająca z dużej masy i sztywności przegrody,
- paroprzepuszczalność,
- akumulacyjność cieplna,
- odporność na korozję biologiczną,
- mrozoodporność[2],
- duża odporność ogniowa, są całkowicie niepalne, nie wydzielają substancji szkodliwych podczas pożaru, nieotynkowana ściana o grubościach 240 mm ma ognioodporność ok 240 minut,
- duża powtarzalność wymiarów,
- niskie koszty produkcji,
- wytrzymałość na ściskanie od 15 do 30 MPa[1].
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Bloczki wapienno-piaskowe są wykorzystywane do wznoszenia budynków jedno i wielomieszkaniowych, publicznych, gospodarczych, oraz obiektów małej architektury. Murowanie można wykonywać w technologii cienkospoinowej klejowej lub na zaprawy tradycyjne. Wysoka wytrzymałość pozwala na wznoszenie nośnych ścian konstrukcyjnych w budynkach kilkunastopiętrowych oraz ścian nośnych w strefach przegród o znacznych naciskach punktowych (np. ściany w strefach międzyokiennych)[5]. Specjalny rodzaj cegieł wapienno-piaskowych białych oraz barwionych wykorzystywany jest do wykonywania elewacji budynków lub budowy ogrodzeń[1].
Oddziaływanie na środowisko[edytuj | edytuj kod]
Dzięki stosowanym surowcom oraz procesowi produkcji silikaty są materiałami ściennymi o niskim wpływie na środowisko naturalne. Dotyczy to również robót budowlanych, eksploatacji oraz recyklingu.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d M. Popek, B. Wapińska, Budownictwo ogólne, WSiP, 2013, s. 141, ISBN 978-83-02-13620-7.
- ↑ a b c d Jacek Sawicki, Silikaty w budownictwie, „Izolacje” (1/2009), s. 82.
- ↑ Ostpreußisches Industrie-Adreßbuch, Meßamt G. m. b. H. (Urząd Targowy w Królewcu), 1936, s. 31.
- ↑ PN-EN 771-2+A1:2015-10 – wersja angielska [online], sklep.pkn.pl [dostęp 2019-01-23] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-23].
- ↑ a b Właściwości wyrobów silikatowych [online], IZOLACJE.com.pl [dostęp 2019-01-31] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-01].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Leszek Dulak, Izolacyjność od dzięków powietrznych i dźwięków uderzeniowych, Regulacje prawne, obliczenia i rozwiązania konstrukcyjne na przykładzie ścian z silikatów, Stowarzyszenie Producentów Silikatów „Białe Murowanie”, Warszawa 2016.
- Dariusz Bajno, Oszczędność energii i ochrona cieplna. Regulacje prawne, obliczenia i rozwiązania konstrukcyjne na przykładzie ścian z silikatów, Stowarzyszenie Producentów Silikatów „Białe Murowanie”, Warszawa 2018, ISBN 978-83-950919-0-2.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Film w serwisie YouTube przedstawiający technologię produkcji bloczków silikatowych
- Strona internetowa Stowarzyszenia Producentów Silikatów