Romanów (obwód żytomierski): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne |
drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
||
Linia 24: | Linia 24: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
'''Romanów''' ([[język ukraiński|ukr.]] ''Романів'', w latach [[1933]]-[[2003]] Дзержинськ – [[język polski|pol.]] Dzierżyńsk) – [[osiedle typu miejskiego]] w [[obwód żytomierski|obwodzie żytomierskim]] [[Ukraina|Ukrainy]], siedziba władz [[rejon romaniwski|rejonu romaniwskiego]]. |
'''Romanów''' ([[język ukraiński|ukr.]] ''Романів'', w latach [[1933]]-[[2003]] Дзержинськ – [[język polski|pol.]] Dzierżyńsk) – [[osiedle typu miejskiego]] w [[obwód żytomierski|obwodzie żytomierskim]] [[Ukraina|Ukrainy]], siedziba władz [[rejon romaniwski|rejonu romaniwskiego]]. Status osiedla typu miejskiego od [[1924]]. Leży przy linii kolejowej [[Szepetówka]]-[[Berdyczów]]. W 2001 ludność miejscowości liczyła 8262 osoby. |
||
==Historia== |
|||
Miejscowość założona w [[1471]]. Własność [[Beata Kościelecka|Beaty Kościeleckiej]], matki [[Halszka Ostrogska|Halszki z Ostroga]]. Prawa miejskie od [[1817]]<ref name="polon">{{cytuj stronę|url=http://www.wspolnota-polska.org.pl/index.php?id=b01_6_14|tytuł=W Dzierżyńsku na Ukrainie|nazwisko=Stępka|imię=Małgorzata|opublikowany=Świat Polonii|język=pl|data dostępu=2010-06-19}}</ref>. |
|||
Miejscowość założona w [[1471]]. Własność [[Beata Kościelecka|Beaty Kościeleckiej]], matki [[Halszka Ostrogska|Halszki z Ostroga]]. Prawa miejskie od [[1817]]<ref name="polon">{{cytuj stronę|url=http://www.wspolnota-polska.org.pl/index.php?id=b01_6_14|tytuł=W Dzierżyńsku na Ukrainie|nazwisko=Stępka|imię=Małgorzata|opublikowany=Świat Polonii|język=pl|data dostępu=2010-06-19}}</ref>. W Romanowie znajdowały się klasztory wizytek, szarytek, jezuitów oraz szkoła dla głuchoniemych<ref name="Iwanowski">[[Eustachy Iwanowski]], [http://archive.org/stream/rozmowyopolskij00iwangoog#page/n689/mode/2up Rozmowy o polskiéj koronie], Kraków [[1873]], na str. 678 ''August Iliński w Romanowie wprowadził XX Jezuitów, zbudował dla nich kościółek, któryby mógł być ozdobą stolicy; instytut głuchoniemych założył.''.</ref>. W XVIII wieku Romanów stał się własnością Kazimierza Ilińskiego herbu Lis, a sama miejscowość siedzibą linii Ilińskich określanej jako "senatorską", w odróżnieniu od młodszej linii na Maniowcach. Józef August Iliński założył w Romanowie młyn parowy oraz wielką fabrykę sukna na 120 warsztatów, sprowadzając do niej rzemieślników z Anglii. Za jego rządów powstała także w Romanowie hodowla koni rasy angielskiej. W XIX wieku Romanów stał się własnością Steckich. |
|||
==Pałac w Romanowie== |
|||
W Romanowie znajdował się potężny, klasycystyczny pałac Ilińskich, który zbudował generał August Józef hr. Iliński z Ilińska h. Lis. Były też klasztory wizytek, szarytek, jezuitów oraz szkoła dla głuchoniemych<ref name="Iwanowski">[[Eustachy Iwanowski]], [http://archive.org/stream/rozmowyopolskij00iwangoog#page/n689/mode/2up Rozmowy o polskiéj koronie], Kraków [[1873]], na str. 678 ''August Iliński w Romanowie wprowadził XX Jezuitów, zbudował dla nich kościółek, któryby mógł być ozdobą stolicy; instytut głuchoniemych założył.''.</ref>. |
|||
Józef August Iliński herbu Lis pod koniec XVIII wieku rozpoczął budowę w Romanowie ogromnego klasycystycznego trzynastoosiowego pałacu z portykiem wspartym na sześciu kolumnach. Wielkością na Kresach dorównywał mu tylko Pałac w [[Tulczyn]]ie. Wnętrza były ozdobione m.in. obrazami "Samarytanka" Łukasza Giordana, "Trzej królowie przy żłobku Chrystusa" Jacopa Bassano, "Charitas" Bartolomea Schidone, "Trzy części świata" [[Tycjan]]a, "Bitwa" Philipsa Wouwermanna i "Św. Bruno" Lueurea, "Rycerz w pancerzu" [[Rubens]]a, "Wniebowstąpienie" Tintoretta, "Kuszenie św. Antoniego" [[Teniers]]a, "Pejzaż flamandzki" Swanevelta, "Przechadzka" Wouwermana. Pałac otaczał park dworski, w którym znajdował się trzymetrowy granitowy pomnik w kształcie piramidy, poświęcony pamięci gen. Janusza Ilińskiego poległego w 1792 r. pod Markuszowem. W 2 poł. XIX wieku pałac stał się własnością rodziny Steckich. Wygląd obiektu znany jest jedynie z rycin Teuberta i Wilczyńskiego, ponieważ pałac 5 grudnia 1876 roku całkowicie spłonął, wraz ze znajdującymi się tam kolekcjami. Odbudowy już nie podjęto, a rodzina Steckich przeprowadziła się do dawnego kolegium jezuitów<ref>http://www.wolhynia.com/pl/content/romanow</ref>. |
|||
==Miejsce urodzenia== |
|||
Status osiedla typu miejskiego od [[1924]]. Leży przy linii kolejowej [[Szepetówka]]-[[Berdyczów]]. W 2001 ludność miejscowości liczyła 8262 osoby. |
|||
Romanów jest miejscem urodzenia: |
|||
* [[Ignacy Feliks Dobrzyński|Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego]] - polskiego kompozytora, |
|||
* [[Józef August Iliński|Józefa Augusta Ilińskiego]] - generała i dziedzica dóbr, |
|||
* [[Włodzimierz Wysocki (poeta)|Włodzimierza Wysockiego]] - polskiego fotografa i poety, publicysty, wiceprezesa Towarzystwa Technicznego w Kijowie, |
|||
* [[Kazimierz Truchanowski|Kazimierza Truchanowskiego]] - polskiego prozaika i tłumacza |
|||
* [[Borys Tarasiuk|Borysa Tarasiuka]] - polityka ukraińskiego, ministra spraw zagranicznych Ukrainy. |
|||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
Wersja z 10:17, 5 wrz 2013
Państwo | |
---|---|
Obwód | |
Rejon | |
Wysokość |
238 m n.p.m. |
Populacja • liczba ludności |
|
Nr kierunkowy |
+380 4146 |
Kod pocztowy |
13001-13005 |
Położenie na mapie obwodu żytomierskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Ukrainy Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} | |
Strona internetowa |
Romanów (ukr. Романів, w latach 1933-2003 Дзержинськ – pol. Dzierżyńsk) – osiedle typu miejskiego w obwodzie żytomierskim Ukrainy, siedziba władz rejonu romaniwskiego. Status osiedla typu miejskiego od 1924. Leży przy linii kolejowej Szepetówka-Berdyczów. W 2001 ludność miejscowości liczyła 8262 osoby.
Historia
Miejscowość założona w 1471. Własność Beaty Kościeleckiej, matki Halszki z Ostroga. Prawa miejskie od 1817[1]. W Romanowie znajdowały się klasztory wizytek, szarytek, jezuitów oraz szkoła dla głuchoniemych[2]. W XVIII wieku Romanów stał się własnością Kazimierza Ilińskiego herbu Lis, a sama miejscowość siedzibą linii Ilińskich określanej jako "senatorską", w odróżnieniu od młodszej linii na Maniowcach. Józef August Iliński założył w Romanowie młyn parowy oraz wielką fabrykę sukna na 120 warsztatów, sprowadzając do niej rzemieślników z Anglii. Za jego rządów powstała także w Romanowie hodowla koni rasy angielskiej. W XIX wieku Romanów stał się własnością Steckich.
Pałac w Romanowie
Józef August Iliński herbu Lis pod koniec XVIII wieku rozpoczął budowę w Romanowie ogromnego klasycystycznego trzynastoosiowego pałacu z portykiem wspartym na sześciu kolumnach. Wielkością na Kresach dorównywał mu tylko Pałac w Tulczynie. Wnętrza były ozdobione m.in. obrazami "Samarytanka" Łukasza Giordana, "Trzej królowie przy żłobku Chrystusa" Jacopa Bassano, "Charitas" Bartolomea Schidone, "Trzy części świata" Tycjana, "Bitwa" Philipsa Wouwermanna i "Św. Bruno" Lueurea, "Rycerz w pancerzu" Rubensa, "Wniebowstąpienie" Tintoretta, "Kuszenie św. Antoniego" Teniersa, "Pejzaż flamandzki" Swanevelta, "Przechadzka" Wouwermana. Pałac otaczał park dworski, w którym znajdował się trzymetrowy granitowy pomnik w kształcie piramidy, poświęcony pamięci gen. Janusza Ilińskiego poległego w 1792 r. pod Markuszowem. W 2 poł. XIX wieku pałac stał się własnością rodziny Steckich. Wygląd obiektu znany jest jedynie z rycin Teuberta i Wilczyńskiego, ponieważ pałac 5 grudnia 1876 roku całkowicie spłonął, wraz ze znajdującymi się tam kolekcjami. Odbudowy już nie podjęto, a rodzina Steckich przeprowadziła się do dawnego kolegium jezuitów[3].
Miejsce urodzenia
Romanów jest miejscem urodzenia:
- Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego - polskiego kompozytora,
- Józefa Augusta Ilińskiego - generała i dziedzica dóbr,
- Włodzimierza Wysockiego - polskiego fotografa i poety, publicysty, wiceprezesa Towarzystwa Technicznego w Kijowie,
- Kazimierza Truchanowskiego - polskiego prozaika i tłumacza
- Borysa Tarasiuka - polityka ukraińskiego, ministra spraw zagranicznych Ukrainy.
- ↑ Małgorzata Stępka: W Dzierżyńsku na Ukrainie. Świat Polonii. [dostęp 2010-06-19]. (pol.).
- ↑ Eustachy Iwanowski, Rozmowy o polskiéj koronie, Kraków 1873, na str. 678 August Iliński w Romanowie wprowadził XX Jezuitów, zbudował dla nich kościółek, któryby mógł być ozdobą stolicy; instytut głuchoniemych założył..
- ↑ http://www.wolhynia.com/pl/content/romanow
Linki zewnętrzne
- Romanów (3) nad rz. Leśną, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 721 .
- Romanów na stronie Rady Najwyższej Ukrainy
- Antoni Urbański Z Czarnego Szlaku i tamtych rubieży, Romanów, str. 96
- Олександр Кондратюк, «Романів та родина Ілінських» [1]