Romanów (obwód żytomierski): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 24: Linia 24:
|www =
|www =
}}
}}
'''Romanów''' ([[język ukraiński|ukr.]] ''Романів'', w latach [[1933]]-[[2003]] Дзержинськ – [[język polski|pol.]] Dzierżyńsk) – [[osiedle typu miejskiego]] w [[obwód żytomierski|obwodzie żytomierskim]] [[Ukraina|Ukrainy]], siedziba władz [[rejon romaniwski|rejonu romaniwskiego]].
'''Romanów''' ([[język ukraiński|ukr.]] ''Романів'', w latach [[1933]]-[[2003]] Дзержинськ – [[język polski|pol.]] Dzierżyńsk) – [[osiedle typu miejskiego]] w [[obwód żytomierski|obwodzie żytomierskim]] [[Ukraina|Ukrainy]], siedziba władz [[rejon romaniwski|rejonu romaniwskiego]]. Status osiedla typu miejskiego od [[1924]]. Leży przy linii kolejowej [[Szepetówka]]-[[Berdyczów]]. W 2001 ludność miejscowości liczyła 8262 osoby.


==Historia==
Miejscowość założona w [[1471]]. Własność [[Beata Kościelecka|Beaty Kościeleckiej]], matki [[Halszka Ostrogska|Halszki z Ostroga]]. Prawa miejskie od [[1817]]<ref name="polon">{{cytuj stronę|url=http://www.wspolnota-polska.org.pl/index.php?id=b01_6_14|tytuł=W Dzierżyńsku na Ukrainie|nazwisko=Stępka|imię=Małgorzata|opublikowany=Świat Polonii|język=pl|data dostępu=2010-06-19}}</ref>.
Miejscowość założona w [[1471]]. Własność [[Beata Kościelecka|Beaty Kościeleckiej]], matki [[Halszka Ostrogska|Halszki z Ostroga]]. Prawa miejskie od [[1817]]<ref name="polon">{{cytuj stronę|url=http://www.wspolnota-polska.org.pl/index.php?id=b01_6_14|tytuł=W Dzierżyńsku na Ukrainie|nazwisko=Stępka|imię=Małgorzata|opublikowany=Świat Polonii|język=pl|data dostępu=2010-06-19}}</ref>. W Romanowie znajdowały się klasztory wizytek, szarytek, jezuitów oraz szkoła dla głuchoniemych<ref name="Iwanowski">[[Eustachy Iwanowski]], [http://archive.org/stream/rozmowyopolskij00iwangoog#page/n689/mode/2up Rozmowy o polskiéj koronie], Kraków [[1873]], na str. 678 ''August Iliński w Romanowie wprowadził XX Jezuitów, zbudował dla nich kościółek, któryby mógł być ozdobą stolicy; instytut głuchoniemych założył.''.</ref>. W XVIII wieku Romanów stał się własnością Kazimierza Ilińskiego herbu Lis, a sama miejscowość siedzibą linii Ilińskich określanej jako "senatorską", w odróżnieniu od młodszej linii na Maniowcach. Józef August Iliński założył w Romanowie młyn parowy oraz wielką fabrykę sukna na 120 warsztatów, sprowadzając do niej rzemieślników z Anglii. Za jego rządów powstała także w Romanowie hodowla koni rasy angielskiej. W XIX wieku Romanów stał się własnością Steckich.


==Pałac w Romanowie==
W Romanowie znajdował się potężny, klasycystyczny pałac Ilińskich, który zbudował generał August Józef hr. Iliński z Ilińska h. Lis. Były też klasztory wizytek, szarytek, jezuitów oraz szkoła dla głuchoniemych<ref name="Iwanowski">[[Eustachy Iwanowski]], [http://archive.org/stream/rozmowyopolskij00iwangoog#page/n689/mode/2up Rozmowy o polskiéj koronie], Kraków [[1873]], na str. 678 ''August Iliński w Romanowie wprowadził XX Jezuitów, zbudował dla nich kościółek, któryby mógł być ozdobą stolicy; instytut głuchoniemych założył.''.</ref>.
Józef August Iliń­ski herbu Lis pod koniec XVIII wieku rozpoczął budowę w Romanowie ogromnego klasycystycznego trzynastoosiowego pałacu z portykiem wspartym na sześciu kolumnach. Wielkością na Kresach dorównywał mu tylko Pałac w [[Tulczyn]]ie. Wnętrza były ozdobione m.in. obrazami "Samary­tanka" Łukasza Giordana, "Trzej królowie przy żłobku Chrystusa" Jacopa Bassano, "Charitas" Bartolomea Schidone, "Trzy części świata" [[Tycjan]]a, "Bitwa" Philipsa Wouwermanna i "Św. Bruno" Lueurea, "Rycerz w pancerzu" [[Rubens]]a, "Wniebowstąpienie" Tintoretta, "Kuszenie św. Antoniego" [[Teniers]]a, "Pejzaż flamandzki" Swanevelta, "Przechadzka" Wouwermana. Pałac otaczał park dworski, w którym znajdował się trzymetrowy granitowy pomnik w kształcie piramidy, poświęcony pamięci gen. Janusza Ilińskiego poleg­łego w 1792 r. pod Markuszowem. W 2 poł. XIX wieku pałac stał się własnością rodziny Steckich. Wygląd obiektu znany jest jedynie z rycin Teuberta i Wilczyńskiego, ponieważ pałac 5 grudnia 1876 roku całkowicie spłonął, wraz ze znajdującymi się tam kolekcjami. Odbudowy już nie podjęto, a rodzina Steckich przeprowadziła się do dawnego kolegium jezuitów<ref>http://www.wolhynia.com/pl/content/romanow</ref>.


==Miejsce urodzenia==
Status osiedla typu miejskiego od [[1924]]. Leży przy linii kolejowej [[Szepetówka]]-[[Berdyczów]]. W 2001 ludność miejscowości liczyła 8262 osoby.
Romanów jest miejscem urodzenia:

Romanów jest miejscem urodzenia [[Ignacy Feliks Dobrzyński|Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego]] - polskiego kompozytora, [[Józef August Iliński|Józefa Augusta Ilińskiego]] - polskiego i rosyjskiego generała, [[Włodzimierz Wysocki (poeta)|Włodzimierza Wysockiego]] - polskiego fotografa i poety, publicysty, wiceprezesa Towarzystwa Technicznego w Kijowie, [[Kazimierz Truchanowski|Kazimierza Truchanowskiego]] - polskiego prozaika i tłumacza oraz [[Borys Tarasiuk|Borysa Tarasiuka]] - polityka ukraińskiego, ministra spraw zagranicznych Ukrainy.
* [[Ignacy Feliks Dobrzyński|Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego]] - polskiego kompozytora,
* [[Józef August Iliński|Józefa Augusta Ilińskiego]] - generała i dziedzica dóbr,
* [[Włodzimierz Wysocki (poeta)|Włodzimierza Wysockiego]] - polskiego fotografa i poety, publicysty, wiceprezesa Towarzystwa Technicznego w Kijowie,
* [[Kazimierz Truchanowski|Kazimierza Truchanowskiego]] - polskiego prozaika i tłumacza
* [[Borys Tarasiuk|Borysa Tarasiuka]] - polityka ukraińskiego, ministra spraw zagranicznych Ukrainy.


{{Przypisy}}
{{Przypisy}}

Wersja z 10:17, 5 wrz 2013

Romanów
ilustracja
Państwo

 Ukraina

Obwód

 żytomierski

Rejon

romaniwski

Wysokość

238 m n.p.m.

Populacja
• liczba ludności


7416
(2020)

Nr kierunkowy

+380 4146

Kod pocztowy

13001-13005

Położenie na mapie obwodu żytomierskiego
Mapa konturowa obwodu żytomierskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark}
Strona internetowa

Romanów (ukr. Романів, w latach 1933-2003 Дзержинськ – pol. Dzierżyńsk) – osiedle typu miejskiego w obwodzie żytomierskim Ukrainy, siedziba władz rejonu romaniwskiego. Status osiedla typu miejskiego od 1924. Leży przy linii kolejowej Szepetówka-Berdyczów. W 2001 ludność miejscowości liczyła 8262 osoby.

Historia

Miejscowość założona w 1471. Własność Beaty Kościeleckiej, matki Halszki z Ostroga. Prawa miejskie od 1817[1]. W Romanowie znajdowały się klasztory wizytek, szarytek, jezuitów oraz szkoła dla głuchoniemych[2]. W XVIII wieku Romanów stał się własnością Kazimierza Ilińskiego herbu Lis, a sama miejscowość siedzibą linii Ilińskich określanej jako "senatorską", w odróżnieniu od młodszej linii na Maniowcach. Józef August Iliński założył w Romanowie młyn parowy oraz wielką fabrykę sukna na 120 warsztatów, sprowadzając do niej rzemieślników z Anglii. Za jego rządów powstała także w Romanowie hodowla koni rasy angielskiej. W XIX wieku Romanów stał się własnością Steckich.

Pałac w Romanowie

Józef August Iliń­ski herbu Lis pod koniec XVIII wieku rozpoczął budowę w Romanowie ogromnego klasycystycznego trzynastoosiowego pałacu z portykiem wspartym na sześciu kolumnach. Wielkością na Kresach dorównywał mu tylko Pałac w Tulczynie. Wnętrza były ozdobione m.in. obrazami "Samary­tanka" Łukasza Giordana, "Trzej królowie przy żłobku Chrystusa" Jacopa Bassano, "Charitas" Bartolomea Schidone, "Trzy części świata" Tycjana, "Bitwa" Philipsa Wouwermanna i "Św. Bruno" Lueurea, "Rycerz w pancerzu" Rubensa, "Wniebowstąpienie" Tintoretta, "Kuszenie św. Antoniego" Teniersa, "Pejzaż flamandzki" Swanevelta, "Przechadzka" Wouwermana. Pałac otaczał park dworski, w którym znajdował się trzymetrowy granitowy pomnik w kształcie piramidy, poświęcony pamięci gen. Janusza Ilińskiego poleg­łego w 1792 r. pod Markuszowem. W 2 poł. XIX wieku pałac stał się własnością rodziny Steckich. Wygląd obiektu znany jest jedynie z rycin Teuberta i Wilczyńskiego, ponieważ pałac 5 grudnia 1876 roku całkowicie spłonął, wraz ze znajdującymi się tam kolekcjami. Odbudowy już nie podjęto, a rodzina Steckich przeprowadziła się do dawnego kolegium jezuitów[3].

Miejsce urodzenia

Romanów jest miejscem urodzenia:

  1. Małgorzata Stępka: W Dzierżyńsku na Ukrainie. Świat Polonii. [dostęp 2010-06-19]. (pol.).
  2. Eustachy Iwanowski, Rozmowy o polskiéj koronie, Kraków 1873, na str. 678 August Iliński w Romanowie wprowadził XX Jezuitów, zbudował dla nich kościółek, któryby mógł być ozdobą stolicy; instytut głuchoniemych założył..
  3. http://www.wolhynia.com/pl/content/romanow

Linki zewnętrzne