Zamek w Łomży: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 16:36, 3 paź 2017

Zamek w Łomży (nieistniejący) − dwór książąt mazowieckich, a następnie po 1526 roku niewielki zamek królewski, który znajdował się w Łomży między ulicą Senatorską i Ulicą Dworną.

Historia

Pierwszy dwór książęcy zbudował w Łomży książę Janusz I Starszy pomiędzy latami 1404-1421. W 1421 roku książę sprzedał dwór wraz z dochodami z miasta wójtowi Stanisławowi z Łomżycy. W 1453 roku kapituła płocka podjęła uchwałę w sprawie zobowiązań jakie narzucił jej książę Bolesława IV w sprawie budowy zamku w Łomży. W XVI wieku obiekt został rozbudowany z inicjatywy królowej Bony Sforzy. W 1575 roku sporządzono inwentarz dworu, dzięki któremu znamy jego wygląd. W tym czasie zamek składał się z budynku od strony Narwi, w którym zatrzymywał się król, Domu Kancelarii, trzeciego domu, piekarni, łaźni, budynkiem kuchni i sadu. Po śmierci króla Zygmunta Augusta w dworze w 1572 roku zamieszkiwała przez dwa miesiące jego siostra Anna Jagiellonka, która przyjmowała w nim posłów starających się o jej rękę.W XVII wieku dwór był już zniszczony. Wzmianki zaznaczają, że we wszystkim jednak dworze ruina niemała. Niedługo po tej relacji zamek został opuszczony, z wyjątkiem budynku zwanego "skarbcem", który być może należał do gotyckiego dworu książąt mazowieckich. Mieściło się tam Archiwum Akt Ziemi Łomżyńskiej aż do 1824 roku, kiedy dom ten został rozebrany. Przed II wojną światową w rejonie gdzie stał zamek znajdowała się dzielnica żydowska z synagogą, przedszkolem, szkołami i innymi budynkami.

Opis zamku

Zamek znajdował się od strony rzeki Narew, jednak na podstawie dotychczasowych badań nie można ustalić dokładnego zarysu pierwotnego założenia obronnego. Opis z 1636 roku wymienia wieżę, obok której była studnia i baszta przykryta dachem gontowym.

Badania archeologiczne prowadzone w 1967 roku pod kierunkiem Tadeusza Żurowskiego określiły jednoznacznie teren między ulicą Senatorską a ulicą Dworną jako miejsce, na którym wznosił się zamek. Podczas badań częściowo odsłonięto róg budynku wykonanego z cegły datowanej na początek XV wieku, fundamenty drugiego domu oraz liczne znaleziska. Wyniki tych badań pozwalają przypuszczać, że zamek został zbudowany na początku XV wieku.

W XVI wieku Łomża posiadała jeszcze drugi zamek, w starej lokalizacji miasta Łomży w przysiółku Szur - ok. 3 km od miasta. Założycielem jego miał być Kazimierz Wielki ok. roku 1340.

Badania archeologiczne

1967 - mgr inż. Tadeusz Żurowski

Bibliografia

Zamki Mazowsza – Łomża
Łomża, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 699 .

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
-'''Zamek w Łomży '''(nieistniejący) − zamek książąt mazowieckich, a następnie zamek królewski znajdował się w [[Łomża|Łomży]] między ulicą Senatorską i [[Ulica Dworna w Łomży|Ulicą Dworną]].
+'''Zamek w Łomży '''(nieistniejący) − dwór książąt mazowieckich, a następnie po 1526 roku niewielki zamek królewski, który znajdował się w [[Łomża|Łomży]] między ulicą Senatorską i [[Ulica Dworna w Łomży|Ulicą Dworną]].
+=== Historia ===
-Założenie zamku książąt mazowieckich należy przypisać [[Bolesław IV Kędzierzawy|Bolesławowi Kędzierzawemu]] w [[XII wiek|XII]] w. Na podstawie dotychczasowych badań nie można ustalić zarysu pierwotnego założenia obronnego. Opis z [[1636]] roku wymienia wieżę, obok której była studnia i baszta przykryta dachem gontowym. W [[XVII wiek]]u zamek był mocno zniszczony. Historycy zaznaczają, że ''we wszystkim jednak dworze ruina niemała''. Niedługo po tej relacji zamek został opuszczony, z wyjątkiem budynku zwanego skarbcem, który być może należał do [[gotyk|gotyckiego]] zamku książąt mazowieckich. Mieściło się tam Archiwum Akt Ziemi Łomżyńskiej aż do [[1824]] roku, kiedy dom został rozebrany.
+Pierwszy dwór książęcy zbudował w Łomży książę [[Janusz I Starszy]] pomiędzy latami 1404-1421. W 1421 roku książę sprzedał dwór wraz z dochodami z miasta wójtowi Stanisławowi z Łomżycy. W 1453 roku [[kapituła]] płocka podjęła uchwałę w sprawie zobowiązań jakie narzucił jej książę [[Bolesław IV warszawski|Bolesława IV]] w sprawie budowy zamku w Łomży. W XVI wieku obiekt został rozbudowany z inicjatywy królowej [[Bona Sforza|Bony Sforzy]]. W 1575 roku sporządzono inwentarz dworu, dzięki któremu znamy jego wygląd. W tym czasie zamek składał się z budynku od strony Narwi, w którym zatrzymywał się król, Domu Kancelarii, trzeciego domu, piekarni, łaźni, budynkiem kuchni i sadu. Po śmierci króla Zygmunta Augusta w dworze w 1572 roku zamieszkiwała przez dwa miesiące jego siostra [[Anna Jagiellonka (1523–1596)|Anna Jagiellonka]], która przyjmowała w nim posłów starających się o jej rękę.W [[XVII wiek]]u dwór był już zniszczony. Wzmianki zaznaczają, że ''we wszystkim jednak dworze ruina niemała''. Niedługo po tej relacji zamek został opuszczony, z wyjątkiem budynku zwanego "skarbcem", który być może należał do [[gotyk|gotyckiego]] dworu książąt mazowieckich. Mieściło się tam Archiwum Akt Ziemi Łomżyńskiej aż do [[1824]] roku, kiedy dom ten został rozebrany. Przed [[II wojna światowa|II wojną światową]] w rejonie gdzie stał zamek znajdowała się [[getto|dzielnica żydowska]] z [[Wielka Synagoga w Łomży|synagogą]], przedszkolem, szkołami i innymi budynkami.
+=== Opis zamku ===
+Zamek znajdował się od strony rzeki Narew, jednak na podstawie dotychczasowych badań nie można ustalić dokładnego zarysu pierwotnego założenia obronnego. Opis z [[1636]] roku wymienia wieżę, obok której była studnia i baszta przykryta dachem gontowym.
 Badania archeologiczne prowadzone w [[1967]] roku pod kierunkiem Tadeusza Żurowskiego określiły jednoznacznie teren między ulicą Senatorską a ulicą Dworną jako miejsce, na którym wznosił się [[zamek]]. Podczas badań częściowo odsłonięto róg budynku wykonanego z cegły datowanej na początek [[XV wiek]]u, fundamenty drugiego domu oraz liczne znaleziska. Wyniki tych badań pozwalają przypuszczać, że zamek został zbudowany na początku XV wieku.
+W [[XVI wiek|XVI]] wieku Łomża posiadała jeszcze drugi zamek, w starej lokalizacji miasta Łomży w przysiółku [[Szur (województwo podlaskie)|Szur]] - ok. 3 km od miasta. Założycielem jego miał być [[Kazimierz III Wielki|Kazimierz Wielki]] ok. roku [[1340]].
-Przed [[II wojna światowa|II wojną światową]] w rejonie gdzie stał zamek znajdowała się [[getto|dzielnica żydowska]] z [[Wielka Synagoga w Łomży|synagogą]], przedszkolem, szkołami i innymi budynkami.
+=== Badania archeologiczne ===
-W [[XVI wiek|XVI]] wieku Łomża posiadała jeszcze drugi zamek, w starej lokalizacji miasta Łomży w przysiółku [[Szur (województwo podlaskie)|Szur]] - ok. 3 km od miasta. Założycielem jego miał być [[Kazimierz III Wielki|Kazimierz Wielki]] ok. roku [[1340]].
+* 1967 - mgr inż. Tadeusz Żurowski
 == Bibliografia ==