Szpital Ubogich Parafii Mariackiej w Krakowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dawny Szpital Ubogich
Parafii Mariackiej
Symbol zabytku nr rej. A-37 z dnia 7.10.1965[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kraków

Adres

ul. Sienna 16
ul. św. Krzyża 2

Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, po prawej znajduje się punkt z opisem „Dawny Szpital UbogichParafii Mariackiej”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Dawny Szpital UbogichParafii Mariackiej”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Dawny Szpital UbogichParafii Mariackiej”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dawny Szpital UbogichParafii Mariackiej”
Ziemia50°03′38,45″N 19°56′28,78″E/50,060681 19,941328

Szpital Ubogich Parafii Mariackiej – zabytkowy budynek znajdujący się w Krakowie na Starym Mieście przy ul. Siennej 16 na rogu ul. św. Krzyża 2.

Jest to 1-piętrowy, 3-skrzydłowy budynek z barokową fasadą. Na jego narożniku znajduje się figura św. Rocha a w podworcu pomnik Kraka.

Zbudowano go w latach 1761–1763, według projektu prawdopodobnie Franciszka Placidiego, jako szpital dla ubogich parafii mariackiej. Fundatorem był archiprezbiter kościoła mariackiego Jacek Augustyn Łopacki.

Historia budynku[edytuj | edytuj kod]

  • 1768 – w czasie konfederacji barskiej zajęty przez wojska rosyjskie na lazaret, następnie lazaret garnizonu krakowskiego,
  • 1768 – przejęty przez miasto, lazaret miejski,
  • 1796-1809 – siedziba austriackiego urzędu probierczego,
  • 1813-1814 – szpital weneryczny,
  • od 1829 – siedziba urzędów finansowych Senatu Rzeczypospolitej Krakowskiej (zwany Gmachem Konsumpcji),
  • od 1850 – austriacki urząd skarbowy,
  • od 1887 częściowo, a od 1906 w całości – siedziba Archiwum Aktów Dawnych miasta Krakowa.

Kilkakrotnie przeprowadzano adaptacje i przebudowy wnętrz budynku do celów archiwalnych. Część pomieszczeń zajmowało Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa oraz związane organizacyjnie z Archiwum - Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. Od 1952 roku jest siedzibą dyrekcji Archiwum Państwowego w Krakowie, 29 grudnia 2012 Archiwum zostało przekształcone w Archiwum Narodowe w Krakowie[2].

Siedziba Archiwum Narodowego[edytuj | edytuj kod]

Dziedziniec budynku

W budynku mają siedzibę także trzy oddziały Archiwum:

  • oddział III – akt miasta Krakowa, samorządu terytorialnego, wyznaniowych, szkół i organizacji społecznych, w jego ramach funkcjonuje biblioteka,
  • oddział VII – ewidencji i popularyzacji zasobu archiwalnego,
  • oddział VIII – ds. organizacyjnych i administracyjnych.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2011-04-08].
  2. Dzieje Archiwum. [dostęp 2014-01-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-01)].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Encyklopedia Krakowa, Antoni Henryk Stachowski (red.), Elżbieta Adamczyk, Warszawa: PWN, 2000, ISBN 83-01-13325-2, OCLC 830213257.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]