Tętniące serce
| |
| Autor | |
|---|---|
| Typ utworu | |
| Wydanie oryginalne | |
| Język | |
| Data wydania |
1914 |
Tętniące serce (szw. Kejsarn av Portugallien – „Cesarz Portugalii”) – powieść szwedzkiej pisarki Selmy Lagerlöf, opublikowania w 1914 roku.
Powieść porusza temat bezwarunkowej miłości rodzicielskiej, a sama autorka nazwała ją szwedzkim „Królem Learem”[1]. Pierwszy raz ukazała się po polsku w 1922 roku w tłumaczeniu Franciszka Mirandoli[2].
Treść[edytuj | edytuj kod]
Akcja powieści toczy się od lat 60. lub 70. XIX wieku w rodzinnych stronach Selmy Lagerlöf – Värmlandii – i opowiada o dzierżawcy Janie ze Skrolycka. Ponad wszystko kocha on swoją córkę, Klarę Finę. Gdy przeprowadza się ona do Sztokholmu i ginie o niej słuch, mężczyzna pogrąża się w świecie marzeń, w którym jego córka jest cesarzową, a on sam cesarzem Portugalii. Cała jego egzystencja jest zdominowana przez marzenia o jej powrocie i o tym, co się wtedy stanie. Jako cesarz, mieszkający w biednej wiosce, zaczyna kwestionować relacje społeczne panujące w okolicy: zajmuje pierwszą ławkę w kościele, siada na miejscu honorowym na różnych uroczystościach i zadaje się z właścicielami okolicznego majątku.
Recepcja[edytuj | edytuj kod]
Powieść opublikowano przez wydawnictwo Bonniers pod koniec 1914 roku, z rysunkami autorstwa Alberta Engströma. Odniosła duży sukces, zyskując uznanie czytelników i krytyków, według których była ona równie dobra, jak debiutancka powieść Lagerlöf Gösta Berling i pierwsza część Jerozolimy.
Pisarz P.O. Enquist twierdził, że opowieść można interpretować jako wyraz buntu samej Selmy Lagerlöf wobec jej ojca, który skutkował tym, że zaczęła studia w seminarium nauczycielskim, ale również wyrzutami sumienia u niej samej z powodu alkoholizmu ojca, który doprowadził do jego śmierci[3].
Ekranizacja[edytuj | edytuj kod]
W 1944 roku miała miejsce premiera filmu Cesarz Portugalii w reżyserii Gustafa Molandera, z Victorem Sjöströmem jako Janem ze Skrolycka i Gunn Wållgren jako Klarą Finą[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Donald Haase, The Greenwood Encyclopedia of Folktales and Fairy Tales [3 Volumes], Greenwood Publishing Group, 30 grudnia 2007, ISBN 978-0-313-04947-7 [dostęp 2020-12-18] (ang.).
- ↑ Katalog Biblioteki Narodowej [online].
- ↑ Vivi Edström, Selma Lagerlöf. Livets vågspel, Sztokholm: Natur och kultur, 2002, s. 444.
- ↑ Kejsarn av Portugallien. Victor Sjöström, Gunn Wållgren, Karl-Arne Holmsten, Hilda Borgström Svensk Filmindustri (SF). 1944-12-26. [dostęp 2020-12-18].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Wydania utworu w bibliotece Polona
- Tętniące serce w tłumaczeniu Franciszka Mirandoli w bibliotece Wolne Lektury