Tove Ditlevsen

Tove Ditlevsen
Imię i nazwisko	Tove Irma Margit Ditlevsen
Data i miejsce urodzenia	14 grudnia 1917 ; Kopenhaga
Data i miejsce śmierci	7 marca 1976 ; Kopenhaga
Narodowość	duńska
Dziedzina sztuki	literatura
	Nagrody
	Złote Laury
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tove Irma Margit Ditlevsen^[1] (ur. 14 grudnia 1917 w Kopenhadze, zm. 7 marca 1976^[1] tamże) – duńska poetka i prozaiczka.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 14 grudnia 1917 roku w Kopenhadze^[1], w robotniczej rodzinie^[2]. Wychowała się w ubogiej dzielnicy^[3]. Trudne relacje z rodziną, a w szczególności z matką, pozostawiły piętno na jej dalszym życiu^[2].

Zaczęła pisać wiersze, gdy miała dziesięć lat^[4]. Zadebiutowała w 1937 roku w magazynie „Vild Hvede”, publikując wiersz Til mit døde Barn o matce przemawiającej do martwego dziecka^[4]. Dwa lata później ukazał się jej pierwszy, dobrze przyjęty^[2], tomik poetycki Pigesind^[2]^[4]. Z kolei debiutem prozatorskim Ditlevsen była wydana w 1941 roku powieść Man gjorde et Barn Fortræd^[2]. Znaczny rozgłos przyniósł jej utrzymany w tradycyjnej formie poetyckiej tomik Blinkende Lygter (1947), który opisywał doświadczenia życiowe kobiet^[2]. Na zamówienie duńskiego radia napisała dwie powieści: Vi har kun hinanden (1954) oraz To som elsker hinanden (1960)^[4]. Prowadziła także rubrykę porad osobistych w tygodniku „Familie Journalen”^[4] oraz udzielała się na łamach innych czasopism^[2]. W 1956 roku została laureatką Złotych Laurów^[5]. W zbiorze esejów Flugten fra opvasken (1959) Ditlevsen wyprzedziła idee ruchów feministycznych, nawołując kobiety do wyzwolenia się z narzuconych im ról społecznych^[4].

Twórczość Ditlevsen w znacznym stopniu oparta jest na jej doświadczeniach z dorastania w ubogiej, robotniczej dzielnicy, które pojawiają się m.in. w powieści Ulica dzieciństwa i w serii brutalnie szczerych wspomnień, które ukazały się w latach 1967–1971^[3]. Opisywała doświadczenia życiowe z punktu widzenia kobiet, nierzadko skupiając się na relacjach rodzinnych^[2]. Ważnym tematem jej twórczości była także niestałość miłości^[3].

Zmagała się z uzależnieniem od leków^[2]^[4]. Popełniła samobójstwo^[2].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Za źródłami^[2]^[3]^[4]:

poezja[edytuj | edytuj kod]

1939: Pigesind
1942: Lille Verden: Digte
1947: Blinkende Lygter
1961: Den hemmelige rude
1969: De voksne
1973: Det runde værelse

proza[edytuj | edytuj kod]

1941: Man gjorde et Barn Fortræd
1943: Barndommens Gade, wyd. pol.: Ulica dzieciństwa. Agata Lubowicka (tłum.). Marpress, 2021. ISBN 978-83-7528-200-9.
1944: Den fulde Frihed – zbiór opowiadań
1946: For Barnets Skyld
1948: Dommeren – zbiór opowiadań, wyd. pol. jako Moja żona nie tańczy (razem z Paraplyen i Den onde lykke), tłum. Iwona Zimnicka, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2022, ISBN 978-83-8191-549-6.
1952: Paraplyen – zbiór opowiadań
1954: Vi har kun hinanden
1959: Flugten fra opvasken – eseje
1960: To som elsker hinanden
1967: Barndom, wyd. polskie jako Trylogia kopenhaska (razem z Ungdom i Gift), tłum. Iwona Zimnicka, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2021, ISBN 978-83-8191-291-4.
1967: Ungdom
1968: Ansigterne, wyd. pol.: Twarze. Elżbieta Frątczak-Nowotny (tłum.). Kojro, 2007. ISBN 978-83-916458-4-0.
1971: Gift
1975: Tove Ditlevsen om sig selv
1975: Vilhelms værelse

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c LiseL. Busk-Jensen LiseL., Tove Ditlevsen [online], Den Store Danske, 24 lutego 2020 [dostęp 2021-03-08] (duń.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Ditlevsen, Tove (1917–1976), [w:] JanJ. Sjåvik JanJ., Historical Dictionary of Scandinavian Literature and Theater, Scarecrow Press, 19 kwietnia 2006, s. 49–51, ISBN 978-0-8108-6501-3 [dostęp 2021-03-08] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Sven H.S.H. Rossel Sven H.S.H., Ditlevsen, Tove (1918-76), [w:] The Columbia Dictionary of Modern European Literature, Jean-AlbertJ.A. Bédé, William B.W.B. Edgerton (red.), wyd. 2, Columbia University Press, 1980 (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h LiseL. Busk-Jensen LiseL., The Labyrinth of Memory [online], Nordic Women's Literature, 20 stycznia 2012 [dostęp 2021-03-08] (ang.).
↑ De Gyldne Laurbær [online], Den Store Danske [dostęp 2021-03-09] (duń.).

[:0-1] LiseL. Busk-Jensen LiseL., Tove Ditlevsen [online], Den Store Danske, 24 lutego 2020 [dostęp 2021-03-08] (duń.).

[:2-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Ditlevsen, Tove (1917–1976), [w:] JanJ. Sjåvik JanJ., Historical Dictionary of Scandinavian Literature and Theater, Scarecrow Press, 19 kwietnia 2006, s. 49–51, ISBN 978-0-8108-6501-3 [dostęp 2021-03-08] (ang.).

[:3-3] Sven H.S.H. Rossel Sven H.S.H., Ditlevsen, Tove (1918-76), [w:] The Columbia Dictionary of Modern European Literature, Jean-AlbertJ.A. Bédé, William B.W.B. Edgerton (red.), wyd. 2, Columbia University Press, 1980 (ang.).

[:1-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h LiseL. Busk-Jensen LiseL., The Labyrinth of Memory [online], Nordic Women's Literature, 20 stycznia 2012 [dostęp 2021-03-08] (ang.).

[5] De Gyldne Laurbær [online], Den Store Danske [dostęp 2021-03-09] (duń.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]