Tymoleon Mochnacki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tymoleon Mochnacki
Data i miejsce urodzenia

1811
Lwów

Data i miejsce śmierci

31 sierpnia 1889
Stanisławów

Zawód, zajęcie

żołnierz, działacz samorządowy

Dawny dom rodziny Mochnackich w Warszawie przy ul. Długiej 3

Tymoleon Mochnacki (ur. 1811 we Lwowie, zm. 31 sierpnia 1889[1] w Stanisławowie) – oficer powstania listopadowego, właściciel ziemski, działacz samorządowy; brat Maurycego Mochnackiego.

Urodził się w 1811 z ojca Bazylego Mochnackiego i Marii z Pągowskich Mochnackiej[2]. Miał czworo starszego rodzeństwa: braci Maurycego Mochnackiego i Kamila Mochnackiego oraz siostry Olimpię i Klementynę.

W Warszawie był uczniem Szkoły Wojewódzkiej XX. Pijarów, w której w roku 1825 za wzorowe obyczaje i postępki w Naukach otrzymał odnotowaną w Gazecie Warszawskiej pochwałę[3]. Tego samego roku, jako czternastolatek, wstąpił do Korpusu Kadetów w Kaliszu[4]. Po wybuchu powstania listopadowego służył początkowo jako podchorąży w Pułku Grenadierów Gwardii (brał udział w wypadkach nocy listopadowej). 30 stycznia 1831 r.[5] uzyskał awans na porucznika i odtąd służył w 19 Pułku Piechoty Liniowej. Po upadku Warszawy wyjechał do Płocka, jednak powrócił do stolicy już w dniu 18 października 1831. W Komisji Rządowej Wojny ponowił przysięgę wierności carowi[4]. Wkrótce wyjechał wraz z rodzicami i siostrami do Galicji – przebywał m.in. w majątku państwa Cieńskich w Polance Wielkiej[6]; następnie gospodarzył w dobrach Tyśmieniczany i Czortowiec w obwodzie kołomyjskim, które otrzymał prawdopodobnie w wyniku intratnego ożenku.

Wspierał działalność utworzonego w 1861 stowarzyszenia Bratnia Pomoc[7] przy Politechnice Lwowskiej. Nie brał udziału w powstaniu styczniowym. Dnia 9 września 1867 roku został wybrany do Rady Powiatowej w Stanisławowie[8], jako członek z grupy większych posiadłości[9]. W radzie tej pełnił funkcję zastępcy prezesa Wydziału Powiatowego. Był ponadto członkiem Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego we Lwowie[10].

Miał dwóch synów, którym nadał imiona Maurycy i Kamil – zapewne na cześć obu przedwcześnie zmarłych braci (Maurycego Mochnackiego i Kamila Mochnackiego). Zmarł i został pochowany w Stanisławowie[11], w kwaterze powstańców listopadowych na Cmentarzu Sapieżyńskim w Stanisławowie[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. "Dziennik Poznański" z 28 września 1889 r. (nr 223) na stronie 3. podaje informację o zgonie Tymoleona Mochnackiego. Dokładną datę śmierci podaje portal http://stanislawow.net/historia/nekropolia/pochowani.htm
  2. Dionizy Sidorski, Szalony jasnowidz, czyli rzecz o Maurycym Mochnackim, 1978, s. 22.
  3. Dodatek do "Gazety Warszawskiej", wydanie z 19 lipca 1825 r., s. 19.
  4. a b Marek Jerzy Minakowski, Tymoleon Mochnacki [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2017-06-04].
  5. Robert Bielecki, Słownik biograficzny oficerów powstania listopadowego, t. II, Warszawa 1996, s. 162.
  6. Mirosław Strzyżewski, Michał Podczaszyński - zapomniany romantyk, 1999, s. 200.
  7. Kazimierz Rędziński, Stowarzyszenie Bratnia Pomoc studentów Politechniki Lwowskiej (1861–1918), 2014, s. 427.
  8. "Gazeta Narodowa", wydanie z 13 września 1867, nr 211, s. 2.
  9. Szematyzm królestwa Galicyi i Lodomeryi z wielkim księstwem krakowskiem, 1870, s. 284.
  10. Szematyzm królestwa Galicyi i Lodomeryi z wielkim księstwem krakowskiem, 1870, s. 586.
  11. Józef Białynia Chołodecki, Cmentarzyska i groby naszych bohaterów z lat 1794-1864 na terenie wschodniej Małopolski., 1928, s. 46.
  12. Stanisław Sławomir Nicieja, Cmentarz Sapieżyński w Stanisławowie, w: Echa Przeszłości XXI/2, 2020, s. 193.