Uczta Baltazara (Calderon)

Uczta Baltazara

La cena del rey Baltasar

Uczta Baltazara. Rembrandt.
Autor	Pedro Calderón de la Barca
Tematyka	religijna
Rodzaj dramatu	auto sacramental
Liczba aktów	1
Data powstania	1634
Wydanie oryginalne
Język	hiszpański

Uczta Baltazara (hiszp. ː La cena del rey Baltasar) – auto sacramental Pedra Calderóna de la Barki opartych na tematyce biblijnej. Głównym wątkiem fabularnym utworu jest starotestamentowa Uczta Baltazara króla babilońskiego.

Osoby

Osoba	Jej rola w dramacie
Baltazar	król
Myśl	Baltazara
Próżność	żona Baltazara
Bałwochwalstwo	żona Baltazara
Daniel	prorok
Śmierć

Miejsce akcji

Akcja utworu rozgrywa się w pałacu królewskim w Babilonie.

Analiza

Uczta Baltazara uchodzi za jeden z najbardziej charakterystycznych autosów Calderóna. Upadek potężnego króla stanowi ilustrację typowo barokowej myśli o znikomości i marności wszelkich ziemskich splendorów. Potężny władca, wyraziście zarysowany przez autora, drwi sobie z zasad moralnych. Przekonany, że nikt nie zdoła zerwać jego związków z uwielbiającymi go kobietami, ze zdziwieniem słyszy, że los jego może odmienić ręka Boga. Prorok ostrzega go, by zerwał z drogą, która wiedzie go ku śmierci. Autor inicjuje makabryczny taniec śmierci. Daniel walczy ze śmiercią, chcąc dać królowi szansę do poprawy i skruchy. W fantastycznej scenerii dramatu pojawiają się poetyckie symboleː statua jeźdźca na koniu, trzymanego za uzdę przez Bałwochwalstwo, Próżność stojąca na wieży, przystrojona piórami. Jak w baśni statua zapada się nagle, wieża ulatuje w górę. Zgodnie z tekstem biblijnym prorok Daniel tłumaczy podczas uczty królowi słowa wypisane tajemniczą ręką. Przerażony czekającym go tragicznym końcem, król próbuje uciekać, dosięga go jednak Śmierć. Pojawia się znowu stół, na nim kielich z hostią i dwie świece po bokach. Świętokradcza uczta króla zmienia się w ucztę eucharystyczną. W końcowej apoteozie Calderón osiąga cel autosu. Utwór został oceniony niezwykle wysoko właśnie ze względu na tę widowiskową przemianę. Uczta Baltazara należy do najbardziej znanych i najczęściej studiowanych autosów poety.

Uczta Baltazara w Polsce

Polski przekład Uczty Baltazara ukazał się drukiem nakładem oo. oblatów w Lublińcu w 1928 roku. Tłumaczenia z niemieckiego dokonał ks. Jan Bujara.

Bibliografia

• Leszek Biały: Wstęp. W: Pedro Calderon de la Barca: Autos sacramentales. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1997.
• Pedro Calderon de la Barca: Uczta Baltazara. Lubliniec: Drukarnia oo. Oblatów, 1928.
• Zofia Karczewska-Markiewicz: Calderón de la Barca. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1974.