VIII Klucz Kominowy (Ża)
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1940 |
| Rozformowanie |
1940 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy |
por. Walerian Żak |
| Działania zbrojne | |
| II wojna światowa kampania francuska 1940 | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych | |
| Formacja | |
| Rodzaj wojsk | |
VIII Klucz Kominowy (Ża) – polska jednostka lotnicza utworzona we Francji w maju 1940 w jako oddział Polskich Sił Powietrznych.
Formowanie i walki[edytuj | edytuj kod]
22 maja 1940 dowództwo francuskich sił powietrznych wydało dyrektywę nakazującą sformowanie w bazie lotniczej w Lyon pięciu polskich patroli myśliwskich, których zadaniem miała być ochrona ważnych obiektów na zapleczu frontu. W praktyce udało się sformować jedynie dwa takie zespoły[a]. Rozkaz ich sformowania otrzymał kpt. Walerian Jasionowski, który wybrał ośmiu oficerów, pięciu podchorążych i jednego podoficera oraz 34-osobowy zespół personelu naziemnego[1]. VIII klucz kominowy pod dowództwem por. Waleriana Żaka miał zostać skierowany do obrony obiektów przemysłowych w Salon-Istres. Klucz opuścił Lyon 25 maja, a trzy dni później rozpoczął szkolenie na samolotach. 30 maja w rejonie Marsylii wykonywał swoje pierwsze zadanie bojowe. 7 czerwca część pilotów i obsługi naziemnej grupy kpt. Jasionowskiego została skierowana do Tuluzy, gdzie miała wzmocnić VI klucz kominowy por. Czesława Sałkiewicza. W zaistniałej sytuacji podjęto decyzję o utworzeniu z pozostałych pilotów i obsługi naziemnej już tylko jednej eskadry i skierowania jej do Clermont-Aulnat w celu zapewnienia obrony fabryki samolotów „Morane-Saulnier”. To nowe zadanie eskadra wykonywała od 8 do 18 czerwca. Następnego dnia grupa Jasionowskiego otrzymała rozkaz przeniesienia się do Rodez. Stąd Polacy, poprzez port w Bayonne, ewakuowali się do Wielkiej Brytanii[2].
Żołnierze klucza[edytuj | edytuj kod]
- Piloci
- por. Walerian Żak - dowódca
- ppor. Stanisław Czarnecki
- ppor. Andrzej Malarowski
- ppor. Jerzy Wolski
- pchor. Adam Damm
- pchor. Tadeusz Hegenbarth
- pchor. Longin Majewski
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ )Od nazwy przydzielonych im samolotów nazywane eskadrami „Koolhoven”
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zuziak 2013 ↓, s. 287.
- ↑ Zuziak 2013 ↓, s. 288.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Grzegorz Śliżewski: Polskie „kominy” we Francji w 1940 roku. [dostęp 2022-11-27]. (pol.).
- Janusz Zuziak: Wojsko Polskie we Francji. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2013. ISBN 978-83-7399-580-2.