Wikipedia:Propozycje tematów/Chemia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Projekt Chemia

Propozycje haseł związanych z chemią[edytuj | edytuj kod]

Poniżej znajduje się lista haseł z dziedziny chemii, których zdaniem czytelników brakuje. Jeśli nie znalazłeś interesującego Cię zagadnienia z tej dziedziny w Wikipedii, możesz wpisać je poniżej – wystarczy kliknąć [edytuj kod] przy odpowiedniej literze i umieścić pod nią tytuł artykułu.

Jeżeli masz wątpliwości lub zastrzeżenia dotyczące istniejącego hasła, możesz napisać na stronie dyskusji Projektu Chemia.

Przejdź do litery: A B C Ć D E F G H I J K L Ł M N O P Q R S Ś T U V W X Y Z Ź Ż Chemicy


A[edytuj | edytuj kod]

  1. arrojadyty(inne języki) – minerały

B[edytuj | edytuj kod]

  1. boPET(inne języki) – dwuosiowo orientowany PET (m.in. Mylar)

C[edytuj | edytuj kod]

  1. chemia atmosfery(inne języki)
  2. chemia budowlana – grupa środków chemicznych stosowanych w budownictwie [1]

D[edytuj | edytuj kod]

  1. daszek (krystalografia)
  2. deflegmacja – proces wykraplania
  3. dehydrocyklizacja (ang. dehydrocyclization)
  4. dejonizacja – proces usuwania jonów z substancji
  5. Δ5-sterole (ang. Δ5-sterols)
  6. defosfatacja (ang. dephosphatation) – proces wykorzystywany do usuwania fosforu m.in. w oczyszczaniu ścieków
  7. delokalizacja elektronów(inne języki)
  8. depresatory (ang. depressor) – substancje dodawane do oleju napędowego powodujące zmianę jego temperatury mętnienia (ang. cloud point)
  9. derywatografia (ang. derivatography) – badanie substancji mineralnej metodą analizy termograficznej i termicznej analizy różnicowej w specjalnej aparaturze
  10. dichlorobenzeny(inne języki)
  11. dicyjanoacetylen(inne języki)
  12. 2,2-dimetyloheptan(inne języki)
  13. ditioniny(inne języki) – pochodne kwasu ditionawego
  14. dotrawianie (dekapowanie) – usuwanie tlenków
  15. DMPT, N,N-dimetylo-p-toluidyna (ang. N,N-dimethyl-p-toluidine) – aktywator procesów polimeryzacyjnych inicjowanych układami redoks, chemia polimerów

E[edytuj | edytuj kod]

  1. epikatechina(inne języki)
  2. ekstrakcja w stanie nadkrytycznym(inne języki)
  3. eliminacja E1(inne języki)
  4. eliminacja E2(inne języki)
  5. eliminacja E1cB(inne języki)

F[edytuj | edytuj kod]

  1. fosfatydyloinozytole(inne języki)
  2. fosforan trikrezylu(inne języki)
  3. faseoloamina(inne języki) – blokuje aktywność wytwarzanego przez trzustkę enzymu trawiennego alfa amylazy, zanim przekształci on skrobię w cukry proste, które są łatwo przetwarzane przez organizm w tkankę tłuszczową. Zmniejszając wewnątrzjelitowe trawienie skrobi do cukrów prostych, faseolamina ogranicza kaloryczność posiłku i sprawia, że zapasy energii nie kumulują się w organizmie pod postacią tłuszczu.
  4. fotodimeryzacja (ang. photodimerization)
  5. fosforan glinu(inne języki)

G[edytuj | edytuj kod]

  1. granica wykrywalności(inne języki) – najmniejsze stężenie lub ilość, które można wykryć z wystarczającą pewnością dla danej procedury analitycznej
  2. grupy ochronne (chemia)(inne języki)
  3. germanian bizmutu(inne języki) – scyntylator
  4. grupa fosforylowa(inne języki)

H[edytuj | edytuj kod]

  1. halimetr(inne języki)
  2. heksozaminy(inne języki)
  3. hiperkoniugacja(inne języki)
  4. humulon(inne języki)

I[edytuj | edytuj kod]

  1. indeks stabilności Langeliera (ang. Hard water#Langelier Saturation Index (LSI))
  2. indeks stabilności Ryznara (ang. Hard water#Ryznar Stability Index (RSI))
  3. infiniten(inne języki) - policykliczny węglowodór aromatyczny kształtem przypominający symbol nieskończoności. https://pubs.acs.org/doi/10.1021/jacs.1c10807 ; https://chemrxiv.org/engage/chemrxiv/article-details/6165026b35b4062ec310d759
  4. izotopolog(inne języki)

J[edytuj | edytuj kod]

  1. jodokompleksy rtęci (ang. mercury(II)-iodo complexes, iodo-mercury complexes etc.)

K[edytuj | edytuj kod]

  1. kaliksareny (ang. calixarene)
  2. kalwacyna (ang. calvacin) – toksyna wytwarzana przez grzyby m.in. Aspergillus i Penicillium
  3. karbamidy (ang. carbamides)
  4. kefalina (ang. phosphatidylethanolamine)
  5. klej kauczukowy (ang. rubber cement)
  6. knotan (ang. molecular knot)
  7. kopolimeryzat
  8. kwas fosfatydowy (ang. phosphatidic acid)
  9. karen (ang. carene)
  10. kwas purpurynowy (ang. purpuric acid)
  11. kwercytol (ang. 5-deoxyinositol)
  12. kwas tiofosforowy (ang. thiophosphoric acid)
  13. kwas oktenowy (ang. octenoic acid)

L[edytuj | edytuj kod]

  1. lignosulfonian (ang. lignosulfonates)

Ł[edytuj | edytuj kod]

M[edytuj | edytuj kod]

  1. malonylo-CoA (en:malonyl-CoA)
  2. metoda Debye’a-Scherrera-Hulla (ang. Debye-Scherrer-Hull method) – metoda dyfrakcji rentgenowskiej w badaniu proszków lub spieków
  3. 7-metylo-1,5,7-triazabicyklo[4.4.0]dek-5-en (MTBD) (ang. 7-methyl-1,5,7-triazabicyclo[4.4.0]dec-5-ene)
  4. metyloheksanoamina (ang. methylhexanamine)
  5. metylomalonylo-CoA (en:methylmalonyl-CoA)
  6. moweina (ang. mauveine)
  7. monoazotan tiaminy (ang. thiamine mononitrate)
  8. metoda kolejnych rozcieńczeń (ang. serial dilution)
  9. metyloheksanamina (ang. methylhexanamine)
  10. mleczan chromu (ang. chromium(III) lactate)
  11. mleczan glinu (ang. aluminium lactate)
  12. model Crama (ang. Cram's rule)
  13. model Felkina-Ahna (ang. Felkin-Anh model)

N[edytuj | edytuj kod]

O[edytuj | edytuj kod]

  1. oddziaływania dalekozasięgowe
  2. odczynnik Topfera (ang. Topfer's reagent)
  3. oligomeryzacja (ang. oligomerization)

P[edytuj | edytuj kod]

  1. PCDD (ang. polychlorinated dibenzodioxins) – trwały związek organiczny, wykrywany w ramach monitoringu środowiska
  2. polichromatyzm (ang. polychromatism) – promieniowanie elektromagnetyczne o kilku częstotliwościach
  3. pirofosfataza (ang. pyrophosphatase) – enzym występujący w ciele człowieka
  4. podandy (ang. podands)
  5. popiół fluidalny (ang. fluidal ash)
  6. potencjał Buckinghama (ang. Buckingham potential)
  7. polifluorek winylu, PFW (ang. polyvinyl fluoride)
  8. procesy membranowe (ang. Membrane operation)
  9. przegrupowanie Claisena (ang. Claisen rearrangement)
  10. pulsacyjna spektroskopia NMR (ang. pulsed NMR spectroscopy)
  11. PBS (bufor) (ang. phosphate buffered saline') – bufor
  12. prawo pasowe (prawo Weissa) (ang. Weiss zone law)
  13. pteryna (ang. pterin)

Q[edytuj | edytuj kod]

R[edytuj | edytuj kod]

  1. reguła Matthiessena (ang. Matthiessen's rule) – dotycząca składników rezystywności metali
  2. rodizyt (ang. rhodizite) – minerał
  3. rozpoznanie molekularne (ang. molecular recognition)
  4. reakcja SNi (ang. SNi)

S[edytuj | edytuj kod]

  1. sferandy (ang. spherands)
  2. skala KH
  3. slurry (zawiesinowe materiały wybuchowe)
  4. solatrioza (ang. solatriose) – składnik glikoalkaloidów ziemniaka
  5. sprzężenie ekscytonowe Davydowa
  6. spektroskopia nieelastycznego rozpraszania neutronów (ang. inelastic neutron scattering)
  7. szkło sodowe – CaO, SiO2, Na2O.
  8. santalol (ang. santalol)
  9. stałe nanocząstki lipidowe (ang. solid lipid nanoparticle)

Ś[edytuj | edytuj kod]

T[edytuj | edytuj kod]

  1. trichloroetan (ang. trichloroethane)
  2. terpineol (ang. terpineol)
  3. taafeit (ang. taaffeite)
  4. Turba Philosophorum - tekst alchemiczny, ok. 900 roku
  5. twardość absolutna (ang. absolute hardness)

U[edytuj | edytuj kod]

V[edytuj | edytuj kod]

W[edytuj | edytuj kod]

  1. węglan trimetylenu (ang. trimethylene carbonate)
  2. węglik wanadu (ang. vanadium carbide)
  3. wnikanie ciepła
  4. węglowodory cykliczne – informacje ogólne
  5. Woda półciężka, en:Semiheavy water
  6. wodorek helu (ang. helium hydride ion)
  7. wskaźnik Nelsona (ang. Nelson complexity index) – pokazujący stopień zaawansowania przerobu ropy naftowej

X[edytuj | edytuj kod]

Y[edytuj | edytuj kod]

Z[edytuj | edytuj kod]

  1. złoto jednoatomowe (ang. monoatomic gold) – substancja alchemiczna

Ź[edytuj | edytuj kod]

Ż[edytuj | edytuj kod]

  1. żelaziany (ang. ferrate(VI))

Chemicy i osoby, które przyczyniły się do rozwoju chemii[edytuj | edytuj kod]

  1. Henry Edward Armstrong (d:Q749041) angielski chemik
  2. Kasper Bakałarz – polski alchemik
  3. Martin Hans Boyè (d:Q6775616) – duńsko-amerykański chemik
  4. Henri Braconnot (d:Q908581)
  5. Jan Bretschneider – polski alchemik
  6. Gregory Robert Choppin (d:Q5885631)
  7. Dale Raymond Corson (d:Q3012319)
  8. Carl Djerassi (d:Q78608)
  9. Charles William Eliot (d:Q1066447) 1834-1926 amerykański chemik
  10. Aleksander Frumkin (d:Q2448727)
  11. René-Maurice Gattefossé (d:Q2144507)
  12. Claude-François Geoffroy (d:Q2391495)
  13. Oliver Wolcott Gibbs (d:Q369422), chemik amerykański
  14. Ljubo Golič (d:Q12795014)
  15. William Hardin Graham (odkrywca reakcji Grahama) (d:Q24054975)
  16. Jędrzej Grutinus – polski alchemik
  17. Olof Hammarsten (d:Q5786924), szwedzki chemik i fizjolog
  18. Bernard Harvey (d:Q822461)
  19. Albert Korab-Łaski – polski alchemik
  20. Albert Ladenburg (d:Q64989)
  21. Almon Larsh (d:Q5669848)
  22. Robert M. Latimer (d:Q5495525)
  23. Janez Levec (d:Q11021526)
  24. Heinrich Limpricht (d:Q72102)
  25. Kathleen Lonsdale (d:Q7513) - krystalografia
  26. Charles Macintosh (d:Q683522)
  27. John Mercer (d:Q64989)
  28. Kurt Heinrich Meyer (d:Q64989)
  29. Gottfried Münzenberg (d:Q72882)
  30. Rudolph Pariser (d:Q737365)
  31. Robert Parr (d:Q908642)
  32. Eugène-Melchior Péligot (d:Q903801)
  33. Martyn Poliakoff (d:Q2710560)
  34. Otto Redlich (d:Q112570)
  35. Franz Joseph Müller von Reichenstein (d:Q112012)
  36. Hieronim Reussner – alchemik
  37. Hilaire Rouelle (d:Q908586)
  38. Maks Samec (d:Q12795516)
  39. Günter Victor Schulz (d:Q1561157)
  40. Helmut Wilhelm Schulz (d:Q1604330)
  41. Kasper Skarbimierski – polski alchemik
  42. Johann Thölde (d:Q70164)
  43. Boris Tokin (d:Q4459564) – radziecki badacz fitoncydów i fitoaleksyn
  44. Bazyli Walentyn (Basilius Valentinus) (d:Q810169)
  45. Helmut Zahn (d:Q85507), niemiecki chemik
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Propozycje_tematów/Chemia&oldid=73571987”