Zbór Ewangelicki w Rozłazinie

Zbór Ewangelicki w Rozłazinie – nieistniejący zbór (parafia) funkcjonująca w latach 1614 -1641 lub 1571 -1641.

Powstanie i upadek zboru

Reformacja i protestantyzm do miejscowości dociera w drugiej połowie XVI w. Jednak dokładna data powstania samego zboru nie jest obecnie znana. Wiadomo jedynie, że wizytująca Rozłazino komisja ewangelicka w 1571 roku nie zastaje w miejscowości pastora. Dlatego datę tę można przyjąć jako jedną z możliwych powstania, zawiązania się zboru.
Pierwszy pastor notowany jest w 1614 roku. Miejscowość jest w tym czasie własnością książęcą dynastii Gryfitów.
W tym czasie również pobliska kaplica w Dzięcielcu wymieniana jest jako filia Rozłazina. Chociaż sam Dzięcielec i kapica jest patronatu prywatnego.

W 1637 roku umarł ostatni z przedstawicieli z dynastii Gryfitów, a Ziemia lęborsko-bytowska w tym Rozłazino wróciło pod panowanie polskie. Dlatego też miejscowość jak również kościół w tym czasie stał się własnością królewską. Dzięki zmianie przynależności terytorialnej na ziemie te wkracza kontrreformacja dążąca do rewindykacji i odebrania protestantom miejscowych kościołów m.in. w Rozłazinie. Głównym przedstawicielem ówczesnej kontrreformacji na terenie dekanatu lęborskiego był bp. Maciej Łubieński prowadzący na szerszą skalę akcję rekatolicyzacji ewangelików i odzyskiwania dóbr kościelnych.
W wyniku tego, że kościół w Rozłazinie stał się kościołem patronatu królewskiego został on odebrany protestantom. Ostatni pastor opuścił Rozłazino w 1641 roku i przeniósł się do pobliskiego Dzięcielca, a miejscowi protestanci utracili miejsce kultu.

Po upadku zboru

W 1657 roku Ziemia lęborsko - bytowska przekazana została jako lenno polskie Brandenburgii i utracona. Doprowadziło to do zaprzestania na tych terenach kontrreformacji. Pomimo nowego patronatu miejscowy kościół pozostał w rękach katolickich. Spowodowało to kilka lat później w 1664 roku powstania nowego zboru w pobliskim Dzięcielcu. Skutkiem tego było utrzymywanie się przewagi liczebnej Ewangelików w samym Rozłazinie do połowy lat 40. XX w. W drugiej połowie lat 40 miejscowa autochtoniczna, ewangelicka, niemieckojęzyczna ludność pochodzenia kaszubskiego została w większości wysiedlona do Niemiec.

Pastorzy

• Jerzy Floss 1614 - ?
• Jakub Grulike  ? - 1641

Bibliografia

• M. Dzięcielski, Pochodzenie szlachty lęborskiej i rozwój własności ziemskich na przykładzie Dzięcielca i rodziny Dzięcielskich, "Biuletyn Historyczny Lęborskiego Bractwa Historycznego", Lębork 1999 nr 10, s. 19-20.
• M. Dzięcielski, Reformacja i Kontrreformacja w Dekanacie lęborskim w XVI-XVIII w., "Biuletyn Historyczny Lęborskiego Bractwa Historycznego i Muzeum w Lęborku", Lębork 1999 nr 11, s. 15-23.
• Ks. W. Szulist, Materiały do historii parafii diecezji Pelplińskiej część II, "Biuletyn Historyczny Muzeum w Lęborku i Lęborskiego Bractwa Historycznego", Lębork 2008 nr 31, s. 9-11.
• J. Schodzińska, Wysiedlenia ludności niemieckiej z powiatu lęborskiego w latach 1945 -1947, "Biuletyn Historyczny Lęborskiego Bractwa Historycznego i Muzeum w Lęborku", Lębork 2003 nr 22, s. 31-41.
• Mapa Księstwa pomorskiego z 1635 roku wykonana i uaktualniona na podstawie mapy Eilhardusa Lubinusa z lat 1610-1618(Roslasin – wschodnia granica księstwa koło miasta Louwenborch).