Żwir
Żwir – okruchowa skała osadowa o luźnej postaci, złożona z różnych skał i minerałów o średnicy większej niż 2 mm, do nawet kilku centymetrów.
W budownictwie żwirem nazywane jest kruszywo naturalne o frakcji do 63 mm.
Pochodzenie
Żwir może być pochodzenia m.in. morskiego, rzecznego, jeziornego, polodowcowego. Jego ziarna są zwykle zaokrąglone. Żwir zalicza się do skał osadowych okruchowych, ponieważ zbudowane są z drobnych okruchów, które oddzieliły się od innych skał. Gdy ziarna te nie są zlepione spoiwem, są to skały okruchowe luźne. Żwiry morski i rzeczny powstają przez rozdrabnianie skał o dno.
Żwiry należą do młodszych utworów. Pokłady żwiru, dochodzące nawet do kilkudziesięciu metrów, świadczą o dużych zmianach poziomu mórz.
Występowanie
Żwir występuje niemal w całym kraju. W dużych ilościach natomiast głównie w północnej Polsce. Obfita w żwiry jest również rzeka Wisła.
Wydobycie
W Polsce pozyskiwany z wydobycia na żwirowniach i z pogłębiania rzek. Na zachodzie Europy powszechne jest pozyskiwanie żwiru z dna morskiego.
Zastosowanie
Żwir używany jest jako składnik betonów towarowych oraz jako materiał do podbudowy dróg, a także jako wsad do mas bitumicznych i czasem nawierzchni.
Zlepieńce
W formacjach starszych żwiry ulegają procesowi cementacji tworząc zlepieńce.
Bibliografia
- Encyklopedia Audiowizualna Brytannica. T. XVIII: Geologia. ISBN 83-60563-22-5.
- Monica Price, Kevin Walsh: Kieszonkowy Atlas Skał. Warszawa: Dorning Kindersley, 2006, s. 22. ISBN 83-87112-53-4.