Rhizopogon: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
uzupełnienie listy gat., drobne redakcyjne |
rozbudowa |
||
Linia 23: | Linia 23: | ||
== Charakterystyka == |
== Charakterystyka == |
||
[[Grzyby podziemne]] o mięsistym, kulistym, podłużnym lub nieregularnym [[owocnik]]u bez [[Trzon grzyba|trzonu]]. Wnętrze owocnika wypełnia [[gleba (grzyby)|gleba]], [[Podglebie (grzyby)|podglebia]] zazwyczaj brak. [[Zarodnik]]i jasnej barwy<ref name="gum" />. Należące do tego rodzaju gatunki występują w Ameryce Północnej i Środkowej, Europie, Azji i w Australii<ref name="disc" />. |
[[Grzyby podziemne]] o mięsistym, kulistym, podłużnym lub nieregularnym [[owocnik]]u bez [[Trzon grzyba|trzonu]], powszechnie nazywane „fałszywymi truflami”. Wnętrze owocnika wypełnia [[gleba (grzyby)|gleba]], [[Podglebie (grzyby)|podglebia]] zazwyczaj brak. [[Zarodnik]]i jasnej barwy<ref name="gum" />. Należące do tego rodzaju gatunki występują w Ameryce Północnej i Środkowej, Europie, Azji i w Australii<ref name="disc" />. |
||
Są [[grzyby mykoryzowe|grzybami ektomykoryzowymi]] żyjącymi w [[symbioza|symbiozie]] głównie z drzewami z rodziny [[sosnowate|sosnowatych]]. Odgrywają ważną rolę w ekologii lasów iglastych<ref name="mol" />. Są powszechnymi gatunkami w zbiorowiskach grzybów, które kolonizują korzenie drzew podczas zakładania sadzonek i utrzymują się w starych drzewostanach. Zarodniki ''Rhizopogon'' żyją w glebie długo, u niektórych gatunków mogą przetrwać przez co najmniej cztery lata, a ich żywotność wzrasta wraz z upływem czasu. ''Rhizopogon'' są [[grzyby wypaleniskowe|grzybami wypaleniskowymi]]; występują szczególnie często na korzeniach sadzonek drzew po pożarach lasów, często zasiedlają także doniczki z uprawianymi drzewami iglastymi<ref name="baar" />. |
|||
== Systematyka i nazewnictwo == |
== Systematyka i nazewnictwo == |
||
Linia 47: | Linia 49: | ||
<references> |
<references> |
||
<ref name="atlas">{{Cytuj |url = https://grzyby.pl/gatunki/Rhizopogon.htm |tytuł = Rhizopogon (piestrówka) |opublikowany = grzyby.pl |data dostępu = 2014-02-15 |język = en}}</ref> |
<ref name="atlas">{{Cytuj |url = https://grzyby.pl/gatunki/Rhizopogon.htm |tytuł = Rhizopogon (piestrówka) |opublikowany = grzyby.pl |data dostępu = 2014-02-15 |język = en}}</ref> |
||
<ref name="baar">{{Cytuj |autor = J. Baar; T.R. Horton; A.M. Kretzer; T.D. Bruns |tytuł = Mycorrhizal colonization of Pinus muricata from resistant propagules after a stand-replacing wildfire |czasopismo = New Phytologist |data = 1999 |wolumin = 143 |numer = 2 |s = 409–418 |doi = 10.1046/j.1469-8137.1999.00452.x}}</ref> |
|||
<ref name="check">{{Cytuj |autor = [[Władysław Wojewoda]] |tytuł = [[Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski]] |miejsce = Kraków |wydawca = W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences |data = 2003 |isbn = 83-89648-09-1 |s = 587–588}}</ref> |
<ref name="check">{{Cytuj |autor = [[Władysław Wojewoda]] |tytuł = [[Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski]] |miejsce = Kraków |wydawca = W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences |data = 2003 |isbn = 83-89648-09-1 |s = 587–588}}</ref> |
||
<ref name="disc">{{Cytuj |url = https://www.discoverlife.org/search.html |tytuł = Discover Life Maps |data dostępu = 2014-04-18}}</ref> |
<ref name="disc">{{Cytuj |url = https://www.discoverlife.org/search.html |tytuł = Discover Life Maps |data dostępu = 2014-04-18}}</ref> |
||
Linia 53: | Linia 56: | ||
<ref name="if2">{{Cytuj |url = http://www.indexfungorum.org/names/Names.asp |tytuł = Index Fungorum (gatunki) |data dostępu = 2013-03-05 |język = en}}</ref> |
<ref name="if2">{{Cytuj |url = http://www.indexfungorum.org/names/Names.asp |tytuł = Index Fungorum (gatunki) |data dostępu = 2013-03-05 |język = en}}</ref> |
||
<ref name="lit">{{cytuj |url = https://grzyby.pl/grzyby-makroskopijne-Polski-w-literaturze-mikologicznej-gatunki.htm |tytuł = Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej |opublikowany = grzyby.pl |data dostępu = 2024-02-06 |język = pl}}</ref> |
<ref name="lit">{{cytuj |url = https://grzyby.pl/grzyby-makroskopijne-Polski-w-literaturze-mikologicznej-gatunki.htm |tytuł = Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej |opublikowany = grzyby.pl |data dostępu = 2024-02-06 |język = pl}}</ref> |
||
<ref name="mol">{{Cytuj |autor = R. Molina; J.M. Trappe; L.C. Grubisha; J.W. Spatafora |rozdział = Rhizopogon |redaktor = S.M. Chamberstytuł=Ectomycorrhizal Fungi Key Genera in Profile |miejsce = Heidelberg |wydawca = Springer Berlin |data = 1999 |s = 129–161 |doi = 10.1007/978-3-662-06827-4_5 |isbn = 978-3-642-08490-4}}</ref> |
|||
<ref name="sf">{{Cytuj |url = http://www.speciesfungorum.org/Names/SynSpecies.asp?RecordID=19297 |tytuł = Species Fungorum |data dostępu = 2014-02-15 |język = en}}</ref> |
<ref name="sf">{{Cytuj |url = http://www.speciesfungorum.org/Names/SynSpecies.asp?RecordID=19297 |tytuł = Species Fungorum |data dostępu = 2014-02-15 |język = en}}</ref> |
||
</references> |
</references> |
Wersja z 18:27, 6 lut 2024
Piestrówka różowawa | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj |
piestrówka |
Nazwa systematyczna | |
Rhizopogon Fr. Symb. gasteromyc. (Lund) 1: 5 (1817) | |
Typ nomenklatoryczny | |
Rhizopogon luteolus Fr. & Nordholm 1817 |
Rhizopogon Fr. (piestrówka) – rodzaj grzybów z rodziny piestrówkowatych (Rhizopogonaceae)[1].
Charakterystyka
Grzyby podziemne o mięsistym, kulistym, podłużnym lub nieregularnym owocniku bez trzonu, powszechnie nazywane „fałszywymi truflami”. Wnętrze owocnika wypełnia gleba, podglebia zazwyczaj brak. Zarodniki jasnej barwy[2]. Należące do tego rodzaju gatunki występują w Ameryce Północnej i Środkowej, Europie, Azji i w Australii[3].
Są grzybami ektomykoryzowymi żyjącymi w symbiozie głównie z drzewami z rodziny sosnowatych. Odgrywają ważną rolę w ekologii lasów iglastych[4]. Są powszechnymi gatunkami w zbiorowiskach grzybów, które kolonizują korzenie drzew podczas zakładania sadzonek i utrzymują się w starych drzewostanach. Zarodniki Rhizopogon żyją w glebie długo, u niektórych gatunków mogą przetrwać przez co najmniej cztery lata, a ich żywotność wzrasta wraz z upływem czasu. Rhizopogon są grzybami wypaleniskowymi; występują szczególnie często na korzeniach sadzonek drzew po pożarach lasów, często zasiedlają także doniczki z uprawianymi drzewami iglastymi[5].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Rhizopogonaceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Synonimy: Anthracophlous Mattir. ex Lloyd, Hymenangium Klotzsch, in Dietrich, Hysteromyces Vittad., Splanchnomyces Corda[6].
Polską nazwę nadał Stanisław Chełchowski w 1898 r.[7]
- Rhizopogon borealis P. Karst. 1886 – piestrówka północna
- Rhizopogon luteolus Fr. 1817[8] – piestrówka żółtawa[9]
- Rhizopogon marchii (Bres.) Zeller & C.W. Dodge 1929[9]
- Rhizopogon melanogastroides M. Lange 1957[8]
- Rhizopogon nigrescens Coker & Couch 1928 – piestrówka czerniejąca
- Rhizopogon obtextus (Spreng.) R. Rauschert 1984 – piestrówka żółtawa
- Rhizopogon roseolus (Corda) Th. Fr. 1909 – piestrówka różowawa
- Rhizopogon verii Pacioni 1984[8]
- Rhizopogon vinicolor A.H. Sm. 1966[8]
Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[10]. Wykaz gatunków i nazwy polskie według Władysława Wojewody[7] i innych[8].
Przypisy
- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2014-02-15] (ang.).
- ↑ Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, s. 437, ISBN 83-09-00714-0 .
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2014-04-18] .
- ↑ R. Molina i inni, Rhizopogon, [w:] S.M. Chamberstytuł=Ectomycorrhizal Fungi Key Genera in Profile (red.), {{{tytuł}}}, Heidelberg: Springer Berlin, 1999, s. 129–161, DOI: 10.1007/978-3-662-06827-4_5, ISBN 978-3-642-08490-4 .
- ↑ J. Baar i inni, Mycorrhizal colonization of Pinus muricata from resistant propagules after a stand-replacing wildfire, „New Phytologist”, 143 (2), 1999, s. 409–418, DOI: 10.1046/j.1469-8137.1999.00452.x .
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2014-02-15] (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 587–588, ISBN 83-89648-09-1 .
- ↑ a b c d e Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-02-06] (pol.).
- ↑ a b Rhizopogon (piestrówka) [online], grzyby.pl [dostęp 2014-02-15] (ang.).
- ↑ Index Fungorum (gatunki) [online] [dostęp 2013-03-05] (ang.).