Ürgüp
38°37′53″N 34°54′47″E/38,631389 34,913056 Widok na miasto Ürgüp | |
| Państwo | |
|---|---|
| Prowincja | |
| Powierzchnia |
587 km² |
| Wysokość |
1043 m n.p.m. |
| Populacja (2021) • liczba ludności • gęstość |
|
| Nr kierunkowy |
(+90) 384 |
| Kod pocztowy |
50 400 |
| Tablice rejestracyjne |
50 |
Położenie na mapie Turcji  | |
| 38°37′53″N 34°54′47″E/38,631389 34,913056
| |
| Strona internetowa | |
Ürgüp (gr. Προκόπιο, Prokópio, osm. Burgut Kalesi) – dystrykt i miasto w środkowej Turcji, w prowincji Nevşehir, w regionie geograficznym Anatolia Środkowa.
Geograficznie, dystrykt Ürgüp zlokalizowany jest w środkowej części Anatolii, zaś historycznie przynależy do Kapadocji (na jego terenie znajdują się największe atrakcje turystyczne regionu: dolina Göreme i Park Narodowy Göreme). Przez dystrykt przepływa Kızılırmak (najdłuższa rzeka w Turcji).
Największą miejscowością i siedzibą władz dystryktu jest miasto Ürgüp (położone na skraju Parku Narodowego Göreme).
W 2021 r. dystrykt Ürgüp zajmował powierzchnię 587 km² i liczył 36 361 mieszkańców, z czego 23 945 osób zamieszkiwało w samym mieście Ürgüp[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Ürgüp został założony przez wczesnochrześcijańskie społeczności, które w miękkich tufowych skałach drążyły swoje mieszkania, świątynie i grobowce. Miejscowość rozwinęła się w okresie władania Bizancjum, kiedy była siedzibą biskupa Hagiosa Prokopiosa[2].
W okresie panowania Seldżukidów Ürgüp stanowił ważne centrum lokalne. Ibrahim Pasza nakazał znanym mistrzom kamieniarskim ze Stambułu budowanie marmurowych studzien na ulicach i placach miasta oraz zdobienie ich tablicami z tekstami autorstwa rozmaitych poetów.
Okolice Ürgüp zostały rozsławione przez Paula Lucasa, który przybył tu w XVIII wieku i po powrocie do Francji opisał je jako „fantastyczne cmentarzysko zniszczonych cywilizacji”, uznając skalne labirynty za ruiny antycznych miast. Wiadomości te były tak niecodzienne, że król Francji nakazał swemu ambasadorowi w Turcji ich sprawdzenie. Podobnie zainteresował się tym rząd angielski, obarczając swego konsula obowiązkiem weryfikacji informacji[2]. Przybyły później R.P. Guillaume de Jerphanion zbadał dokładniej kościoły wykute w skalach i również zaprezentował je światu. W dokumentach XIX-wiecznych mowa jest o 70 meczetach, 5 kościołach i 11 bibliotekach w mieście. W czasach osmańskich miasto zamieszkiwała spora grupa ludności greckiej.
Nazwy[edytuj | edytuj kod]
Historyczne nazwy obecnego miasta Ürgüp:
- Osian, Ossiana, Hagios Prokopios (w okresie Cesarstwa Bizantyjskiego),
- Bashisar (podczas Sułtanatu Rumu),
- Burgat Kaalesi, Burgut Kalesi (w Imperium Osmańskim).
Greckie nazwy miasta to Προκόπιο (Procópio) i Προκόπι (Procópi).
Obecna nazwa została wprowadzona tuż po utworzeniu Republiki Turcji, a pochodzi od hetyckiego słowa "Ur-Kup", oznaczającego „wiele zamków”.
Atrakcje turystyczne[edytuj | edytuj kod]
Najważniejsze zabytki seldżuckie i osmańskie w Ürgüp to przede wszystkim grobowce i meczety. Najczęściej odwiedzanymi miejscami są: grobowiec Altikapi, grobowiec Nukreddin, biblioteka Tahir Aga, przejście podziemne i Muzeum Archeologiczno-Etnograficzne.
Na wzgórzu w centrum miasta znajduje się Başkale (czyli Główny Zamek), który w czasach bizantyjskich stanowił jedną z trzech najważniejszych twierdz, strzegących Kapadocji. W kolejnych wiekach wokół niego budowano skalne domy z bogato rzeźbionymi fasadami. Dziś domy te uważane są za najpiękniejsze w Kapadocji.
Ürgüp jest doskonałym miejscem dla osób poszukujących wysokiej klasy hoteli, z których niektóre mieszczą się bezpośrednio w słynnym kapadockim tufie, czyli są wykute w skale. Część hoteli i pensjonatów umiejscowiona jest w zabytkowych budynkach z czasów osmańskich.
Ponadto Ürgüp słynie z dobrych restauracji, produkcji dywanów i lokalnego wina.
Komunikacja[edytuj | edytuj kod]
Przez miasto przebiega droga D302, którą można dojechać do stolicy prowincji - Nevşehir (odległość 20 km). Do Ürgüp można dotrzeć wyłącznie drogami kołowymi, bowiem nie dochodzi tutaj żadna linia kolejowa. Korzystając z transportu zbiorowego, możliwy jest dojazd autokarem z wielu tureckich miast, w tym: ze Stambułu (11 godzin), z Ankary (4,5 godziny), z Izmiru (12 godzin), z Adany (5 godzin), z Marmaris (11 godzin), czy z Bodrum (15 godzin). Dworzec autobusowy znajduje się w centrum miasta.
Miasta partnerskie[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ ÜRGÜP NÜFUSU, NEVŞEHİR. nufusune.com. [dostęp 2022-03-30]. (tur.).
- ↑ a b Marian Sulikowski. Skalne miasta w Turcji. „Poznaj Świat”. R. XII (nr 7 (140)), s. 27-30, lipiec 1964. Polskie Towarzystwo Geograficzne. (pol.).