Červená studňa (przełęcz)

Červená studňa

Sedlo Červená studňa

Państwo	Słowacja
Kraj	bańskobystrzycki
Wysokość	791 m n.p.m.
Pasmo	Góry Szczawnickie
Sąsiednie szczyty	Paradajs i Šobov
Położenie na mapie kraju bańskobystrzyckiego Červená studňa
Położenie na mapie Słowacji Červená studňa
48°28′08″N 18°52′57″E

Červená studňa (słow. Sedlo Červená studňa, 791 m n.p.m.) – przełęcz w Górach Szczawnickich na Słowacji. Znajduje się na niej skrzyżowanie dróg wiodących z Bańskiej Szczawnicy przez miejscowości Vyhne lub Hodruša-Hámre do doliny Hronu.

Położenie

Przełęcz o charakterze dość szerokiego siodła w grzbiecie wododziałowym Gór Szczawnickich, rozdzielającym dorzecza Hronu i Ipoli, między szczytami Paradajs (na południowym zachodzie) i Šobov (na północnym wschodzie). Znajduje się w tej części Gór Szczawnickich, którą słowaccy geografowie określają jako Hodrušska hornatina. Leży ok. 1,5 km na północny zachód od centrum starego miasta Bańskiej Szczawnicy. W odległości kilkudziesięciu metrów na południowy wschód od siodła przełęczy znajduje się niewielki sztuczny zbiornik wodny Červená studňa, zbudowany w 1759 r.

Nazwa

Pochodzenie nazwy (słow. Červená studňa – Czerwona Studnia, Czerwone Źródło) ma być związane z tragicznym wydarzeniem, jakie miało tu miejsce 28 czerwca 1683 r. W tym czasie, gdy wielka armia turecka zbliżała się już do Wiednia, na terenie ówczesnych Górnych Węgier działały oddziały sprzymierzonych z Turkami kuruców Imre Thököly'ego. Jeden z takich oddziałów miał zaatakować grupę jezuitów, uciekających właśnie z Bańskiej Szczawnicy. Od krwi zabitych i rannych zakonników na czerwono miały się zabarwić wody istniejącego już wówczas pod przełęczą zbiornika wodnego lub zasilającego go wodą źródła. Pamiątką tego wydarzenia jest krzyż, stojący tuż poniżej siodła przełęczy.

Turystyka

Przełęcz jest ważnym punktem na mapie turystycznej Gór Szczawnickich. Przechodzą przez nią szlaki turystyki pieszej, rowerowej i narciarskiej oraz kilka ścieżek dydaktycznych. W latach 80. i 90. XX w. na stoku wznoszącym się znad przełęczy w kierunku szczytu Paradajs funkcjonowały dwa niewielkie wyciągi narciarskie. Z różnych miejsc w rejonie przełęczy rozciągają się interesujące widoki na Bańską Szczawnicę, Góry Szczawnickie z ich najwyższym szczytem Sitno i kilka sąsiednich grup górskich.