Łysostopek twardzioszkowaty
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
łysostopek twardzioszkowaty |
| Nazwa systematyczna | |
| Gymnopus erythropus (Pers.) Antonín, Halling & Noordel. Mycotaxon 63: 364 (1997) | |
_Antonin,_Halling_%26_Noordel_39054.jpg)
_Antonin,_Halling_%26_Noordel_61424.jpg)
Łysostopek twardzioszkowaty (Gymnopus erythropus (Pers.) Antonín, Halling & Noordel.) – gatunek grzybów należący do rodziny Omphalotaceae[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Gymnopus, Omphalotaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1801 r. Persoon, nadając mu nazwę Agaricus erythropus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu w 1997 r. Antonín, Halling i Noordel, przenosząc go do rodzaju Gymnopus[1].
- Agaricus erythropus Pers. 1801
- Agaricus erythropus Pers. 1801 subsp. erythropus
- Agaricus marasmioides Britzelm. 1893
- Chamaeceras erythropus (Pers.) Kuntze 1898
- Collybia badia Bres. 1902
- Collybia bresadolae (Kühner & Romagn.) Singer 1962
- Collybia bresadolae Sacc. & D. Sacc. 1905
- Collybia erythropus (Pers.) P. Kumm. 1871
- Collybia kuehneriana Singer 1961
- Collybia marasmioides (Sacc.) Bresinsky & Stangl, 1970
- Marasmius bresadolae Kühner & Romagn. 1953
- Marasmius erythropus (Pers.) Quél. 1872
- Mycena marasmioides Sacc. 1895
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
O średnicy 1,5–4,5 cm, początkowo łukowaty, później rozpostarty z podwiniętym brzegiem, czasami z nieco wklęsłym środkiem. Skórka gładka i naga. Jest higrofaniczny; w stanie wilgotnym ma kolor od ochrowobrązowego do ochrowomięsistego i ma do połowy żłobiony kapelusz. Młode okazy czasami są czerwonobrązowe. W stanie suchym jest jaśniejszy; ma kolor od jasnoochrowego do kremowego i brzeg pofalowany[4].
Blaszki bardzo gęste, cienkie i kruche, początkowo białe, później ochrowokremowe[4].
Wysokość 3–7 cm, grubość 0,2–0,5 cm. Jest walcowaty, wewnątrz pusty, sprężysty, czasami bocznie spłaszczony, prosty lub powyginany. Powierzchnia gładka, jedwabiście matowa, w kolorze od pomarańczowego do czerwonobrązowego, pod kapeluszem wyraźnie jaśniejszy[4].
Wodnisty, cienki, białawy, bez wyraźnego smaku i zapachu[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Stanowiska tego gatunku opisano w Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej, Europie i Australii[5]. W Polsce nie jest rzadki, ale w Szwecji znajduje się na liście gatunków zagrożonych[3].
Występuje w lasach liściastych i mieszanych, w parkach i ogrodach. Rośnie na rozkładającym się drewnie, często na drewnie zagrzebanym w ziemi, przy pniach, pniakach, korzeniach i gałęziach drzew, szczególnie pod bukiem, robinią, jaworem, kasztanowcem zwyczajnym, olszą szarą, sosną zwyczajną, dębem szypułkowym, cisem. Czasami rośnie na odpadkach organicznych. Owocniki wytwarza od maja do października[3].
Znaczenie[edytuj | edytuj kod]
Grzyb niejadalny, saprotrof[4].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
- pieniążek kępkowy (Connopus acervatus) rosnący pod drzewami iglastymi.
- łysostopek wodnisty (Gymnopus aquosus). Ma jaśniejszy kapelusz i zgrubiały trzon u podstawy[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-03-05]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-04-15]. (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].