10 złotych 1969 25. rocznica PRL

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
10 złotych 1969 Dwudziesta piąta rocznica PRL
Dane podstawowe
Emitent

Narodowy Bank Polski

Nominał

10 zł

Rocznik

1969

Emisja
Mennica

Mennica Państwowa

Nakład

2 000 000 szt.

Data emisji

19 lipca 1969

Data wycofania

1 stycznia 1978

Projektant

Jerzy Jarnuszkiewicz

Opis fizyczny
Masa

9,5 g

Średnica

28 mm

Materiał

miedzionikiel

Rant

ząbkowany

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta okolicznościowa / moneta obiegowa

10 złotych 1969 Dwudziesta piąta rocznica PRLokolicznościowa moneta dziesięciozłotowa, wprowadzona do obiegu 19 lipca 1969 r. zarządzeniem z 10 czerwca 1969 r. (M.P. z 1969 r. nr 25, poz. 192), wycofana 1 stycznia 1978 zarządzeniem Ministra Finansów z dnia 21 maja 1977 r. (M.P. z 1977 r. nr 14, poz. 79)[1].

Monetę wybito z okazji dwudziestej piątej rocznicy powstania Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej[1].

Awers[edytuj | edytuj kod]

W centralnym punkcie umieszczono okrąg o średnicy równej połowie średnicy monety, w jego środku godło – orzeł bez korony, pod łapą orła znak mennicy w Warszawie, całość otoczona napisem „POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA 1969”[1].

Rewers[edytuj | edytuj kod]

Na tej stronie monety znajduje się okrąg o średnicy równej połowie średnicy monety, wypełniony promieniście rozłożonym snopkiem zboża, na jego dole napis „1944–1969”, powyżej monogram projektanta, całość otoczona napisem „•DWUDZIESTA•PIĄTA•ROCZNICA•P•R•L•”, a pod spodem napis „10 ZŁ”[1].

Nakład[edytuj | edytuj kod]

Monetę bito w Mennicy Państwowej, w miedzioniklu, na krążku o średnicy 28 mm, masie 9,5 grama, z rantem ząbkowanym, w nakładzie 2 000 000 sztuk, według projektu Jerzego Jarnuszkiewicz[1].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Dziesięciozłotówka rozpoczyna cykl monet upamiętniających rocznice powstania Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej[2].

Dziesięciozłotówka była jedną z trzynastu dziesięciozłotówek obiegowych z okolicznościowym wizerunkiem bitych w latach 1964–1972 w Mennicy Państwowej, na krążkach o dwóch średnicach:

  • 31 mm (1964–1965), 4 typy oraz
  • 28 mm (1966–1972), 9 typów.

Okolicznościowe dziesięciozłotówki jeszcze w pierwszej połowie lat siedemdziesiątych dwudziestego wieku, w obrocie pieniężnym występowały dość powszechnie, ze względu na fakt, że stanowiły ponad 17 procent całej emisji dziesięciozłotówek będących w obiegu (w roku 1973)[3].

Moneta została wycofana z obiegu przez NBP w wyniku zmiany standardowej średnicy monet dziesięciozłotowych na 25 mm i wprowadzenia do obiegu monet o nominale 20 złotych o średnicy 29 mm.

Powiązane monety[edytuj | edytuj kod]

Jako okolicznościowe, kolekcjonerskie lub próbne kolekcjonerskie zostały wybite monety upamiętniające następne rocznice PRL[2]:

  • okolicznościowa w srebrze, wybita stemplem zwykłym, o nominale 200 złotych, z 1974 r. – 30. rocznica PRL,
  • kolekcjonerska w srebrze, wybita stemplem lustrzanym, o nominale 200 złotych, z 1974 r. – 30. rocznica PRL,
  • okolicznościowa w miedzioniklu, o nominale 100 złotych, z 1984 r. – 40. rocznica PRL,
  • próbna kolekcjonerska w srebrze, o nominale 1000 złotych z 1984 r. – 40. rocznica PRL.

Wersje próbne[edytuj | edytuj kod]

Istnieje wersja tej monety należąca do serii próbnej w niklu z wypukłym napisem „PRÓBA” biegnącym ukośnie, na prawej stronie rewersu, wybita w nakładzie 500 sztuk oraz wersje próbne technologiczne w miedzioniklu (20 sztuk) i w złocie (5 sztuk)[4].

W serii prób niklowych istnieje bardzo zbliżony graficznie projekt, z tym że napis „PRÓBA” biegnie pionowo, z góry do dołu, na prawej stronie rewersu, a same litery wszystkich napisów są mniejsze niż w wersji okolicznościowej. Również w serii próbnej niklowej wybite zostały dwa konkurencyjne projekty dziesięciozłotówki[4]:

  • 25-LECIE PRL oraz
  • XXV LAT PRL.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Janusz Parchimowicz, Monety polskie, 2003, s. 203.
  2. a b Janusz Parchimowicz, Monety polskie, 2003.
  3. Borys Paszkiewicz, Podobna jest moneta nasza do urodnej panny. Mała historia pieniądza polskiego, Warszawa: Warszawskie Centrum Numizmatyczne, 2012, s. 226, ISBN 978-83-62939-00-8.
  4. a b Janusz Parchimowicz, Monety polskie, 2003, s. 251-252.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]