Adenostoma

*Adenostoma*
	; Adenostoma fasciculatum
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	różowce
Rodzina	różowate
Rodzaj	Adenostoma
	Nazwa systematyczna
	Adenostoma Hooker & Arnott; Bot. Beechey Voy. 139. 1832
	Typ nomenklatoryczny
	A. fasciculata W. J. Hooker et Arnott
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Adenostoma – rodzaj roślin z rodziny różowatych. Obejmuje dwa gatunki występujące w południowo-zachodniej części Ameryki Północnej w Kalifornii i północno-zachodnim Meksyku^[3]^[5]. Rośliny charakterystyczne dla formacji chaparral^[6]^[3]. Organem przetrwalnym w czasie pożarów jest lignotuber, z którego odrastają pędy po ich spaleniu^[3]. A. fasciculatum wykorzystywany jest lokalnie jako roślina lecznicza^[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Krzewy prosto wzniesione lub rozłożyste, o kulistym pokroju, osiągające od 0,8 do 6 m wysokości. Na poziomie gruntu wykształca się okazały lignotuber z którego wyrasta kilka lub kilkanaście głównych pędów, prosto wzniesionych, łukowatych lub rozłożystych. Krótkopędy obecne (A. fasciculatum) lub ich brak (A. sparsifolium). Na starszych pędach kora papierzasta, początkowo czerwonawobrązowa, z czasem szarzejąca. Młode pędy owłosione lub nagie^[3].

Liście: Zimozielone, skrętoległe, rzadziej naprzeciwległe. Liście młodociane pojedynczo lub podwójnie pierzasto podzielone, na starszych roślinach pojedyncze. Przylistki obecne (u A. fasciculatum na długopędach) lub ich brak. Blaszki ciemnozielone (A. fasciculatum) lub żółtozielone (A. sparsifolium), równowąskie do równowąskolancetowatych, o szerokości do 1,4, rzadko do 2,6 mm, na brzegach podwinięte. Od spodu blaszki nagie (A. fasciculatum) lub pokryte rzadkimi włoskami i siedzącymi gruczołkami (A. sparsifolium)^[3].

Kwiaty: Zebrane po kilka do kilkuset w szczytowe kwiatostany wiechowate, groniaste i kłosowate. Osadzone są na krótkich szypułkach lub są siedzące. Listki podkwiatowe są dwa i trójklapowe (A. fasciculatum) lub jest ich 5–6 i są niepodzielone (A. sparsifolium). Kwiaty osiągają 2–6 mm średnicy. Hypancjum jest dzwonkowate lub walcowate. Działki kielicha są szerokojajowate lub okrągławe, wzniesione lub odgięte. Płatki korony są początkowo białe, później rdzawobrązowe, zaokrąglone do eliptycznych i jajowatych. Pręcików jest 10 (A. sparsifolium) lub 15 (A. fasciculatum) i są one krótsze od płatków. Owocolistek pojedynczy, rzadko w liczbie dwóch, okazały, nagi lub owłosiony, z bocznie osadzoną szyjką słupka, z pojedynczym lub dwoma zalążkami^[3].

Owoce: Pojedyncze lub dwie niełupki jajowate do eliptycznych, osiągające do 1,8 mm długości. Rozwijają się na trwałym hypancjum i otoczone są trwałymi działkami^[3].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaju z plemienia Sorbarieae w obrębie podrodziny Amygdaloideae Arnott w rodzinie różowatych Rosaceae^[2]^[7].

Wykaz gatunków^[5]

Adenostoma fasciculatum Hook. & Arn.
Adenostoma sparsifolium Torr.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-10-10] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-10-10] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h William Jones, James Henrickson: Adenostoma Hooker & Arnott. [w:] Flora of North America [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2023-10-10].
↑ Adenostoma Hooker & Arnott, [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [online], Smithsonian Institution [dostęp 2023-10-09] .
↑ ^a ^b Adenostoma Hook. & Arn., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-10-09] .
↑ ^a ^b David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 16, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ Taxon: Adenostoma Hook. & Arn.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2023-10-10].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-10-10] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-10-10] (ang.).

[america-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h William Jones, James Henrickson: Adenostoma Hooker & Arnott. [w:] Flora of North America [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2023-10-10].

[ing-4] Adenostoma Hooker & Arnott, [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [online], Smithsonian Institution [dostęp 2023-10-09] .

[powo-5] Adenostoma Hook. & Arn., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-10-09] .

[mabb-6] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 16, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[grin-7] Taxon: Adenostoma Hook. & Arn.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2023-10-10].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]