Aleksandër Lalo
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
19 listopada 2017 |
| Instrumenty |
fortepian |
| Zawód | |
| Aktywność |
1972-2017 |
| Odznaczenia | |
| Artist i Merituar Mjeshter i Madh | |
Aleksandër Lalo (ur. 27 kwietnia 1949 w Tiranie, zm. 19 listopada 2017 tamże[1]) – albański kompozytor, dyrygent i pianista.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1965 rozpoczął studia muzyczne w Instytucie Sztuk w Tiranie, w klasie fortepianu. Po ukończeniu studiów w 1973 pracował w redakcji muzycznej Radia Tirana i współpracował ze Studiem Filmowym Nowa Albania (Kinostudio Shqipëria e Re)[2]. W 1972 wziął udział w przygotowaniach do XI Festiwalu Piosenki, na którym jego utwór wykonywała Suzana Qatipi, a on sam występował w roli dyrygenta. Po festiwalu znalazł się w gronie muzyków poddanych represjom. Przez osiem lat przebywał na zesłaniu w Kukësie, gdzie pracował w miejscowym teatrze estradowym i współorganizował festiwal dla dzieci. W 1980 uzyskał zgodę na powrót do Tirany, gdzie podjął współpracę z Orkiestrą Symfoniczną Radia i Telewizji.
Jest autorem muzyki do czterdziestu filmów fabularnych i dokumentalnych, w swoim dorobku ma także ponad 200 różnego rodzaju utworów - zarówno piosenek, jak też utworów symfonicznych. W 2012 orkiestra symfoniczna Radia i Telewizji zaprezentowała najnowszy utwór Lalo - poemat „Xhelozia” (Zadrość) na wiolonczelę, gitarę i orkiestrę[3]. W 2013 znalazł się w zespole jurorów 52 Festiwalu Piosenki (Festivali i Këngës), później występował w programach muzycznych TV Klan. Zmarł na atak serca w prywatnej klinice w Tiranie[4].
Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]Przez władze Albanii został uhonorowany tytułem Zasłużonego Artysty (Artist i Merituar) i Wielkiego Mistrza (Mjeshter i Madh)[5]. W 2013 powstał film dokumentalny Lalo (reż. Elona Paja), z okazji 65 rocznicy urodzin kompozytora.
Muzyka filmowa
[edytuj | edytuj kod]- 1972: Odiseja e tifozave
- 1976: Dimri i fundit
- 1977: Tomka dhe shokët e tij
- 1978: Vajzat me kordele të kuqe
- 1979: Emblema e dikurshme
- 1980: Gëzhoja e vjetër
- 1980: Një gjeneral kapet rob
- 1980: Nusja
- 1981: Shtëpia jonë e përbashkët
- 1981: Thesari
- 1982: Era e ngrohtë e thellësive
- 1982: Një vonesë e vogël
- 1982: Shi në plazh
- 1984: Fushë e blertë, fushë e kuqe
- 1985: Asgjë nuk harrohet
- 1986: Dy herë mat
- 1986: Të shoh në sy
- 1988: Treni niset në shtatë pa pesë
- 1989: Historiani dhe kameleonët
- 1996: Tingujt e harresës
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ataku kardiak i mori jeten, homazhe per kompozitorin Aleksander Lalo. panorama.com.al. [dostęp 2017-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-20)]. (alb.).
- ↑ Aleksandër Lalo kompozitor i dashur [online], gazetavatra.com, 2022 [dostęp 2022-07-19] (alb.).
- ↑ Informacja o koncercie. [dostęp 2016-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-17)].
- ↑ Ndahet nga jeta kompozitori i njohur Aleksandër Lalo. oranews.tv. [dostęp 2017-11-19]. (alb.).
- ↑ Kompozitori Aleksandër Lalo (1949-2017) [online], aktoretshqiptare.info, 2019 [dostęp 2023-04-25] (alb.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Abaz Hoxha, Enciklopedi e kinematografise shqiptare, Tirana 2002.
- Albert Zholi, Aleksandër Lalo kompozitori rebel, pa asnjë titull