Aleksander Błażejowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Aleksander Błażejowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 maja 1890
Lwów

Data śmierci

grudzień 1940

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

pisarz, dziennikarz

Ważne dzieła
  • Czerwony Błazen
  • Walizka P.Z.

Aleksander Błażejowski (ur. 15 maja 1890 we Lwowie, zm. w grudniu 1940) – polski pisarz i dziennikarz, autor powieści kryminalnych.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn dr. Bronisława Błażejowskiego, adwokata we Lwowie i jego żony Aleksandry z Krzemieńskich. Edukację rozpoczął we Lwowie, po czym ukończył Gimnazjum w Bochni. Służył w armii austriackiej. W Wiedniu rozpoczął studia prawnicze, które ukończył we Lwowie. Po studiach pracował w kancelarii swojego ojca. W 1914 został wcielony do armii austriackiej i wysłany na front rosyjski. Niebawem dostał się do niewoli i zesłano go do obozu jenieckiego na północy Rosji. Aleksander Błażejowski przebywał w nim 2 lata – uciekł podczas rewolucji 1917 roku. Przez Moskwę przedostał się do Lwowa, gdzie w stopniu porucznika został wcielony do Polskich Sił Zbrojnych. Brał udział w walkach z Ukraińcami o Galicję Wschodnią. Pod koniec wojny został prawnikiem wojskowym w Warszawie i awansował na stopień kapitana. Po zakończeniu wojny 1920 roku przeniesiony do rezerwy.

Od 1921 rozpoczął karierę pisarską. Początkowo redaktor pisma „Rzeczpospolita”, w 1922 przeniósł się do Bydgoszczy, aby wraz z Adamem Grzymałą Siedleckim tworzyć „Gazetę Bydgoską”. W 1925 przeniósł się do Krakowa do redakcji „Gońca Krakowskiego”. W tym roku powstała pierwsza powieść kryminalna Błażejowskiego – Czerwony Błazen, uważany także za pierwszy polski kryminał. Do 1939 powieść miała 3 wydania i została zekranizowana przez Henryka Szaro. Kolejne lata przynoszą następne powieści, w tym Walizka P.Z. oraz Tajemnica doktora Hiwi, które cieszyły się dużą popularnością.

W 1934 Błażejowski wrócił do Lwowa i objął kancelarię adwokacką po ojcu. Wojna 1939 roku zastała go w Krakowie, skąd próbował powrócić do Lwowa. Po drodze internowany przez Niemców i osadzony w obozie pod Lwowem. Udało mu się uciec dopiero w listopadzie 1939 roku, ale Lwów był już zajęty przez wojska sowieckie. Po powrocie do Lwowa Błażejowski ukrywał się, ale gdy zachorował, musiał wrócić do domu rodzinnego. Zaraz po powrocie 9 kwietnia 1940 r. został aresztowany przez NKWD i przewieziony do więzienia w Brygidkach a następnie przewieziony do więzienia w Chersoniu. Zmarł w więzieniu w Chersoniu w listopadzie tego roku (https://www.zapisyterroru.pl/dlibra).

Rodzina Błażejowskiego (żona, syn, ojciec) 13 kwietnia 1940 roku została wywieziona do Kazachstanu, do miejscowości Semipałatyńsk. Obecnie rodzina mieszka w Australii.

W 1951 wszystkie jego utwory zostały wycofane z polskich bibliotek oraz objęte cenzurą[1]. Książki Błażejowskiego są wznawiane sukcesywnie dopiero od 2012 roku w serii Kryminały przedwojennej Warszawy.

Powieści sensacyjne i kryminalne[edytuj | edytuj kod]

  • Czerwony Błazen (1925[2]; wznowiona 2012)
  • Sąd nad Antychrystem[3] (1927; wznowiona 2013[4])
  • Walizka P.Z.[5](1928, wznowiona 2014[6])
  • Tajemnica Doktora Hiwi[7] (1928; trzy wydania przed wojną, wznowiona 2014[8])
  • Tekturowy Człowiek[9] (1929, wznowiona 2014[10]; razem z Walizką P.Z. i Tajemnicą doktora Hiwi stanowi trzytomową powieść)
  • Zemsta Grzegorza Burowa[11] (1931; wznowiona 2013 pod wspólnym tytułem z drugą częścią: Korytarz podziemny B.[12])
  • Korytarz podziemny B[13] (1931; wznowiona 2013 w jednym tomie, stanowi jedną powieść z Zemstą Grzegorza Burowa[12])

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Cenzura PRL. Wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu 1 X 1951 r. posł. Zbigniew Żmigrodzki. Nortom: Wrocław, 2002, s. 6. ISBN 83-85829-88-1.
  2. Aleksander Błażejowski, Czerwony błazen [online], polona.pl [dostęp 2020-05-03].
  3. Aleksander Błażejowski, Sąd nad Antychrystem : powieść sensacyjna [online], polona.pl [dostęp 2020-05-03].
  4. Aleksander Błażejowski, Sąd nad Antychrystem, wyd. 1 powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM (Ciekawe Miejsca.net), 2013, ISBN 978-83-63424-11-4, OCLC 863109224 [dostęp 2023-01-15].
  5. Aleksander Błażejowski, Walizka P. Z. : powieść [online], polona.pl [dostęp 2020-05-03].
  6. Aleksander Błażejowski, Walizka P. Z., Warszawa: Wydawnictwo CM, 2015, ISBN 978-83-63424-68-8, OCLC 911236317 [dostęp 2023-01-15].
  7. Aleksander Błażejowski., Tajemnica Doktora Hiwi : powieść [online], Stanowi cz. 2 powieści Walizka P.Z., polona.pl [dostęp 2020-05-03].
  8. Aleksander Błażejowski, Tajemnica doktora Hiwi, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2015, ISBN 978-83-63424-69-5, OCLC 911238436 [dostęp 2023-01-15].
  9. Aleksander Błażejowski, Tekturowy człowiek : powieść [online], Stanowi cz. 3 trylogii, cz. 1: Walizka P.Z., cz. 2: Tajemnica Doktora Hiwi., polona.pl [dostęp 2020-05-03].
  10. Aleksander Błażejowski, Tekturowy człowiek, Warszawa: Wydawnictwo CM, 2015, ISBN 978-83-63424-70-1, OCLC 911238238 [dostęp 2023-01-15].
  11. Aleksander Błażejowski, Zemsta Grzegorza Burowa : powieść [online], polona.pl [dostęp 2020-05-03].
  12. a b Aleksander Błażejowski, Korytarz podziemny "B", wyd. 1 powojenne, Warszawa: Wydawnictwo CM (Ciekawe Miejsca.net), 2013, ISBN 978-83-63424-17-6, OCLC 869908911 [dostęp 2023-01-15].
  13. Aleksander Błażejowski, Korytarz podziemny "B" : powieść [online], polona.pl [dostęp 2020-05-03].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Wstęp, [w:] A. Błażejowski, Czerwony Błazen, Warszawa 2012
  • Aleksander Błażejowski 1890-1940, [w:] A. Błażejowski, Korytarz podziemny „B”, Warszawa 2013
  • http://kresy-siberia.org/

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]