Aleksander Uklański

Aleksander Uklański
Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	17 stycznia 1901 ; Skierniewice
Data i miejsce śmierci	29 sierpnia 1990 ; Pomiechówek
	Profesor
	Specjalność: turbiny parowe
Alma Mater	Politechnika Warszawska
Profesura	1945
	Doktor honoris causa; Politechnika Łódzka – 24 maja 1985
	Dziekan
Wydział	Mechaniczny PŁ
Okres spraw.	1948–1952
Poprzednik	Kazimierz Zembrzuski
Następca	Jan Werner
	Prorektor
Uczelnia	Politechnika Warszawska
Okres spraw.	1956–1959
	Odznaczenia

Aleksander Jerzy Uklański (ur. 17 stycznia 1901 w Skierniewicach, zm. 29 sierpnia 1990 w Pomiechówku) – polski specjalista w dziedzinie turbin parowych, profesor Politechniki Łódzkiej i Politechniki Warszawskiej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w rodzinie Aleksandra (zm. 1932) i Stanisławy z Hamerlińskich (1878–1960)^[1]^[2]. Miał młodszego brata Mariana (zm. 1949). W 1918 roku uzyskał maturę w 8-klasowej Szkole Realnej Witolda Wróblewskiego w Warszawie i rozpoczął studia na Politechnice Warszawskiej^[3]. Przerwał naukę i 10 listopada 1918 roku zgłosił się na ochotnika do 1 pułku artylerii polowej Wojska Polskiego w Krakowie. W czasie służby wojskowej ukończył szkołę podchorążych. Od 4 stycznia 1919 do 25 lipca 1920 pełnił służbę maszynisty w pociągu pancernym nr 13 „Boruta”, następnie do 26 listopada 1920 roku służył w pociągu pancernym „Zawisza Czarny”. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. 7 lutego 1921 roku w stopniu podchorążego został zwolniony z wojska i 1 marca 1921 roku mianowany podporucznikiem. W lutym 1921 roku ponownie rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej. W czerwcu 1923 roku zdał z wynikiem bardzo dobrym pierwszy egzamin dyplomowy. Od 1926 roku pracował jako asystent w Laboratorium Maszynowym Politechniki Warszawskiej. W 1928 roku otrzymał dyplom ukończenia studiów na Sekcji Konstrukcyjnej Wydziału Mechanicznego Politechniki Warszawskiej. Po ukończeniu studiów w latach 1928–1929 pracował w wytwórni turbin Brown-Boveri w Baden (Szwajcaria), a następnie jako kierownik działu turbin parowych w przedstawicielstwie tejże firmy w Warszawie. W 1938 roku został powołany na szefa Wydziału Turbinowego w Zakładach Południowych w Stalowej Woli.

W czasie okupacji był wykładowcą w Zakładowej Szkole Mechanicznej, w sierpniu 1944 roku powrócił na stanowisko kierownika Wydziału Turbin.

W 1945 roku został powołany na profesora nadzwyczajnego i kierownika Katedry Turbin Parowych i Maszynoznawstwa Politechniki Łódzkiej. W latach 1948–1952 był dziekanem Wydziału Mechanicznego PŁ. W roku 1955 przeniósł się na Politechnikę Warszawską, gdzie objął kierownictwo tworzonej uprzednio pod jego opieką od 1951 roku Katedry Kotłów, Turbin i Pomp na Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa, która kierował do roku 1966, a następnie Zakładem Turbin Parowych aż do przejścia na emeryturę w 1971 roku. W latach 1956–1959 był prorektorem Politechniki Warszawskiej prowadząc sprawy współpracy z gospodarkę narodową. W 1962 roku uzyskał tytuł profesora zwyczajnego.

Był specjalistą w dziedzinie budowy turbin parowych, automatyki i regulacji. Autor 40 publikacji oraz skryptów.

Był członkiem Komitetu Budowy Maszyn i Komitetu Hydro- i Termodynamiki PAN. W 1985 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Politechniki Łódzkiej^[4].

19 stycznia 1955 został odznaczony Medalem 10-lecia Polski Ludowej^[5].

Był mężem Heleny Józefy z Pogorzelskich (1910–1996), z którą miał dzieci: Krystynę po mężu Przedmojską (ur. 1932), specjalistka w dziedzinie zabezpieczeń elektrycznych, Stanisława (ur. 1940), specjalistę w zakresie badania samochodów i ciągników, Barbarę po mężu Rubik (ur. 1944), zastępcę redaktora naczelnego specjalistycznego pisma technicznego, Annę po mężu Bramson (ur. 1952), specjalistkę w dziedzinie instalacji elektrycznych, Marka (ur. 1953), specjalistę w dziedzinie elektroniki^[3].

Zmarł w 1990 roku, pochowany na cmentarzu parafialnym w Pomiechowie^[6]^[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Aleksander Jerzy Uklański M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-03-07].
↑ Cmentarz Stare Powązki: ALEKSANDER UKLAŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-03-07] .
↑ ^a ^b Aleksander Uklański [online], Stalowowolanie - Kim jesteśmy [dostęp 2024-03-07] (pol.).
↑ Doktoraty honoris causa w PŁ. p.lodz.pl. [dostęp 2015-01-26].
↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 – na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.
↑ Cmentarz parafialny w Pomiechowie, Historia Gminy Pomiechówek [online], Historia Gminy Pomiechówek [dostęp 2024-03-07] (pol.).
↑ Andrzej Liczbiński, Wykaz profesorów Politechniki Warszawskiej zmarłych w latach 1988–2000.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Ewa Chojnacka, Zbigniew Piotrowski, Ryszard Przybylski (red.): Profesorowie Politechniki Łódzkiej 1945–2005. Łódź: Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, 2006, s. 273.
Prof. Aleksander Uklański – MEiL. meil.pw.edu.pl. [dostęp 2015-01-26].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Prof. zw. mgr inż. Aleksander Uklański, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2015-01-27] .^{[martwy link]}

[1] Aleksander Jerzy Uklański M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-03-07].

[2] Cmentarz Stare Powązki: ALEKSANDER UKLAŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-03-07] .

[:0-3] Aleksander Uklański [online], Stalowowolanie - Kim jesteśmy [dostęp 2024-03-07] (pol.).

[4] Doktoraty honoris causa w PŁ. p.lodz.pl. [dostęp 2015-01-26].

[5] M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 – na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.

[6] Cmentarz parafialny w Pomiechowie, Historia Gminy Pomiechówek [online], Historia Gminy Pomiechówek [dostęp 2024-03-07] (pol.).

[7] Andrzej Liczbiński, Wykaz profesorów Politechniki Warszawskiej zmarłych w latach 1988–2000.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]