Aleksandra Gawęda
Państwo działania | |
---|---|
Data urodzenia | |
profesor nauk o Ziemi | |
Specjalność: geochemia, petrologia, mineralogia | |
Doktorat |
1992 – geologia |
Habilitacja |
26 stycznia 2010 – geologia |
Profesura |
8 stycznia 2019 |
Uczelnia |
Aleksandra Lidia Gawęda[1] (ur. 1961[2]) – polska geolożka, profesor nauk o Ziemi.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Po raz pierwszy na wyprawę geologiczną w Tatry wybrała się w latach 80. XX wieku[3]. Ukończyła studia z geologii na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach w 1986 roku[1]. Stopnień doktora nauk przyrodniczych z geologii (specjalności: mineralogia, petrografia, geochemia) uzyskała na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach w 1992 roku na podstawie pracy Mineralogia pegmatytów Tatr Zachodnich, jej promotorem był Kazimierz Kozłowski[4] (zlecił jej pierwsze prace terenowe w Tatrach[3]). Habilitowała się 26 stycznia 2010 roku w dziedzinie geologii (specjalność: petrologia i mineralogia) na podstawie pracy pt. Enklawy w granicie Tatr Wysokich na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach[1]. Uzyskała tytuł profesora nauk o ziemi 8 stycznia 2019 roku[1]. Pracuje jako profesor w Instytucie Nauk o Ziemi Wydziale Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego[1]. Była kierownikiem projektu: Prewaryscyjski rozwój masywu krystalicznegoTatr (2012–2017)[5] oraz projektu: Szlaki hutnicze cynku i ołowiu – poligon doświadczalny dla badań zachowania pierwiastków potencjalnie toksycznych w strukturach faz krystalicznych i ich interakcji ze środowiskiem (2015–2018)[6]. Jest kierownikiem projektu Rekonstrukcja historycznych (V wiek p.n.e. - XIX wiek n.e.) metod wytopu metali na terenie Polski (2019–2024) finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki[7]. Należy do zarządu Towarzystwa Ekologicznego „Aktywne Zagłębie” z siedzibą w Będzinie[2].
Dorobek naukowy
[edytuj | edytuj kod]Wykazała m.in. odmienne (niż sugerowały wcześniejsze badania) datowanie tatrzańskich pegmatytów waryscyjskich[3]. Publikowała artykuły naukowe m.in. w „Annales Societatis Geologorum Poloniae”, „European Journal of Mineralogy” , „Geodinamica Acta” , „Geologica Carpathica” , „Journal of Geosciences” , „Journal of Thermal Analysis and Calorimetry” , „Lithos” , „Marine and Petroleum Geology” , „Mineralogia Polonica” , „Mineralogy and Petrology” , „Neues Jahrbuch für Mineralogie – Abhandlungen” , Przeglądzie Geologicznym[1].
Publikacje książkowe
[edytuj | edytuj kod]- Mineralogia pegmatytów Tatr Zachodnich (1992)[8]
- Alaskity Tatr Zachodnich: zapis wczesnowaryscyjskiej kolizji w prakontynencie Karpat (2001)[9]
- Badania warunków termicznych podhalańskiego systemu geotermalnego przy zastosowaniu nowej metody oksyreaktywnej analizy termicznej (OTA) i metod mineralogicznych (współautorka, 2004)[10]
- Enklawy w granicie Tatr Wysokich (2009)[11]
- Po graniach Tatr – przewodnik geologiczny dla turystów (2010)[12]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Aleksandra Lidia Gawęda, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-03-07] .
- ↑ a b Towarzystwo Ekologiczne Aktywne Zagłębie [online], krs.infoveriti.pl [dostęp 2023-03-07] .
- ↑ a b c Małgorzata Kłoskowicz , Jak Tatry trafiły do Sosnowca?, „Gazeta Uniwersytecka UŚ”, 4 (244), styczeń 2017 [dostęp 2023-03-07] (pol.).
- ↑ Mineralogia pegmatytów Tatr Zachodnich w bazie „Prace badawcze” portalu Nauka Polska (OPI). [dostęp 2023-03-07].
- ↑ Prewaryscyjski rozwój masywu krystalicznegoTatr [online], projekty.ncn.gov.pl [dostęp 2023-03-07] (pol.).
- ↑ Szlaki hutnicze cynku i ołowiu - poligon doświadczalny dla badań zachowania pierwiastków potencjalnie toksycznych w strukturach faz krystalicznych i ich interakcji ze środowiskiem [online], projekty.ncn.gov.pl [dostęp 2023-03-07] (pol.).
- ↑ Rekonstrukcja historycznych (V wiek p.n.e. - XIX wiek n.e.) metod wytopu metali na terenie Polski [online], projekty.ncn.gov.pl [dostęp 2023-03-07] (pol.).
- ↑ Aleksandra Gawęda , Kazimierz Kozłowski , Mineralogia pegmatytów Tatr Zachodnich, Sosnowiec 1992 [dostęp 2023-03-07] .
- ↑ Aleksandra Gawęda , Alaskity Tatr Zachodnich: zapis wczesnowaryscyjskiej kolizji w prakontynencie Karpat, Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2001, ISBN 978-83-226-1083-1 [dostęp 2023-03-07] .
- ↑ Badania warunków termicznych podhalańskiego systemu geotermalnego przy zastosowaniu nowej metody oksyreaktywnej analizy termicznej (OTA) i metod mineralogicznych [online], nauka-polska.pl [dostęp 2023-03-07] .
- ↑ Nowości wydawnictw uczelnianych i towarzystw naukowych, „Forum Książki”, 2 (2), 2009 .
- ↑ Po graniach Tatr – przewodnik geologiczny dla turystów [online], nauka-polska.pl [dostęp 2023-03-07] .