Narodowe Centrum Nauki

Narodowe Centrum Nauki
Państwo	Polska
Siedziba	Kraków ul. Twardowskiego 16
Data założenia	1 października 2010
Dyrektor	prof. Zbigniew Błocki
Położenie na mapie Krakowa Narodowe Centrum Nauki
Położenie na mapie województwa małopolskiego Narodowe Centrum Nauki
Położenie na mapie Polski Narodowe Centrum Nauki
50°02′48″N 19°55′51″E
Strona internetowa

Narodowe Centrum Nauki – państwowa agencja wykonawcza z siedzibą w Krakowie, która powstała na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Nauki. NCN jest agencją wykonawczą w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, która finansuje badania podstawowe, czyli prace eksperymentalne lub teoretyczne podejmowane przede wszystkim w celu zdobycia nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów, bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne. Narodowe Centrum Nauki oficjalnie rozpoczęło działalność 4 marca 2011 r. Pierwszym dyrektorem (na czteroletnią kadencję) został prof. Andrzej Jajszczyk.

Zadania

Do zadań Centrum należy:

• finansowanie:
  • badań podstawowych realizowanych w formie projektów badawczych,
  • stypendiów doktorskich i staży po uzyskaniu stopnia naukowego doktora,
  • projektów badawczych dla doświadczonych naukowców mających na celu realizację ważnych dla rozwoju nauki pionierskich badań naukowych,
  • badań naukowych nienależących do zakresu badań finansowanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju;
• nadzór nad realizacją wyżej wymienionych badań naukowych;
• współpraca międzynarodowa w ramach finansowania działalności w zakresie badań podstawowych;
• upowszechnianie w środowisku naukowym informacji o ogłaszanych przez NCN konkursach;
• inspirowanie i monitorowanie finansowania badań podstawowych ze środków pochodzących spoza budżetu państwa;
• inne zadania zlecone przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, w tym opracowywanie programów badawczych ważnych dla kultury narodowej.

Organizacja

• Dyrektora NCN powołuje Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, po przeprowadzeniu otwartego konkursu. Od 4 marca 2015 r. funkcję tę pełni prof. Zbigniew Błocki.

• Rada NCN składa się z dwudziestu czterech członków, powoływanych przez Ministra spośród kandydatów wskazanych przez Zespół Identyfikujący. Rada rozpoczęła działalność 15 grudnia 2010 r. Członkowie rady w kadencji 2016–2018:
• prof. dr hab. Janusz Janeczek – przewodniczący
• prof. dr hab. Krystyna Bartol
• prof. dr hab. Mikołaj Bojańczyk
• prof. dr hab. Jerzy Chudek (powołanie do: 2018 r.)
• prof. dr hab. Artur Jarmołowski (powołanie do: 2018 r.)
• prof. dr hab. Krzysztof Jóźwiak
• prof. dr hab. Grzegorz Karch
• prof. dr hab. Małgorzata Kossowska
• prof. dr hab. Jan Kotwica (powołanie do: 2018 r.)
• prof. dr hab. Wojciech Kucewicz
• prof. dr hab. Stanisław Lasocki
• prof. dr hab. Ewa Łokas
• prof. dr hab. Ewa Majchrzak
• prof. dr hab. Teresa Malecka (powołanie do: 2018 r.)
• prof. dr hab. Marta Miączyńska
• prof. dr hab. Ewa Mijowska
• dr hab. Oktawian Nawrot
• prof. dr hab. Krzysztof Nowak (powołanie do: 2018 r.)
• prof. dr hab. Andrzej Sobolewski (powołanie do: 2018 r.)
• ks. prof. dr hab. Andrzej Szostek (powołanie do: 2018 r.)
• prof. dr hab. Jan Jacek Sztaudynger (powołanie do: 2018 r.)
• prof. dr hab. Wojciech Tygielski (powołanie do: 2018 r.)
• prof. dr hab. Anetta Undas
• prof. dr hab. Marek Żukowski (powołanie do: 2018 r.)

Konkursy NCN

Narodowe Centrum Nauki finansuje projekty badawcze z zakresu badań podstawowych, stypendia doktorskie oraz staże po uzyskaniu stopnia naukowego doktora. Co trzy miesiące ogłasza co najmniej jeden spośród szeregu konkursów:

• OPUS – konkurs na projekty badawcze, w tym finansowanie zakupu lub wytworzenia aparatury naukowo-badawczej niezbędnej do wykonania tych projektów. Jest to konkurs o charakterze ogólnym, w którym o finansowanie może ubiegać się niemal każdy naukowiec.
• PRELUDIUM – konkurs na projekty badawcze realizowane przez osoby rozpoczynające karierę naukową, które jeszcze nie uzyskały stopnia naukowego doktora.
• ETIUDA – konkurs na stypendia doktorskie.
• SONATINA – konkurs na projekt badawczy oraz staż w zagranicznym ośrodku naukowym, przeznaczony dla naukowców do 3 lat po uzyskaniu stopnia naukowego doktora. Pogram zastąpił konkurs Iuventus Plus, organizowany wcześniej przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
• SONATA – konkurs na projekty badawcze realizowane przez osoby rozpoczynające karierę naukową posiadające stopień naukowy doktora. W konkursie mogą brać udział naukowcy, którzy uzyskali stopień naukowy doktora nie wcześniej niż 7 lat przed rokiem złożenia wniosku.
• SONATA BIS – konkurs na projekty badawcze mające na celu powołanie nowego zespołu naukowego realizowane przez osoby posiadające stopień naukowy lub tytuł naukowy, które uzyskały stopień naukowy doktora w okresie od 2 do 12 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem.
• HARMONIA – konkurs na projekty badawcze realizowane w ramach współpracy międzynarodowej jest skierowany do wnioskodawców, którzy chcą podejmować badania w ramach współpracy międzynarodowej z partnerem z zagranicznej instytucji naukowej, programów lub inicjatyw międzynarodowych, ogłaszanych we współpracy dwu- lub wielostronnej lub projektów realizowanych przy wykorzystaniu wielkich międzynarodowych urządzeń badawczych.
• MAESTRO – konkurs dla doświadczonych naukowców na projekty badawcze mające na celu realizację pionierskich badań naukowych, w tym interdyscyplinarnych, ważnych dla rozwoju nauki, wykraczających poza dotychczasowy stan wiedzy, i których efektem mogą być odkrycia naukowe. W konkursie tym mogą brać udział osoby posiadające co najmniej stopień naukowy doktora, które spełniają warunki szczegółowe konkursu.
• UWERTURA – konkurs na staże w zespołach naukowych realizujących badania ze środków Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERC) w ramach Fellowship to visit ERC grantee.
• MINIATURA – konkurs na pojedyncze działania naukowe służące realizacji badań naukowych.
• TANGO – konkurs na projekty zakładające wdrażanie w praktyce gospodarczej i społecznej wyników uzyskanych w rezultacie badań podstawowych. Organizowany we współpracy z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju.

• POLONEZ – konkurs dla naukowców przyjeżdżających z zagranicy, którzy chcą prowadzić badania naukowe w polskich jednostkach.

NCN ogłasza również konkursy we współpracy z innymi instytucjami lub organizacjami, np. konkurs HERA (Humanities in the European research area) w zakresie nauk humanistycznych, konkurs pt. "Przyszłość państwa opiekuńczego" (Welfare state futures) na projekty z dziedziny nauk społecznych, a także konkurs na projekty z obszaru astrofizyki cząstek – "Per aspera ad astra" – realizowany wraz z konsorcjum Aspera.

Konkursy zawieszone lub zakończone:

• SYMFONIA – konkurs na międzydziedzinowe projekty badawcze realizowane przez wybitnych naukowców, których badania wyróżniają się najwyższą jakością, odważnym przekraczaniem granic pomiędzy różnymi dziedzinami nauki, przyczyniając się do tworzenia nowych wartości i otwierania nowych perspektyw w nauce. Czasowo zawieszony od 2016 roku.
• FUGA – konkurs na staże krajowe po uzyskaniu stopnia naukowego doktora. Zawieszony od 2016.

Nagroda Narodowego Centrum Nauki

Nagroda Narodowego Centrum Nauki ustanowiona została przez Radę NCN w lutym 2013 r. Wyróżnienie otrzymują młodzi badacze za szczególne osiągnięcia naukowe w zakresie badań podstawowych. Nagroda przyznawana jest przez Kapitułę, w skład której wchodzi Dyrektor i Rada NCN oraz przedstawiciele fundatorów nagrody. Naukowcy otrzymują ją w trzech obszarach badawczych: nauki humanistyczne, społeczne i o sztuce, nauki o życiu, nauki ścisłe i techniczne. Po raz pierwszy wyróżnienia wręczone zostały dnia 9 maja 2013 r. w Katowicach podczas obchodów Dni Narodowego Centrum Nauki. Kolejne edycje odbywały się co roku w październiku, w Krakowie.

Laureaci Nagrody NCN 2013:

• dr Anna Matysiak – nauki humanistyczne, społeczne i o sztuce
• dr hab. Andrzej Dziembowski – nauki o życiu
• prof. dr hab. Piotr Garstecki – nauki ścisłe i techniczne

Laureaci Nagrody NCN 2014:

• dr hab. Marcin Miłkowski, prof. nadzw. – nauki humanistyczne, społeczne i o sztuce
• prof. dr hab. Janusz Bujnicki – nauki o życiu
• prof. dr hab. Michał Horodecki – nauki ścisłe i techniczne

Laureaci Nagrody NCN 2015:

• dr hab. Michał Bilewicz – nauki humanistyczne, społeczne i o sztuce
• dr hab. Wiesław Babik – nauki o życiu
• prof. dr hab. Piotr Śniady – nauki ścisłe i techniczne

Laureaci Nagrody NCN 2016:

• dr hab. Marcin Szwed – nauki humanistyczne, społeczne i o sztuce
• dr hab. Katarzyna Starowicz-Bubak – nauki o życiu
• prof. dr hab. Mikołaj Bojańczyk – nauki ścisłe i techniczne

Laureaci Nagrody NCN 2017:

• prof. dr hab. Anna Brożek – nauki humanistyczne, społeczne i o sztuce
• dr Szymon Świeżewski – nauki o życiu
• dr hab. Adam Rycerz – nauki ścisłe i techniczne

Zobacz też

• Narodowe Centrum Badań i Rozwoju

Linki zewnętrzne

• Strona główna NCN
• Narodowe Centrum Nauki w bazie instytucji naukowych portalu Nauka Polska (OPI)