Amerykańskie głowice jądrowe

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Głowica W33

Amerykańskie głowice jądrowe – wykaz amerykańskich głowic atomowych, termojądrowych i neutronowych.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Wraz z rozwojem broni nuklearnej, w Stanach Zjednoczonych trwały prace nad rozwojem głowic jądrowych przeznaczonych dla bomb, pocisków rakietowych i artyleryjskich czy torped. W skład głowicy wchodzi ładunek jądrowy wraz z detonatorem oraz aparatura samonaprowadzająca.

Ogólny podział głowic bojowych[1]
  • głowice konwencjonalne
  • głowice jądrowe
    • głowice atomowe
    • głowice termojądrowe
    • głowice neutronowe
  • głowice chemiczne
  • głowice biologiczne.

Opis głowic[edytuj | edytuj kod]

Pierwszą powojenną głowicą była głowica atomowa W5. Znajdowała się ona na uzbrojeniu w latach 1952–1963 i montowana była na rakiecie MGM-1 Matador oraz SSM-N-8 Regulus I. Łącznie wyprodukowano 100 głowic o mocy od 6 do 120 kt[2].
Pierwszą głowicą przeznaczoną dla rakiet pola walki była głowica W7. Przeznaczona była dla MGM-5 Corporal i MGR-1 Honest John oraz bomby Mk 90, ADM oraz rakiet Nike Hercules. Pod koniec lat 50.XX w. do użycia wprowadzono małą głowicę atomową W25 przeznaczoną do obrony powietrznej. Była używana w niekierowanych pociskach typu „powietrze- powietrze” MB-1, będących na uzbrojeniu samolotów F-89, F-101B i F-106[3].
W 1959 do uzbrojenia rakiet Honest John SSM, Nike Hercules i min ADM weszła głowica atomowa W31, a trzy lata później dla rakiet Little John, Bullpup, Terier oraz min MADM skonstruowano wieloczynnościową głowicę W45[4]. Dla potrzeb marynarki wojennej skonstruowano głowice W44[a] i W34[b] .
Na początku lat 60. XX w. na uzbrojenie weszła najmniejsza głowica – W54. Zastosowano ją w taktycznym pocisku atomowym odpalanym z wyrzutni bezodrzutowej M388 Davy Crockett[c], minach MK-54 SADM i w pociskach rakietowych typu AIM-26 Falcon(inne języki)[5].
Jeszcze w latach 50. XX w. na uzbrojenie wojsk amerykańskich zaczęły wchodzić głowice termojądrowe. W 1958 do użycia weszła głowica W27 przeznaczona do rakiet SSM-N-8 Regulus. Do uzbrojenia rakiet międzykontynentalnych lądowego bazowania Atlas E/F(inne języki) i LGM-25 Titan(inne języki) zastosowano głowicę W38, natomiast do uzbrojenia balistycznych rakiet wystrzeliwanych z okrętów podwodnych typu Polaris-1 głowicę W47, a w rakiecie balistycznej UGM-27 Polaris A-3 zamontowano trzy głowice W58[6]. Pociski balistyczne średniego zasięgu PGM-17 Thor, rakiety balistyczne Atlas, Jupiter i Titan I otrzymały głowicę W49[7], a strategiczne rakiety LGM-30 Minuteman I i Minuteman II głowicę W56 w różnych wersjach. Dla rakiet balistycznych UGM-73J Posejdon Mk-3 RV wyprodukowano głowicę W68[8].

Wykaz jądrowych głowic bojowych[edytuj | edytuj kod]

Głowica W47
Głowica W61
Głowica W85
Głowica W88
Głowica W91
Typ Okres użycia Liczba Ciężar Moc
Głowice atomowe[9]
W5 1952-1963 100 1090-1200 6;16;55;60;100;120 kt
W7 1952-1965 1350 408–499 0,09; kt; 2–40 kt
W9 1952–1957 80 364; 385 15 kt
W19 1955–1963 80 272 15–20 kt
W23 1956–1962 50 680; 860 15–20 kt
W25 1957–1984 3150 99-100 1,7 kt
W30 1959–1979 600 199; 222; 204 03; 0,5; 4,7; 19 kt
W31 1959–1989 4500 408-429 1; 2; 12; 20; 40 kt
W33 1957–1982 2000 110 5-10 kt; 40 kt
W34 1958–1978 3200 142; 145 11 kt
W40 1959–1972 750 159; 175 10 kt
W44 1961–1974 575 77 kg 10 kt
W45 1962– 1988 1700 68;159 0,5; 1; 5; 8; 10; 15 kt
W48 1963–1992 1060 54–58 kg 0,072 kt
W54 1961–1972 1000–2000 23 0,25 kt
W70 1973–1992 1280 122 1–100 kt
W72 1970–1979 300 375 0,6 kt
W79 1981–1992 550 90 0,1–1.1 kt
Głowice termojądrowe[10]
W15 1955–1957 bd 2900 3,8 Mt
W27 1958–1965 20 1270 2 Mt
W28 1958–1976 1000 680-780 70 kt; 1,45 kt
XW35 1958 bd 680–770 1,75 Mt
W38 1961–1965 180 1400 3,75 Mt
W39 1957–1966 90 2900 3,8 Mt
W47 1960–1974 1060 325; 330 600 kt; 1,2 Mt
W49 1958–1975 bd 744–760 1,44 Mt
W50 1963–1991 280 186 60; 200; 400 kt
W52 1962–1978 300 430 200 kt
W53 1962–1988 65 2810 9 Mt
W55 1964–1990 285 213 1; 5 kt
W56 1963–1993 1000 272; 308 1,2 Mt
W58 1964–1982 1400 117 200 kt
W59 1962–1969 150 250 1 Mt
W62 1970–2009 1725 362;115 170 kt
W68 1970–1991 5250 166 40–50 kt
W69 1971–1994 1500 125 170–200 kt
W71 1974–1975 30 1291 5 Mt
W76 od 1978 3000 165 100 kt
W78 od 1979 1083 181–272 335–350 kt
W80-0 od1983 367 132 5; 170–200 kt
W80-1 od 1981 1750 132 5; 150–170 kt
W84 1983–1988 około 300 300–500 0,2–150 kt
W85 1983–1991 120 120 5–80 kt
W87 od 1986 525 525 300 lub 475 kt
W88 od 1988 400 400 475 kt
Głowice neutronowe[6]
W66 1974–1975 70 68 1 kt
W70 Mod 3 1981–1983 380 123 1 kt
W79 Mod 0 1980–1992 bd 90 0,1 kt–1,1 kt
W82 Mod 0 1982–1983 bd 43 2 kt

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Głowica W44 do 1974 znajdowała się w uzbrojeniu rakietotorpedy RUR-5 ASROC, która przeznaczona była do zwalczania okrętów podwodnych[4].
  2. Głowica W34 montowana była w bombie głębinowej MK-34 Lulu, torpedzie MK-44 ASTOR, bombie Mk-105 Hotpoint[4].
  3. Pocisk M388 Davy Crockett był jednym z najmniejszych, kiedykolwiek zbudowanych rodzajów broni jądrowych. Był to,, niekierowany, stabilizowany aerodynamicznie pocisk rakietowy, wyposażony w głowicę W 54. Cały pocisk miał 0,80 m długości, 0,28 m średnicy i ważył 23,0 kg. Pocisk mógł być odpalony z dwóch rodzajów wyrzutni: 120 mm (M28) o zasięgu około 2,0 km oraz 155 mm (M29) o zasięgu około 4,0 km. Obydwie wyrzutnie można było zamocować na trójnogu na ciężarówce lub jeepie. Wyrzutnię obsługiwało trzech żołnierzy[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zarychta 2016 ↓, s. 86.
  2. Zarychta 2016 ↓, s. 87.
  3. Zarychta 2016 ↓, s. 87–88.
  4. a b c Zarychta 2016 ↓, s. 88.
  5. a b Zarychta 2016 ↓, s. 89.
  6. a b Zarychta 2016 ↓, s. 91.
  7. Zarychta 2016 ↓, s. 92.
  8. Zarychta 2016 ↓, s. 93.
  9. Zarychta 2016 ↓, s. 86–87.
  10. Zarychta 2016 ↓, s. 90–91.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]