Andrija Radović

Andrija Radović
Андрија Радовић
Data i miejsce urodzenia	28 stycznia 1872 ; Martinići
Data i miejsce śmierci	1947 ; Belgrad
	4. premier Czarnogóry
Okres	od 1 lutego 1907; do 17 kwietnia 1907
Przynależność polityczna	Partia Ludowa
Poprzednik	Marko Radulović
Następca	Lazar Tomanović
	9. premier Czarnogóry
Okres	od 12 maja 1916; do 17 stycznia 1917
Przynależność polityczna	Partia Ludowa
Poprzednik	Lazar Mijušković
Następca	Milo Matanović

Andrija Radović (serb. Андрија Радовић; ur. 28 stycznia 1872 we wsi Martinići, zm. w 1947 roku w Belgradzie) – czarnogórski polityk, dwukrotny premier Czarnogóry^[1]^[3].

Życiorys

Urodził się w Księstwie Czarnogóry we wsi Martinići niedaleko Danilovgradu. We Włoszech podjął studia inżynierskie^[1].

Po powrocie do kraju został mianowany dyrektorem ds. robót publicznych i stanął na czele departamentu w ministerstwie spraw wewnętrznych. Był liderem Partii Ludowej. Od 6 grudnia 1905 do 11 listopada 1906 pełnił funkcję ministra finansów Czarnogóry^[1].

1 lutego 1907 został premierem kraju, jednocześnie szefując ministerstwom spraw zagranicznych, wojny i finansów. 17 kwietnia 1907 miała miejsce jego dymisja^[1]. Za udział w tzw. aferze bombowej został skazany na karę 15 lat pozbawienia wolności. W 1913 roku został ułaskawiony^[3].

Od 20 grudnia 1915 do 29 kwietnia 1916, w trakcie I wojny światowej, ponownie był ministrem finansów^[1]. Po upadku Czarnogóry udał się na emigrację do Paryża^[3]. 12 maja 1916 został premierem na uchodźstwie. W tym samym czasie był szefem czarnogórskiej dyplomacji^[1]. Na prośbę serbskiego polityka Nikoli Pašicia w 1917 roku bezskutecznie lobbował za zjednoczeniem Czarnogóry i Serbii u króla Czarnogóry Mikołaja I Petrowicia-Niegosza, w związku z czym podał się do dymisji^[3]. Następnie był deputowanym do Wielkiego Zgromadzenia Narodowego i głosował za zjednoczeniem z Królestwem Serbii^[1]. Był również jednym z delegatów Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców na konferencję pokojową w Paryżu w 1919 roku. Po wojnie pełnił funkcję szefa Banku Narodowego w Belgradzie^[1].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Ministers of Foreign Affairs from the establishment of the Ministry of Foreign Affairs – Princedom of Montenegro and Kingdom of Montenegro in Fatherland and exile. [dostęp 2016-02-13]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Countries Me-My. [dostęp 2016-02-13]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Radović, Andrija – Hrvatska enciklopedija. enciklopedija.hr. [dostęp 2023-10-15]. (chorw.).

[a-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Ministers of Foreign Affairs from the establishment of the Ministry of Foreign Affairs – Princedom of Montenegro and Kingdom of Montenegro in Fatherland and exile. [dostęp 2016-02-13]. (ang.).

[b-2] Countries Me-My. [dostęp 2016-02-13]. (ang.).

[enciklopedija-3] Radović, Andrija – Hrvatska enciklopedija. enciklopedija.hr. [dostęp 2023-10-15]. (chorw.).

[Królestwo-4] W 1918 roku przyłączone do Królestwa SHS

[Republika-5] Od 1992 roku w ramach Federalnej Republiki Jugosławii; od 2006 roku niepodległa

[1]

[2]

[3]

[A]

[B]

Księstwo Czarnogóry (1852−1910)	B. Petrović-Njegoš (1879−05) L. Mijušković (1905−06) M. Radulović (1906−07) A. Radović (1907) L. Tomanović (1907−10)
Królestwo Czarnogóry (1910−1918)^[A]	L. Tomanović (1910−12) M. Martinović (1912−13) J. Vukotić (1913−15) M. Matanović (1915−16) L. Mijušković (1916) A. Radović (1916−17) M. Matanović (1917) E. Popović (1917−18)
Republika Czarnogóry (od 2006)^[B]	M. Đukanović (1991−98) F. Vujanović (1998−03) M. Đukanović (2003−06) Ž. Šturanović (2006−08) M. Đukanović (2008−10) I. Lukšić (2010−12) M. Đukanović (2012−16) D. Marković (2016−20) Z. Krivokapić (2020−22) D. Abazović (2022−23) M. Spajić (od 2023)