Bilbil zuchwały

Bilbil zuchwały
	Andropadus importunus
	(Vieillot, 1818)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	bilbile
Rodzaj	Andropadus; Swainson, 1832
Gatunek	bilbil zuchwały
Podgatunki
	A. i. insularis Hartlaub, 1861; A. i. importunus (Vieillot, 1818); A. i. oleaginus W. Peters, 1868; A. i. hypoxanthus Sharpe, 1876;
	A. i. insularis Hartlaub, 1861; A. i. importunus (Vieillot, 1818); A. i. oleaginus W. Peters, 1868; A. i. hypoxanthus Sharpe, 1876;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Bilbil zuchwały^[3] (Andropadus importunus) – gatunek małego ptaka z rodziny bilbili (Pycnonotidae), zamieszkujący wschodnią i południową Afrykę. Jedyny przedstawiciel rodzaju Andropadus^[3]^[4]. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Podgatunki i zasięg występowania

Bilbil zuchwały występuje w zależności od podgatunku^[4]:

A. importunus insularis – bilbil tanzański^[3] – południowa Etiopia i południowa Somalia do wschodniej Tanzanii
A. importunus importunus – bilbil zuchwały^[3] – wyżyny na północ od Afryki Południowej, zachodnie Suazi na południe wzdłuż wybrzeża do Prowincji Przylądkowej Zachodniej
A. importunus oleaginus – południowe Zimbabwe, południowy Mozambik i niziny na północ od Afryki Południowej
A. importunus hypoxanthus – południowo-wschodnia Tanzania do środkowego Mozambiku, środkowe Zimbabwe i południowo-środkowa Zambia

Proponowany podgatunek A. i. fricki, opisany ze środkowej Kenii, uznany za synonim A. i. insularis^[4]^[5].

Etymologia

Andropadus: gr. ανηρ anēr, ανδρος andros – mężczyzna; οπαδος opados – obsługujący, następujący^[6].
importunus: łac. importunus – kłopotliwy, bezczelny, od portare – wytrzymać, przetrwać; Léon Vaillant w 1802 roku nadał bilbilowi zuchwałemu nazwę „L’Importun”, ponieważ ptak ten podążał za myśliwymi i ostrzegał inne ptaki głośnym, irytującym i uporczywym nawoływaniem^[7].
insularis: łac. insularis – z wyspy, od insula, insulae – wyspa^[8].
oleaginus: łac. oleaginus – koloru oliwkowego, od olea – oliwkowy^[9].
hypoxanthus: gr. ὑπο hupo – pod, poniżej; ξανθος xanthos – żółty (por. ὑποξανθος hupoxanthos – żółtawy, jasnobrązowy)^[10].
fricki: Childs Frick (1883–1965) – amerykański filantrop, paleontolog i kolekcjoner^[11].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje bilbila zuchwałego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, aczkolwiek ptak ten opisywany jest jako bardzo liczny wzdłuż wybrzeża oraz pospolity w głębi lądu. Trend liczebności populacji uznaje się za stabilny^[2].

Przypisy

↑ Andropadus importunus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b BirdLife International, Andropadus importunus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, wersja 2020-2 [dostęp 2020-12-06] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Pycnonotidae Gray,GR, 1840 – bilbile – Bulbuls (wersja: 2020-09-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-06].
↑ ^a ^b ^c F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Bulbuls. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-06]. (ang.).
↑ Sombre Greenbul (Andropadus importunus). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-12-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-13)]. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Andropadus [dostęp 2017-11-05] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Importunus [dostęp 2017-11-05] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Insularis [dostęp 2017-11-05] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Oleaginus [dostęp 2017-11-05] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Hypoxanthus [dostęp 2017-11-05] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Fricki [dostęp 2017-11-05] .

Bibliografia

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i materiały audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Andropadus importunus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] BirdLife International, Andropadus importunus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, wersja 2020-2 [dostęp 2020-12-06] (ang.).

[mk-3] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Pycnonotidae Gray,GR, 1840 – bilbile – Bulbuls (wersja: 2020-09-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-06].

[ioc-4] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Bulbuls. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-06]. (ang.).

[ibc-5] Sombre Greenbul (Andropadus importunus). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-12-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-13)]. (ang.).

[6] The Key to Scientific Names ↓, Andropadus [dostęp 2017-11-05] .

[7] The Key to Scientific Names ↓, Importunus [dostęp 2017-11-05] .

[8] The Key to Scientific Names ↓, Insularis [dostęp 2017-11-05] .

[9] The Key to Scientific Names ↓, Oleaginus [dostęp 2017-11-05] .

[10] The Key to Scientific Names ↓, Hypoxanthus [dostęp 2017-11-05] .

[11] The Key to Scientific Names ↓, Fricki [dostęp 2017-11-05] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]