Anguloa
 Anguloa clowesii2 | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj |
Anguloa |
| Nazwa systematyczna | |
| Anguloa Ruiz & Pav. Prodr. 118. Oct (prim.) 1794[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
A. uniflora Ruiz & Pav.[4] | |
Anguloa – rodzaj roślin z rodziny storczykowatych (Orchidaceae) obejmujący 9 gatunków i 4 hybryd występujących w Ameryce Południowej w Boliwii, Kolumbii, Ekwadorze, Peru i Wenezueli[5]. Rodzaj ten jest często potocznie nazywany orchideą tulipanową. Rośliny z tego rodzaju są dużymi orchideami naziemnymi, bardzo rzadko epifitycznymi[5].
Rośliny z tego rodzaju występują w runie leśnym, w zacienionych miejscach. Najczęściej na skraju lasów, przy drogach i osuwiskach. Dość rzadko spotykane są rosnące jako epifity na gałęziach drzew w Andach. Spotykane są także rosnące w pełnym słońcu na wapiennych glebach oraz wśród traw na wysokościach od 1300 m do 2300 m n.p.m. Rośliny rosnące w dużym zacienieniu rzadko kwitną. Górna granica występowania tych roślin zależy głównie od występowania owadów naturalnie ich zapylających. Rośliny rozwijają kilka kwiatostanów na początku okresu wilgotnego. Sezon suchy zapoczątkowuje okres spoczynku. Liście trwają tylko jeden sezon[5].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Pseudobulwy u gatunków tego rodzaju mają ponad 20 cm długości. Długie lancetowate liście u dojrzałych roślin mogą mieć nawet ponad metr długości. Od dwóch do czterech liści wyrasta u podstawy każdej pseudobulwy[5].
Kwiaty mają charakterystyczny mocny cynamonowy zapach i woskowy wygląd. U naturalnych gatunków kwiaty występują w dwóch kolorach, zielonobiałym lub od żółtego do czerwonego. Pędy kwiatowe wyrastają z podstawy pseudobulwy i zakończone są pojedynczym kwiatem. Gatunek Anguloa o białych kwiatach wytwarza sześć pędów kwiatowych z jednej pseudobulwy. Inne mogą wytwarzać ich nawet do 12 z jednej pseudobulwy. Na prętosłupie znajdują się cztery pyłkowiny[5].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj sklasyfikowany do podplemienia Maxillariinae w plemieniu Cymbidieae, podrodzina epidendronowe (Epidendroideae), rodzina storczykowate (Orchidaceae), rząd szparagowce (Asparagales) w obrębie roślin jednoliściennych[6][4][7].
- Anguloa brevilabris Rolfe
- Anguloa cliftonii J.G. Fowler
- Anguloa clowesii Lindl.
- Anguloa dubia Rchb.f.
- Anguloa eburnea Linden ex B.S. Williams
- Anguloa hohenlohii C. Morren
- Anguloa tognettiae Oakeley
- Anguloa uniflora Ruiz & Pav.
- Anguloa virginalis Linden ex B.S. Williams
- Anguloa × acostae Oakeley
- Anguloa × rolfei Sander ex Rolfe
- Anguloa × ruckeri Lindl.
- Anguloa × speciosa Linden
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-05-30] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-05-30] (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2016-01-03].
- ↑ a b Anguloa. Tropico.org. [dostęp 2016-01-03].
- ↑ a b c d e Anguloa. eMonocot. [dostęp 2016-01-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)].
- ↑ a b c Anguloa. Kew Royal Botanic Gardens: World Checklist of Selected Plant Families. [dostęp 2016-01-03].
- ↑ Anguloa. National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2023-05-30].
- ↑ a b Anguloa. [w:] The World Checklist of Vascular Plants [on-line]. Catalogue of Life Checklist. [dostęp 2023-05-30].