Anna Elżbieta Radziwiłłówna
| |
 Trąby | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Mąż | |
Anna Elżbieta Radziwiłłówna (ur. 1518, zm. 1558) – córka hetmana wielkiego litewskiego Jerzego Radziwiłła i Barbary Kolanki z Dalejowa, siostra królowej Polski Barbary Radziwiłłówny oraz Mikołaja Radziwiłła Rudego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Zaręczyny z Ostrogskim i Gasztołdem
[edytuj | edytuj kod]W 1523 w wyniku umowy pomiędzy Jerzym Radziwiłłem i wojewody trockiego Konstantym Ostrogskim Anna została zaręczona z synem Konstantego Ilią Ostrogskim. 1 marca 1524 otrzymali dyspensę papieską, gdyż Ilia był wyznania prawosławnego. Układ małżeński miał na celu zwalczenie wojewody wileńskiego Olbrachta Gasztołda. Wkrótce jednak Jerzy przeszedł na stronę Olbrachta i zaręczył Annę z jego synem, Stanisławem Gasztołdem, wpłacając królowi Zygmunta I Starego kaucję 10 tysięcy kóp groszy litewskich na rzecz przyszłego małżeństwa. W ten sposób Anna posiadała dwóch narzeczonych jednocześnie. Jednak gdy Ilia dorósł, nie zgodził się na poślubienie Anny, gdyż zakochał się w Beacie Kościeleckiej. Nieoczekiwanie w 1537 Jerzy postanowił wydać za Stanisława Gasztołda swą młodszą córkę Barbarę. Prawdopodobnie przyczyną niechęci mężczyzn do Anny były plotki o jej złym prowadzeniu się i posiadaniu nieślubnych dzieci.
Małżeństwo z Piotrem Kiszką
[edytuj | edytuj kod]Do kolejnych zaręczyn Radziwiłłówny doszło już po ślubie jej siostry Barbary z królem polskim Zygmuntem II Augustem. W 1548 brat Anny, Mikołaj Rudy zaplanował jej małżeństwo z marszałkiem ziemi wołyńskiej Piotrem Kiszką. Ślub był kilkakrotnie odkładany z różnych przyczyn, jednak ostatecznie doszło do niego w lutym 1549. Wzrost prestiżu Barbary Radziwiłłówny przyczynił się do osłabienia jej relacji z Anną. Na ślub siostry wysłała ona swego dworzanina Gabriela Tarłę, sama zaś nie była na nim obecna. Małżeństwo Anny z Kiszką było bezpotomne, gdyż Piotr zmarł już w rok później.
Dalsze losy
[edytuj | edytuj kod]Po owdowieniu Anna wyszła po raz drugi za mąż za kniazia i stolnika litewskiego Semena Holszańskiego. Brak większych informacji na temat drugiego małżeństwa Anny. Podobnie jak pierwsze pozostało ono bezpotomne. Drugi mąż Anny zmarł już w 1556 jako ostatni męski przedstawiciel rodu Holszańskich. Anna Elżbieta Radziwiłłówna zmarła dwa lata później.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Wobe M. F., Icones familiae ducalis Radivilianae ex originalibus ... picturis desumptae : inscriptionibus historico-genealogicis ... illustratae, ab anno ... 1346 ad annum 1758 deductae, 1758, Tablica 28. (Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona)
- Boniecki A., Poczet rodów w Wielkiém Księstwie Litewskiém w XV i XVI wieku, Warszawa 1887, s. 83, 279. (e-biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego)
- Kuchowicz Z., Barbara Radziwiłłówna, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1985, ISBN 83-218-0500-0, s. 37-38.
- Jerzy Besala, Barbara Radziwiłłówna i Zygmunt August, Warszawa: Świat Książki, 2007, s. 15-16, 24, 40-42, 47, ISBN 978-83-7391-715-6, OCLC 189424018.