Arystyp
Ten artykuł od 2020-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
| ||
![]() | ||
Data i miejsce urodzenia | ok. 435 p.n.e. Grecja | |
Data śmierci | 356 p.n.e. | |
Zawód, zajęcie | filozof |
Arystyp z Cyreny (ok. 435-356 p.n.e.) – filozof grecki.
Był uczniem Sokratesa; wcześniej poznał poglądy Protagorasa. W wielu punktach pozostał wierny sofistom; sofistą nazwał go również Arystoteles. Arystyp powrócił do obyczaju sofistów brania opłaty za naukę. W przeciwieństwie do Antystenesa, wiódł żywot dworaka i światowca.
Uważany jest za założyciela szkoły cyrenaików, którzy rozważali zagadnienie przyjemności, dochodząc do sformułowania, że szczęściem było osiągnięcie jak najwięcej zmysłowej przyjemności. Arystyp stworzył doktrynę hedonizmu; był możliwie najbardziej zdecydowanym i bezkompromisowym hedonistą, jakiego zna historia etyki. Jego hasłem było: „Jedynym dobrem jest przyjemność, a jedynym złem – przykrość”. Kolejne tezy: „Przyjemność to stan przelotny, trwa dopóty, dopóki działa bodziec, a szczęście jest sumą tych częściowych przyjemności”, „Przyjemność jest stanem pozytywnym, więc nie polega tylko na braku cierpienia. (Przyjemność i przykrość to rodzaj ruchu, aktywności)”, „Przyjemności różnią się intensywnością, ale nie jakością”.
Arystyp zaprzeczał, jakoby sam brak cierpienia i przykrości był już przyjemnością, bo, jak twierdził, przyjemność i przykrość są rodzajami ruchu dokonywującego się w nas, podczas gdy brak przyjemności jak i brak przykrości są właśnie brakiem takiego ruchu. Chciał rozwinąć sztukę życia polegającą na unikaniu wszelkiego bólu i przykrości.
Jego poglądy wykorzystał Epikur, kiedy tworzył szkołę epikurejczyków.
Jego córką była Arete z Cyreny, również filozof; należała do jego szkoły, podobnie jak później wnuczka i wnuk – Arystyp Młodszy.