Atanazja (roślina)

Atanazja
	; Athanasia trifurcata
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Podrodzina	Asteroideae
Rodzaj	atanazja
	Nazwa systematyczna
	Athanasia L.; Sp. Pl. ed. 2. 1180. Jul-Aug 1763
	Typ nomenklatoryczny
	A. crithmifolia (L.) L.
Synonimy
	Morysia Cass. (1824); Holophyllum Less. (1832); Stilpnophyton Less. (1832); Pristocarpha E. Mey. ex DC. (1838); Saintmorysia Endl. (1838); Bembycodium Kunze (1842); Asaemia (Harv.) Harv. ex Benth. (1873);
	Morysia Cass. (1824); Holophyllum Less. (1832); Stilpnophyton Less. (1832); Pristocarpha E. Mey. ex DC. (1838); Saintmorysia Endl. (1838); Bembycodium Kunze (1842); Asaemia (Harv.) Harv. ex Benth. (1873);
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Atanazja, szczerbiszek^[5] (Athanasia L.) – rodzaj roślin należący do rodziny astrowatych. Obejmuje 39^[4]^[6]–41^[7] gatunków. Rośliny te występują w Południowej Afryce i Namibii^[7] (w tym drugim kraju tylko jeden gatunek – A. minuta^[8]). Największe zróżnicowanie gatunkowe jest w Prowincji Przylądkowej Zachodniej. Rośliny z tego rodzaju są uprawiane jako ozdobne^[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Krzewy i krzewinki^[4].
Liście: Skrętoległe, rzadziej naprzeciwległe, całobrzegie do pierzastopodzielonych, u niektórych gatunków mięsiste^[4].
Kwiaty: Zebrane w koszyczki siedzące pojedynczo wzdłuż pędów lub wyrastające na długich szypułach i skupione w gęste baldachogrona. Okrywa walcowata, półkulista lub kulista, do urnowatej z listkami w 2 do 5 rzędach. Osadnik płaski lub wypukły. Poszczególne kwiaty obupłciowe, z 5-ząbkową koroną barwy żółtej lub białawej^[4].
Owoce: Niełupki jajowate lub walcowate, na przekroju okrągłe z 5–12 ostrymi żebrami lub spłaszczone i wówczas z dwoma bocznymi i jednym grzbietowym żebrem^[4].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj z rodziny astrowatych, w obrębie której zaliczany jest do podrodziny Asteroideae, plemienia Anthemideae i podplemienia Athanasiinae^[9].

Wykaz gatunków^[7]

Athanasia adenantha (Harv.) Källersjö
Athanasia alba Källersjö
Athanasia argentea R.F.Powell & Magee
Athanasia bremeri Källersjö
Athanasia calophylla Källersjö
Athanasia capitata (L.) L.
Athanasia cochlearifolia Källersjö
Athanasia crenata (L.) L.
Athanasia crithmifolia (L.) L.
Athanasia cuneifolia Lam.
Athanasia dentata (L.) L.
Athanasia elsiae Källersjö
Athanasia filiformis L.f.
Athanasia flexuosa Thunb.
Athanasia grandiceps Hilliard & B.L.Burtt
Athanasia gyrosa R.F.Powell & Magee
Athanasia hirsuta Thunb.
Athanasia humilis Källersjö
Athanasia imbricata Harv.
Athanasia inopinata (Hutch.) Källersjö
Athanasia juncea D.Dietr.
Athanasia leptocephala Källersjö
Athanasia linifolia Burm.f.
Athanasia microcephala D.Dietr.
Athanasia microphylla DC.
Athanasia minuta (L.f.) Källersjö
Athanasia oocephala (DC.) Källersjö
Athanasia pachycephala DC.
Athanasia pectinata L.f.
Athanasia pinnata L.f.
Athanasia pubescens (L.) L.
Athanasia quinquedentata Thunb.
Athanasia rugulosa E.Mey. ex DC.
Athanasia scabra Thunb.
Athanasia sertulifera DC.
Athanasia spathulata D.Dietr.
Athanasia tomentosa Thunb.
Athanasia trifurcata (L.) L.
Athanasia vestita Druce
Athanasia virgata Jacq.
Athanasia viridis Källersjö

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-10-24] (ang.).
↑ ^a ^b Athanasia Linnaeus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2020-10-24].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VIII. Flowering Plants · Eudicots. Berlin, Heidelberg: Springer, 2007, s. 350-351. ISBN 3-540-31050-9.
↑ Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyższych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900, s. 160. (pol.).
↑ ^a ^b David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 85, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b ^c Athanasia L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-10-24].
↑ J. Irish: Genus Athanasia L. 1763 in Namibia. [w:] Namibia Biodiversity Database [on-line]. [dostęp 2020-10-24].
↑ Genus: Athanasia L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2020-10-24].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-10-24] (ang.).

[ing-3] Athanasia Linnaeus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2020-10-24].

[kubitzki-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VIII. Flowering Plants · Eudicots. Berlin, Heidelberg: Springer, 2007, s. 350-351. ISBN 3-540-31050-9.

[slownik-5] Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyższych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900, s. 160. (pol.).

[mabb-6] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 85, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[pow-7] Athanasia L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-10-24].

[8] J. Irish: Genus Athanasia L. 1763 in Namibia. [w:] Namibia Biodiversity Database [on-line]. [dostęp 2020-10-24].

[grin-9] Genus: Athanasia L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2020-10-24].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]