Aulonia kratochvili
| Aulonia kratochvili | |
| Dunin, Buchar et Absolon, 1986 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Aulonia kratochvili |
Aulonia kratochvili – gatunek pająka z rodziny pogońcowatych i podrodziny Venoniinae. Występuje od Półwyspu Bałkańskiego przez Azję Zachodnią po Turkmenistan.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1986 roku przez Piotra Dunina, Jana Buchara i Karela Absolona. Opisu dokonano na podstawie okazów odławianych w latach 1978–1984. Jako lokalizację typową wskazano Park Narodowy Qobustan w Azerbejdżanie. Epitet gatunkowy nadano na cześć Josefa Kratochvíla[1]. Jest jednym z dwóch, obok aulonii sieciarki, gatunków wyróżnianych współcześnie w obrębie rodzaju aulonia[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
U samca długość ciała wynosi około 4¼ mm, a u samicy około 5 mm[1][3]. Karapaks ma długą i wąską część głowową oraz stromo opadające boki[4]. Ubarwienie karapaksu jest brązowe z niewyraźnym wzorem obejmującym ciemniejsze paski rozchodzące się promieniście, białą, podłużną przepaskę środkową i białe obrzeżenie krawędzi bocznych[1][3]. Ośmioro oczu rozmieszczonych jest w trzech szeregach poprzecznych. Oczy w szeregu przednim są niewielkich i równych rozmiarów; te pary przednio-środkowej leżą wyżej i bardziej z tyłu niż pary przednio-bocznej. Oczy pary tylno-środkowej leżą na przedniej powierzchni karapaksu, a pary tylno-bocznej na jego bokach. Nadustek jest czterokrotnie wyższy niż średnica oka pary przednio-środkowej[4], ubarwiony brązowo. Szczękoczułki są brązowe i mają po trzy zęby na krawędziach tylnych[1][3]. Nogogłaszczki samicy są ciemnobrązowe z żółtymi rzepkami i wierzchołkami ud. Nogogłaszczki samca mają brązowe biodra i uda, jasnobrązowe rzepki oraz czarnobrązowe golenie i cymbium[1]. Warga dolna jest brązowa z białawo rozjaśnioną przednią krawędzią. Szczęki i sternum są jasnobrązowe[1]. Kolczaste odnóża mają stopy pozbawione długich szczecinek u nasady, zakończone trzema pazurkami[4]. Kolejność par odnóży od najdłuższej do najkrótszej to: IV, I, II, III[4][1]. Barwa odnóży jest żółtawa, tylko pierwsza para ma brązowe biodra i uda[1][3], ponadto na wierzchołkach bioder pozostałych par znajduje się ciemna kropka[1], a na spodach ud pozostałych par szarobrązowe przepaski[1][3]. Opistosoma (odwłok) jest owalna[1]. Wierzch ma ubarwiony ciemnoszarobrązowo z białą przepaską podłużną oraz niewyraźnymi, wąskimi, białymi paskami w tylnej ⅓. Spód jej jest szarawożółty[1][3].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ciepłolubny, spotykany na piaszczystych stanowiskach w obrębie stepów, suchych łąk i suchych pól. Bytuje pod kamieniami i suchym listowiem, ale w pełnym słońcu spotykany jest również podczas aktywnego przemieszczania się[5]. Dorosłe samce obserwuje się w kwietniu i maju, dorosłe samice aktywne są zaś od kwietnia do lipca[3].
Pająk palearktyczny, znany z Grecji, Cypru, Turcji, Izraela, Azerbejdżanu, Iranu i Turkmenistanu[2]. W Turcji zasięgiem pionowym dochodzi do 1350 m n.p.m.[5]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k l P.M. Dunin, J. Buchar, K. Absolon. Die dritte paläarktische Aulonia-Art: Aulonia kratochvili sp. n. (Araneida, Lycosidae). „Věstník Československé Zoologické Společnosti v Praze”. 50, s. 28-32, 1986.
- ↑ a b Norman I. Platnick: Aulonia kratochvili Dunin, Buchar & Absolon, 1986. [w:] World Spider Catalog Version 23.0 [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2022-03-03].
- ↑ a b c d e f g W. Nentwig, T. Blick, R. Bosmans, D. Gloor, A. Hänggi, C. Kropf: Aulonia kratochvili Dunin, Buchar & Absolon, 1986. [w:] Araneae. Spiders of Europe. Version 02.2022 [on-line]. [dostęp 2022-03-03].
- ↑ a b c d Sven Almquist, Swedish Araneae, part 1 – families Atypidae to Hahniidae (Linyphiidae excluded), „Insect Systematics & Evolution”, Supplement 62, 2005, s. 1-284.
- ↑ a b İsmail Varol, Zubeyde Akan, Adile Özdemır, Faruk Kutbay, Mehmet Ozaslan. The spider Aulonia kratochvili (Araneae: Lycosidae) new to the Turkish fauna. „Journal of Biological Sciences”. 7 (2), s. 448-450, 2007. Asian Network for Scietific Information. ISSN 1727-3048.