Pogońcowate

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pogońcowate
Lycosidae
Sundevall, 1833
Ilustracja
Samica Lycosa tarantula z młodymi
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Rodzina

pogońcowate

Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Pogońcowate (Lycosidae) – rodzina pająków obejmująca około 2400 gatunków podzielonych na 120 rodzajów[1].

Występują we wszystkich strefach klimatycznych. Są pająkami polującymi aktywnie, nie budują więc sieci łownych. Zamiast tego zdane są na swój świetny wzrok. Ich atutem jest duża ruchliwość i szybkość; mogą również polować z zasadzki. Zazwyczaj budują podziemne nory lub tunele, które zmieniają z każdą kolejną wylinką. Ich ofiary są często o wiele większe od nich. W Polsce występuje ok. 60 gatunków pogońcowatych, w tym: krzeczek naziemnik, wałęsak zwyczajny, wymyk szarawy[2] (zobacz: pogońcowate Polski).

Pogońcowate przypominają pająki z rodziny darownikowatych (Pisauridae), jednakże to, co odróżnia je od owej rodziny, to sposób noszenia kokonu przez samicę – pogońcowate noszą często jaja w białym kokonie przyczepionym do kądziołków przędnych, w przeciwieństwie do darownikowatych, które robią to pod chelicerami. Kolejną różnicą między nimi są oczy – dwoje z ośmiu oczu pogońcowatych są wyraźnie większe w porównaniu do reszty, u darownikowatych wszystkie oczy są podobnej wielkości. Ta cecha pomaga również odróżnić je od pająków z rodziny Agelenidae.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Rozmieszczenie oczu u przedstawiciela rodziny Lycosidae

Rodzina pogońcowatych liczy sobie wielu przedstawicieli, różniących się od siebie wielkością ciała (zazwyczaj ok. 10–35 mm). Ich osiem oczu rozmieszczonych jest w trzech rzędach: na dole umieszczone są cztery najmniejsze oczy, środek zdobi dwoje charakterystycznych, największych oczu, górę zaś para średniej wielkości oczu. Pogońcowate posiadają świetny wzrok oraz zmysł dotyku.

Cechą charakterystyczną tych pająków jest sposób noszenia przez samicę kokonów jajowych. Kokon przyczepiany jest przez samicę za pomocą kądziołków przędnych do końca odwłoka. Odwłok musi być jednak trzymany przez samicę w określonej pozycji, aby kokon nie obijał się o ziemię, co jest dla niej dodatkowym obciążeniem. Jednakże mimo tego, samica jest w stanie nadal świetnie polować. Po wykluciu się z jaj i wyjściu z kokonu, młode pająki od razu wspinają się na grzbiet samicy, która nosi je około tygodnia. Po upływie tego czasu, młode schodzą z grzbietu samicy, rozpoczynając samodzielne życie.

Ubarwienie pogońcowatych jest zazwyczaj podobne do otoczenia, które zamieszkują, co daje im świetny kamuflaż.

Największymi przedstawicielami rodziny pogońcowatych jest rodzaj Hogna, a największym gatunkiem – Hogna carolinensis – osiąga on największe rozmiary ciała ze wszystkich Lycosidae. Najbardziej znanymi są chociażby Lycosa tarantula, zwana również tarantulą włoską.

Jad[edytuj | edytuj kod]

Jak większość pająków, pogońcowate również posiadają jad. Jeżeli nie będą miały możliwości ucieczki, Lycosidae bronią się atakując. Jad pogońcowatych nie jest najsilniejszy i nie stanowi zagrożenia dla życia zdrowego, dorosłego człowieka. Po ukąszeniu przeciętnego pająka z rodziny Lycosidae mogą wystąpić objawy tj. obrzęk, łagodny ból czy swędzenie, a w najgorszych wypadkach nudności. Australijskim przedstawicielom rodziny pogońcowatych przypisuje się także ukąszenia, które mogą powodować rany martwicze.

Przedstawiciele[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Norman I. Platnick, COUNTS, [w:] The World Spider Catalog, Version 14.0, American Museum of Natural History., DOI: 10.5531/db.iz.0001 [dostęp 2013-08-17] (ang.).
  2. ↑ Blick, T. et al. (2004).Checklist of the spiders of Central Europe. (Arachnida: Araneae). Version 1. Dezember 2004. (PDF)
  3. ↑ Revista mexicana de biodiversidad – Género nuevo de arañas lobo de México y sur de Estados Unidos, y descripción de una especie nueva de Texas (Araneae: Lycosidae)
  4. ↑ CSIRO PUBLISHING – Invertebrate Systematics
Rodziny pająków
Mesothelae
Opisthothelae
Ptaszniki
(Mygalomorphae)
Pająki wyższe
(Araneomorphae)
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Pogońcowate&oldid=72418196”