Barbara Zapolska (komedia)
Barbara Zapolska, czyli Odwet (także: Odwet, czyli Barbara Zapolska) – komedia historyczna Ludwika Adama Dmuszewskiego w trzech aktach. Prapremiera odbyła się w Teatrze Narodowym w Warszawie 15 marca 1816[1][2].
Pierwowzór[edytuj | edytuj kod]
Ludwik Adam Dmuszewski wykorzystał motywy z francuskiej komedii pt. La Revanche (aut.: J. F. Roger i A. Creuzé de Lesser), do których dopasował realia historii Polski. Aby zilustrować wątek królewskiego mezaliansu, posłużył się postacią Barbary Zapolskiej (odrzuciwszy kandydatury Elżbiety z Pilicy i Barbary Radziwiłłówny). Pierwsza przeróbka utworu (prozą) nosiła tytuł Miłostki Zygmunta Jagiellończyka i została wystawiona w 1810 r., a jej powodzenie zachęciło autora do opracowania udoskonalonej wersji (wierszem) pt. Odwet, czyli Barbara Zapolska[1][3].
Treść[edytuj | edytuj kod]
Akcja utworu rozgrywa się w zamku Zapolskich na Spiszu. Król Zygmunt zakochał się bez pamięci w Barbarze Zapolskiej. Ponieważ zależy mu na szczerym i bezinteresownym uczuciu wybranki, postanawia ukryć swoją tożsamość i zdobyć jej serce w przebraniu ubogiego szlachcica - Bogdana. Tymczasem ojciec Barbary - hrabia Stefan Zapolski - przeznaczył ją na żonę równego jej stanem księcia Stefana Ostrogskiego, którego ona jednak nie kocha[4].
Spektakl radiowy[edytuj | edytuj kod]
W 1973 r. w Teatrze Polskiego Radia wyemitowano spektakl pt. Odwet czyli Barbara Zapolska w adaptacji i reżyserii Haliny Gryglaszewskiej[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Stefan Durski, Dramatopisarstwo Ludwika Adama Dmuszewskiego : teatr polski w drodze od klasycyzmu do romantyzmu, Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich ; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1968, s. 297.
- ↑ Odwet czyli Barbara Zapolska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (sztuki). [dostęp 2023-10-24].
- ↑ Do Czytelnika, [w:] Ludwik Adam Dmuszewski, Odwet czyli Barbara Zapolska, Śląska Biblioteka Cyfrowa, 1816 [dostęp 2023-10-24].
- ↑ Stefan Durski, Dramatopisarstwo Ludwika Adama Dmuszewskiego : teatr polski w drodze od klasycyzmu do romantyzmu, Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich ; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1968, s. 202-214.
- ↑ Odwet, czyli Barbara Zapolska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia). [dostęp 2023-10-24].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Odwet, czyli Barbara Zapolska (1816) [w:] Śląskiej Bibliotece Cyfrowej [online] [dostęp 2023-10-24]
- Odwet czyli Barbara Zapolska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (sztuki). [dostęp 2023-10-24].