Biblia Calova
 Biblia Calova z sygnaturą J.S. Bacha | |
| Język |
niemiecki |
|---|---|
| Opublikowanie kompletnego przekładu |
1692 |
| Tłumacz(e) | |
| Źródła przekładu | |
| Przynależność religijna | |
Biblia Calova (pełny tytuł niem. Heilige Bibel nach Herrn Martini Lutheri Dolmetschung und mit Anführung von Lutheri deutschen und verdeutschen Schriften abgefasst) – trzytomowa Biblia Lutra z uwagami Marcina Lutra, skompilowana i uzupełniona obszernymi komentarzami luterańskiego teologa Abrahama Calova od którego nazwiska wzięła swoją nazwę. Została wydana w latach 1681–1692. Przez długi czas uważana za zaginioną[1].
Egzemplarz J.S. Bacha
[edytuj | edytuj kod]Jednym z posiadaczy Biblii Calova był niemiecki kompozytor epoki baroku Johann Sebastian Bach[1]. Między teologią a muzyką tworzoną przez J.S. Bacha istnieje istotny związek. Był religijnym człowiekiem, od dzieciństwa uczył się podstaw teologii. Przez całe życie studiował Biblię i dzieła teologiczne, szczególnie te napisane przez Marcina Lutra. Ze względu na znaczenie, jakie Bach nadawał słowom Ewangelii, większość badaczy uznała go za muzycznego komentatora Biblii, a jego kantaty za rodzaj muzycznych kazań[2]. Czytając Biblię Calova Bach zapisywał na jej marginesach swoje spostrzeżenia. Na stronie tytułowej każdego z tomów umieścił też swoją sygnaturę i datę 1733[3].
Przez dwa stulecia Biblia Calova była uznawana za utraconą. W czerwcu 1934 roku luterański pastor Christian G. Riedel udając się na synod luterański w Frankenmuth w stanie Michigan zatrzymał się w domu swojego kuzyna Leonarda Reichle’a, który na strychu posiadał starą Biblię w języku niemieckim i nie wiedział co z nią zrobić. Biblia ta okazała się być egzemplarzem Biblii Calova, który należał do Johanna Sebastiana Bacha, co poświadczały jego odręczne uwagi w tekście. Rodzina Reichle zakupiła tę Biblię w latach 30. XIX w. w Filadelfii[4].
W 1938 roku rodzina Reichle z Frankenmuth przekazała odnaleziony egzemplarz należący do Bacha do biblioteki luterańskiego Seminarium Concordia w Saint Louis, gdzie jest przechowywana[5].
Faksymile egzemplarza Biblii, który posiadał Bach wraz z jego odręcznymi wpisami w roku 2017 wydało Wydawnictwo Diecezji Pelplińskiej „Bernardinum” we współpracy z holenderskim wydawcą Uitgeverijem Van Wijnenem i amerykańskim Seminarium Concordia[5][4].
Inne egzemplarze
[edytuj | edytuj kod]Biblia Calova miała kilka wydań, których egzemplarze są dostępne w bibliotekach[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Józef Majewski. Bach teolog?. „Universitas Gedanensis”. T. 30, s. 50, 51, 2018. Pomorskie Towarzystwo Filozoficzno-Teologiczne. ISSN 1230-0132.
- ↑ Katarzyna Korpanty: Teksty religijnych kantat Jana Sebastiana Bacha i źródła ich inspiracji. Religijna poezja kantatowa Picandra. s. 64, 65.
- ↑ Bach writes in his Bible. [w:] Bach's Bible [on-line]. bachbijbel.nl. [dostęp 2020-05-14]. (ang.).
- ↑ a b The discovery of Bach's Bible in 1934. [w:] Bach's Bible [on-line]. bachbijbel.nl. [dostęp 2020-05-14]. (ang.).
- ↑ a b Biblia Jana Sebastiana Bacha. kfp.pl. [dostęp 2020-05-13].
- ↑ Katalogi bibliotek [online], WorldCat [dostęp 2020-06-02].