Bitwa koło przylądka Kaliakra
| Wojna rosyjsko-turecka (1787–1792) | |||
| Czas | |||
|---|---|---|---|
| Miejsce |
Przylądek Kaliakra u wybrzeża płn. Bułgarii | ||
| Terytorium | |||
| Wynik |
Zwycięstwo Rosji | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
Bitwa koło przylądka Kaliakra – bitwa morska między flotą rosyjską i turecką, stoczona 11 sierpnia 1791[a] r. w trakcie wojny rosyjsko-tureckiej (1787–1792), zakończona rosyjskim zwycięstwem.
Rosyjska eskadra, licząca 16 okrętów liniowych, 2 fregaty i 21 mniejszych jednostek[1] (998 dział[2]) zaskoczyła stojącą na cumach koło przylądka Kaliakra flotę turecką (18 okrętów liniowych, 17 fregat, 42 mniejszych jednostek)[1]. Turcy, których jednostki niosły ok. 1800 armat, stali pod osłoną baterii nadbrzeżnych[2]. Dowodzący flotą rosyjską adm. Fiodor Uszakow, dążąc do zajęcia pozycji nawietrznej, nie zmieniał szyku (jednostki szły w trzech kolumnach), lecz z marszu przeszedł między okrętami tureckimi a lądem[1][2].
Zaskoczona tym posunięciem flota turecka odcięła kotwice i spróbowała utworzyć linię bojową, na co Uszakow odpowiedział także formując linię[1]. Ogólnie jednak w tureckiej flocie panował chaos, tylko zastępca dowódcy, Said Ali, usiłował zebrać wokół siebie kilka jednostek[2]. Jego awangarda próbowała okrążyć jednostki rosyjskie, by przejść na nawietrzną, co rosyjski dowódca skontrował, atakując własnym okrętem flagowym okręty tureckiej straży przedniej. Atakując z niewielkiej odległości, poważnie uszkodził okręt flagowy Saida, i zmusił go do wycofania się, a za nim następne jednostki[1].
Bitwa trwała 3,5 godziny, aż Turcy, mocno naciskani przez Rosjan, wycofali się w kierunku Bosforu, ścigani do zmroku przez eskadrę rosyjską[1]. Przed ostateczną klęską ocaliły ich ciemności i sztorm[2].
Taktyka zastosowana przez Uszakowa była nowością w bojach morskich. W 1798 admirał Nelson zastosował podobny manewr pod Abukirem, atakując wroga od strony brzegu[1].
Przegrana bitwa skłoniła Portę do podpisania traktatu pokojowego w Jassach[2].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ E. Kosiarz podaje datę 31 lipca, wedle kalendarza juliańskiego, obowiązującego ówcześnie w Rosji