Brama Zwierzyniecka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Brama Zwierzyniecka
Symbol zabytku nr rej. A-164/M (31 grudnia 2008)[1].
Ilustracja
Widok bramy od strony południowej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Tenczynek

Adres

ul. Zwierzyniecka

Styl architektoniczny

neogotyk

Rozpoczęcie budowy

ok. 1870

Położenie na mapie gminy Krzeszowice
Mapa konturowa gminy Krzeszowice, w centrum znajduje się punkt z opisem „Brama Zwierzyniecka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Brama Zwierzyniecka”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Brama Zwierzyniecka”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Brama Zwierzyniecka”
Ziemia50°07′07,6″N 19°38′04,5″E/50,118778 19,634583

Brama Zwierzyniecka – zabytek w stylu neogotyckim z 2 poł. XIX wieku, znajdujący się w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Krzeszowice, w Tenczynku. Obiekt został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie.

Brama Zwierzyniecka – widok od strony północnej
Brama na karcie pocztowej z 1900

Jest to brama wjazdowa do Zwierzyńca znajdującego się w Lesie Zwierzyniec należącego do zamku Tenczyn – ostatnia z czterech – która dotąd przetrwała. Znajduje się na skraju lasu pomiędzy willą Eliza a leśniczówką Tenczynek Nadleśnictwa Krzeszowice, w Rzeczkach – najbardziej na wschód wysuniętej części Tenczynka, przy drodze powiatowej 2121K do kamieniołomu Niedźwiedzia Góra i dawnej Kopalni Krystyna. Ma ona charakter ozdobny (obecnie bez skrzydeł bramy), po obu stronach drogi stoją wysokie ceglane wieże (filary) z sokołami i chartami. Brama składa się z sześciu ceglanych filarów. Dwa środkowe otaczały główną bramę, wieńczyły je rzeźby przedstawiające jelenie, natomiast w górnej ich części ozdobione zostały głowami zwierząt. Nad bramą główną znajdowała się odlana w żeliwie ażurowa rama zwieńczona herbem rodu Potockich z pobliskich Krzeszowic – jej właścicieli. Pomiędzy parami symetrycznych niższych filarów znajdowały się mniejsze bramy boczne. Natomiast filary poboczne połączone z głównymi zwieńczone zostały postaciami chartów skierowanymi w stronę figur jeleni[2].

W latach 2011–2012 brama poddana została renowacji[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  2. Julian Zinkow: Krzeszowice i okolice. PTTK Kraj, 1988, s. 81. ISBN 83-7005-100-6.
  3. Inwestycje z PROW-u. Urząd Miejski w Krzeszowicach, 2011-08-29. [dostęp 2013-02-08]. (pol.).