Bruzdniczek mrówkojad
| Leptacinus formicetorum | |
| Märkel, 1841 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
bruzdniczek mrówkojad |
Bruzdniczek mrówkojad[1] (Leptacinus formicetorum) – gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych i podrodziny kusaków. Występuje w palearktycznej Eurazji.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1841 roku przez Johanna C.F. Märkela. Lokalizacją typową prawdopodobnie jest Sächsische Schweiz w Niemczech[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o wydłużonym, wąskim ciele długości od 2,8 do 3,5 mm. Głowa jest duża, o małych oczach, umieszczonych tuż przy ich krawędziach wewnętrznych, skierowanych ku środkowi czoła, ale go nieosiągających bruzdach czołowych zewnętrznych i smukłym z zaostrzonym szczytem ostatnim członie głaszczków szczękowych, umieszczona na cienkiej szyi. Częściej spotykana forma ma jasnobrunatne z poczerniałymi szczytami czułki, czarnobrunatne ze szczątkową mikrorzeźbą przedplecze, czarnobrunatne lub brunatne pokrywy oraz edeagus z krótkimi paramerami. Rzadziej spotykana jest forma mniejsza, cechująca się żółtymi czułkami, brunatnym i całkiem pozbawionym mikrorzeźby przedpleczem, jasnobrunatnymi pokrywami i edeagusem z długimi paramerami. U obu form długość podstawy edeagusa nie przekracza trzykrotności długości paramer[3].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Owad ten jest synechtrem i myrmekofagiem. Postacie dorosłe i larwy bytują w mrowiskach, gdzie polują na mrówki z gatunków mrówka łąkowa, mrówka rudnica, mrówka ćmawa i ozdobnica większa[4][3].
Gatunek palearktyczny. Znany jest z Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, europejskiej[5] i syberyjskiej części Rosji[3], Cypru[5][2] i Kazachstanu[2]. Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony jest jako gatunek bliski zagrożenia wymarciem (NT)[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Andrzej Szujecki: Kusakowate (Staphylinidae) lasów Polski. Aspekt różnorodności i monitoringu zooindykacyjnego. Warszawa: Lasy Państwowe, 2017. ISBN 978-83-65659-00-2.
- ↑ a b c Lee H. Herman. Catalog of the Stapylinidae (Insecta: Coleoptera). 1758 to the End of Second Millenium. VI Staphylinine Group (Part 3). Staphylininae: Staphylinini (Quediina, Staphylinina, Tanygnathinina, Xanthopygina), Xantholinini. Staphylinidae incertae sedis. Fossils, Protactinae†. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 265, s. 3021–3840, 2001.
- ↑ a b c Andrzej Szujecki: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera z. 24 d Kusakowate - Staphylinidae: Wydłużaki - Xantholininae. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1976.
- ↑ B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Staphylinidae część 2. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (7), 1980.
- ↑ a b Leptacinus formicetorum Markel, 1841. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-03-25].
- ↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.