CSS Webb
 Obraz przedstawiający CSS „Webb” (po lewej) forsujący blokadę Unii | |
| Klasa | |
|---|---|
| Historia | |
| Stocznia | |
| Wodowanie |
1856 |
 Stany Zjednoczone
| |
| Nazwa |
William H. Webb |
| Wejście do służby |
1856 |
| Wycofanie ze służby |
1862 |
 CS Army
| |
| Nazwa |
CSS Webb |
| Wejście do służby |
1862 |
 CS Navy
| |
| Nazwa |
CSS Webb |
| Wejście do służby |
1865 |
| Zatopiony |
23 kwietnia 1865 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
655 t |
| Długość |
57,9 m lub 62,3 m[a] |
| Szerokość |
9,4 m lub 9,7 m[b] |
| Zanurzenie |
2,9 m (9'6") |
| Napęd | |
| maszyny parowe napędzające boczne koła łopatkowe | |
| Prędkość | |
| Uzbrojenie | |
| 1 działo 130-funtowe na dziobie, 2 działa haubiczne 12-funtowe, taran[2] | |
| Załoga |
120 |
CSS Webb lub William H. Webb – amerykański okręt rzeczny – taranowiec z okresu wojny secesyjnej, używany przez siły Konfederacji na Missisipi.
Budowa i służba jako statek[edytuj | edytuj kod]
Statek „Webb”, znany także jako „William H. Webb”, został zbudowany w stoczni Williama H. Webba w Nowym Jorku w 1856. Był to bocznokołowy drewniany parowiec, przystosowany do pływania oceanicznego. Służył początkowo nawet jako lodołamacz na wschodnim wybrzeżu USA[1]. Przed wojną secesyjną został zakupiony przez Southern Steamship Co. i w maju 1861 przybył do Nowego Orleanu z Hawany.
Początkowo używany był jako prywatny okręt w służbie Konfederacji na Missisipi i według niektórych źródeł, zdobył trzy statki Unii transportujące olej[1]. Według innych źródeł, służył jako transportowiec[2]. Po zdobyciu Nowego Orleanu przez unionistów, zbiegł do Shreveport nad Red River[1].
Przebudowa na okręt[edytuj | edytuj kod]
W styczniu 1863 „Webb” został wcielony do służby w armii Konfederacji w Aleksandrii oraz przebudowany na taranowiec[d]. Przebudowa taka typowo polegała na wzmocnieniu konstrukcji dziobu za pomocą grubych drewnianych belek i żelaza, pełniącego teraz rolę taranu oraz osłonięciu kotłów parowych i maszyn okrętu grubą warstwą drewna. Konfederackie taranowce, w tym „Webb”, były ponadto zwykle chronione przed ogniem broni strzeleckiej i w mniejszym stopniu artylerii przez bele sprasowanej bawełny na pokładzie wokół nadbudówki[3] (tzw. okręty typu cottonclad). Dowódcą został major Joseph L. Brent z Armii Konfederacji[4].
„Webb” jako taranowiec otrzymał także uzbrojenie artyleryjskie, zazwyczaj podawane jako 1 działo gwintowane 130-funtowe Jamesa (216 mm) na dziobie i 2 działa haubiczne 12-funtowe (strzelające granatami)[5].
Służba w siłach Konfederacji[edytuj | edytuj kod]
Po przebudowie, 24 lutego 1863 wraz ze świeżo zdobytym taranowcem CSS „Queen of the West”, „Webb” zatopił na płyciźnie poniżej Vicksburga nową kanonierkę pancerną Unii USS „Indianola”, taranując ją kilkakrotnie[4].
Później, w związku z opanowaniem przez Unię całej rzeki Missisipi, „Webb” działał na Red River, stanowiąc jedyny okręt konfederatów o większej wartości na tym obszarze. Pod koniec wojny, na początku 1865 roku został podporządkowany Marynarce Konfederacji i zdecydowano skierować go na otwarte morze przeciwko handlowi morskiemu Unii[2]. Pod dowództwem kapitana (Lt.) Charlesa W. Reada, „Webb” 23 kwietnia 1865 pokonał blokadę Unii u ujścia Red River i przeszedł na Missisipi, następnie minął okręty Unii pod Baton Rouge i pod Nowym Orleanem oraz forty Nowego Orleanu, kierując się na morze[1]. W odległości 20-24 mile poniżej Nowego Orleanu, w delcie Missisipi, przy Bonnet Carre, został jednak przechwycony przez okręty Unii, slup USS „Richmond” i USS „Hollyhock” i wyrzucił się na brzeg[1]. Ostrzelany, spłonął, z 217 belami bawełny na pokładzie. Zginęło co najmniej 45 członków załogi, do niewoli wzięto 26 i 8 oficerów[1].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Długość 62,3 m (206 stóp) według DANFS; W.C. Gaines, op.cit., s.75 podaje alternatywne wartości 190, 195 lub 206 stóp.
- ↑ Szerokość 9,7 m (32 stopy) według DANFS; W.C. Gaines, op.cit., s.75 podaje alternatywne wartości 31 stóp, 31 stóp 6" lub 32 stopy (9,4 lub 9,6 lub 9,7 m).
- ↑ W.C. Gaines, op.cit., s.75 podaje prędkość 15-22 węzłów, lecz ta druga wartość wydaje się być omyłkowa, gdyż najszybsze łamacze blokady z tego okresu nie przekraczały 20 w.
- ↑ Konstam 2002 ↓, s. 16 i S. Tucker, Blue..., s.223, natomiast DANFS podaje wejście do służby w styczniu 1862, co jest mniej wiarygodne, gdyż "Webb" nie brał udziału w walkach 1862 roku
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Angus Konstam: Mississippi River Gunboats of the American Civil War 1861–1865. Osprey Publishing, 2002, seria: New Vanguard. nr 46. ISBN 1-84176-413-2. (ang.).
- Webb. [w:] Dictionary of American Naval Fighting Ships [on-line]. Naval History and Heritage Command. [dostęp 2023-01-15]. (ang.).
- W. Craig Gaines, Encyclopedia of Civil War shipwrecks, Baton Rouge: Louisiana State University Press, 2008, ISBN 978-0-8071-3274-6, OCLC 250586493.
- Spencer Tucker, Blue and Gray Navies: the Civil War Afloat, Annapolis: Naval Institute Press, 2006. ISBN 1-59114-882-0, (ang.)
| Kanonierki | |
|---|---|
| Taranowce |
