Cassida lineola
| Cassida lineola | |
| Creutzer, 1799 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj | |
| Podrodzaj |
Cassida s.str. |
| Gatunek |
Cassida (Cassida) lineola |
Cassida lineola – gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych i podrodziny tarczykowatych. Zamieszkuje Palearktykę, od Europy Zachodniej po Wyspy Japońskie i Tajwan. Żeruje na bylicach.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1799 roku przez Christiana Creutzera. W obrębie rodzaju umieszczany jest w podrodzaju nominatywnym (Cassida s.str.)[1], jednak Lech Borowiec w publikacji z 2007 roku wątpi w słuszność takiej klasyfikacji[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o ciele długości od 6,5 do 8 mm[3], w zarysie owalnym lub podługowato-owalnym[4]. Grzbietowa strona ciała ubarwiona jest zielono lub żółto z rdzawym odcieniem, ponadto zazwyczaj słabo połyskuje metalicznie barwą srebrzystą lub mosiężną[3]. Na pokrywach czarny wzór tworzą liczne, krótkie kreski ciągnące się wzdłuż szwu i żeberek[3][4]. Barwa martwych i suchych okazów zmienia się w piaskową lub żółtawopopielatą, a metaliczny połysk ulega zanikowi. W budowie przedplecza zaznacza się wyraźny dymorfizm płciowy. U samicy przedplecze jest węższe od pokryw i ma kąty tylne zaokrąglone, podczas gdy u samca jest ono krótsze i szersze, często szersze od pokryw, a kąty tylne ma ukośnie ścięte. Brzegi przedplecza i pokryw są rozpłaszczone, a te ostatnie mają ponadto wałeczkowate zgrubienia na bokach[3]. Regularność punktowania pokryw jest częściowo zaburzona nadliczbowymi punktami obecnymi między trzecim a czwartym rzędem[3][4]. Stopy mają rozchylone, pozbawione ząbków przy nasadach pazurki wystające poza wieńce szczecinek na trzecich członach[3].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Zarówno osobniki dorosłe jak i larwy tego tarczyka są fitofagami żerującymi na roślinach z rodzaju bylica[5][6][3]. W południowej części zasięgu preferowanymi roślinami żywicielskimi są bylica austriacka i bylica miotłowa. W środkowej części Europy chętnie żeruje on na bylicy piołun i bylicy polnej[6][3].
Gatunek palearktyczny, w Europie znany z Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Łotwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Rumunii, Bułgarii, Bośni i Hercegowiny oraz Rosji. Niepewne jest jego występowanie w Portugalii, Hiszpanii i Francji[1]. Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony został jako regionalnie wymarły (RE)[7]. W Polsce spotykany jest rzadko, a przez środek tego kraju przebiega północna granica jego zasięgu[5].
W Azji owad ten zamieszkuje Syberię, Mongolię, dużą część Chin[6][3], Koreę Południową[4], Japonię i Tajwan[6][3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Cassida (Cassida) lineola Creutzer, 1799. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2020-10-31].
- ↑ Lech Borowiec. Two new species of Cassida Linnaeus, 1758 (Coleoptera: Chrysomelidae: Cassidinae) from Madagascar and notes on subgenera of the genus Cassida. „Zootaxa”. 1586, s. 47–58, 2007. Magnolia Press. ISSN 1175-5334.
- ↑ a b c d e f g h i j Andrzej Warchałowski: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze — Coleoptera. Zeszyt 94c Stonkowate — Chrysomelidae. Podrodziny: Halticinae, Hispinae i Cassidinae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1978.
- ↑ a b c d Hee-Wook Cho, Lech Borowiec. Three Cassida species new to South Korea, with additional faunistic data and key to all Korean species (Coleoptera: Chrysomelidae: Cassidinae). „Genus”. 25 (3), s. 481-492, 2014.
- ↑ a b Monika Wąsowska. Interesujące i rzadkie gatunki stonkowatych (Coleoptera: Chrysomelidae) nowe dla Kotliny Sandomierskiej. „Wiadomości Entomologiczne”. 21 (4), s. 247-248, 2002.
- ↑ a b c d B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Stonkowate – Chrysomelidae, część 2. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (17), 1991.
- ↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.