Celaeno (gwiazda)
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000.0) | |||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | Byk | ||||||||||||||||||
| Rektascensja | 03h 44m 48,215s[1] | ||||||||||||||||||
| Deklinacja | +24° 17′ 22,09″[1] | ||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | 0,00865 ± 0,00036[1]″ | ||||||||||||||||||
| Odległość | 377 ± 16 ly 115,6 ± 5,0 pc | ||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | +5,46[1]m | ||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | 20,38 ± 0,43[1] mas/rok | ||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) | −44,81 ± 0,37[1] mas/rok | ||||||||||||||||||
| Prędkość radialna | 5,50 ± 0,90[1] km/s | ||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | podolbrzym | ||||||||||||||||||
| Typ widmowy | B7 IV[1] | ||||||||||||||||||
| Masa | 3,7 M☉[2] | ||||||||||||||||||
| Promień | 3 R☉[2] | ||||||||||||||||||
| Jasność | 240[2] L☉ | ||||||||||||||||||
| Prędkość obrotu | ~246[3] km/s | ||||||||||||||||||
| Temperatura | 13 200[2] K | ||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||
Celaeno (16 Tauri) – gwiazda znajdująca się w gwiazdozbiorze Byka. Jest jedną z najjaśniejszych gwiazd gromady otwartej Plejad. Znajduje się około 377 lat świetlnych od Słońca.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Gwiazda ta nosi tradycyjną nazwę Celaeno, wywodzącą się z mitologii greckiej. Nimfa Kelajno była jedną z siedmiu Plejad. Gwiazda jest nazywana nieoficjalnie „Zagubioną Plejadą”, co wiąże się z długą tradycją, że z siedmiu sióstr widocznych jest sześć (starożytni autorzy podają różną liczbę). Terminem tym określano także Merope i Elektrę, choć obie gwiazdy są jaśniejsze niż Celaeno i raczej nie mogły być przeoczone[2][4]. Grupa robocza Międzynarodowej Unii Astronomicznej do spraw uporządkowania nazewnictwa gwiazd zatwierdziła użycie nazwy Celaeno dla określenia tej gwiazdy[5].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
16 Tauri to błękitna gwiazda typu widmowego B o obserwowanej wielkości gwiazdowej wynoszącej +5,46m[1]. Ekstynkcja międzygwiazdowa zmniejsza blask gwiazdy o około 0,3m[2]. Prędkość obrotu gwiazdy wokół własnej osi wynosi około 246 km/s[3]. Jej promień jest trzykrotnie większy od słonecznego, masa to 3,7 M☉. Choć jest sklasyfikowana jako podolbrzym, to najprawdopodobniej wciąż jeszcze prowadzi w jądrze syntezę wodoru w hel, pozostając na ciągu głównym. Temperatura fotosfery tej gwiazdy wynosi 13 200 K, w związku z czym gwiazda emituje dużo promieniowania ultrafioletowego[2].
Celaeno ma bliską towarzyszkę, sześciokrotnie słabszą gwiazdę, odległą o 0,0062 sekundy kątowej. Jest to najprawdopodobniej gwiazda typu widmowego A3, krążąca w odległości mniejszej niż 1 au wokół jaśniejszej gwiazdy; obieg zajmuje jej nieco mniej niż pół roku[2]. Została ona odkryta podczas zakrycia Celaeno[3].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Celaeno w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f g h Jim Kaler: Celaeno (ang.). STARS. [dostęp 2016-11-04].
- ↑ a b c Celaeno (ang.). Alcyone ephemeris. [dostęp 2016-11-04].
- ↑ Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Dover: 1963, s. 407–411.
- ↑ Eric Mamajek i inni, Bulletin of the IAU Working Group on Star Names, t. 2, Międzynarodowa Unia Astronomiczna, październik 2016, s. 6.